UBND thành phố vừa ban hành Thông báo 151/TB-UBND Kết luận của Chủ tịch UBND thành phố – Chủ tịch Hội đồng nghĩa vụ quân sự thành phố tại cuộc họp nghe báo cáo về việc đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ và việc xử lý đối với các hành vi vi phạm Luật nghĩa vụ quân sự.
Tại Kết luận, Chủ tịch UBND thành phố – Chủ tịch Hội đồng nghĩa vụ Quân sự thành phố yêu cầu Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố lưu ý về số liệu báo cáo, chủ động đề xuất giải pháp cụ thể giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong công tác đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ, việc xử lý đối với các hành vi vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự.
Cần có sự nhìn nhận, thái độ đúng đắn về việc thực hiện nghĩa vụ quân sự
Nội dung thông báo Kết luận nêu rõ, thời gian qua, công tác tuyển chọn công nhân nhập ngũ trên địa bàn thành phố luôn đảm bảo hoàn thành 100% các chỉ tiêu về tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ, tỷ lệ bù đổi giảm dần qua các năm; công tác hiệp đồng, giao nhận quân đúng thủ tục, nguyên tắc, đảm bảo tuyệt đối an toàn.
Tuy nhiên, còn nhiều hạn chế, thiếu sót, cụ thể như: nhiều công dân trong độ tuổi nhập ngũ vắng mặt tại địa phương (tổng 3 năm từ 2022 – 2024 có 13.133 trường hợp, trung bình mỗi năm có hơn 4.300 trường hợp (bằng gần 7,4% tổng số công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ); trường hợp công dân trong độ tuổi nhập ngũ nhưng không thực hiện việc đăng ký nghĩa vụ quân sự; nhiều công dân trong độ tuổi nhập ngũ đã đăng ký nghĩa vụ quân sự nhưng không thực hiện việc sơ tuyển và khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự (tổng 3 năm từ 2022 – 2024 có 4.353 trường hợp, trong đó có 3.156/33.995 trường hợp không tham gia sơ tuyển (bằng 9,3% tổng số sơ tuyển) và 1.197/24.202 trường hợp không tham gia khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự (bằng gần 5% tổng số khám sức khỏe); còn 01 trường hợp không thực hiện lệnh nhập ngũ năm 2023 ở huyện An Lão…
Theo quy định, các trường hợp vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, mức xử phạt vi phạm hành chính đến 75.000.000 đồng; trường hợp đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà tái phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Tuy nhiên, hiện các cấp chính quyền quận, huyện, xã, phường chưa quan tâm việc xử lý đối với các trường hợp vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự (tổng 03 năm từ 2022 – 2024 có 535 trường hợp vi phạm, mới xử phạt được 26 trường hợp, bằng 4,85% tổng số trường hợp vi phạm). Một số công dân đến tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự chưa có sự nhìn nhận, thái độ đúng đắn về việc thực hiện nghĩa vụ quân sự đúng theo quy định của pháp luật, dẫn đến tìm cách để trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Bên cạnh đó, việc tuyển chọn công dân nhập ngũ gặp khó khăn do tỷ lệ thanh niên thuộc diện tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ quân sự liên tục tăng cao; việc nắm, quản lý số công dân sau khi học tập tại các trường Trung cấp, Cao đẳng, Đại học; số công dân đi làm ăn xa chưa được tiến hành đồng bộ, thống nhất, do đó, còn tình trạng sinh viên sau khi tốt nghiệp và người làm ăn xa không thực hiện việc đăng ký nghĩa vụ quân sự.
Theo phản ánh của công dân, có tình trạng cán bộ thành phố; cấp quận, huyện; cấp xã, phường, thị trấn, thậm chí cán bộ quân sự can thiệp vào việc tuyển chọn công dân nhập ngũ, khiến không bình đẳng trong xét tuyển công dân nhập ngũ, gây dư luận xấu trong xã hội. Cùng với đó, Ban Chỉ huy Quân sự quận, huyện và xã, phường, thị trấn chưa thông báo sớm cho công dân và gia đình biết trước về thời điểm đăng ký, sơ tuyển và khám nghĩa vụ quân sự nên nhiều công dân viện cớ đi làm xa không có mặt tại địa phương trong thời gian thực hiện nghĩa vụ; chưa thông tin cụ thể để công dân biết về hình thức, mức xử phạt khi công dân vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự.
Không tác động, can thiệp dưới mọi hình thức trong việc tuyển chọn công dân nhập ngũ
Trước tình hình trên, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố – Chủ tịch Hội đồng nghĩa vụ Quân sự thành phố có ý kiến chỉ đạo, yêu cầu các cấp lãnh đạo thành phố; lãnh đạo các Sở, ban, ngành thành phố; lãnh đạo cấp quận, huyện, xã, phường, thị trấn tuyệt đối không được tác động, can thiệp dưới mọi hình thức trong việc tuyển chọn công dân nhập ngũ, đặc biệt cán bộ quân sự quận, huyện, xã, phường, thị trấn phải nghiêm túc thực hiện đúng quy trình đăng ký, sơ tuyển, khám và gọi công dân nhập ngũ đảm bảo công bằng, khách quan, minh bạch.
Chủ tịch UBND các quận, huyện và Chủ tịch UBND các xã, phường, thị trấn chỉ đạo Ban Chỉ huy quân sự cùng cấp sớm thông báo thời gian đăng ký nghĩa vụ quân sự, dự kiến thời gian khám tuyển để cho những công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự lao động ở xa và gia đình của công dân biết trước Kế hoạch, thời gian tổ chức đăng ký, sơ tuyển, khám nghĩa vụ quân sự để công dân chủ động bố trí công việc, có mặt tại địa phương để thực hiện trách nhiệm và nghĩa vụ của mình; thông tin cụ thể để công dân biết về hình thức, mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự. Nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc rà soát đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ và việc không quyết liệt thực hiện xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp không chấp hành việc đăng ký, khám tuyển thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Từ năm 2024, tập trung cao độ cho việc xử phạt các trường hợp công dân vi phạm hành chính về nghĩa vụ quân sự, phấn đấu xử phạt 100% các trường hợp không chấp hành việc đăng ký, khám tuyển thực hiện nghĩa vụ quân sự; các trường hợp cố tình trốn tránh, vi phạm nhiều lần phải xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng để công dân và gia đình công dân nhận thức rõ việc thực hiện nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm và nghĩa vụ thiêng liêng của mọi công dân trong độ tuổi nhập ngũ. Tăng cường kiểm tra, giám sát, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong các bước tuyển chọn công dân tham gia nghĩa vụ quân sự, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng can thiệp, tác động hoặc nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật vật chất khác để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của người được kiểm tra hoặc người được khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
Giao Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự các quận, huyện và Ban Chỉ huy Quân sự các xã, phường, thị trấn triển khai thông báo cho công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự và gia đình công dân trước 6 tháng, 3 tháng và trước 15 ngày về lịch đăng ký, sơ tuyển, khám tuyển nghĩa vụ quân sự để công dân có mặt đúng thời gian theo quy định. Trường hợp công dân trốn tránh, không chấp hành, Ban Chỉ huy Quân sự các quận, huyện và Ban Chỉ huy Quân sự các xã, phường, thị trấn phối hợp với chính quyền cùng cấp thực hiện thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.
Tham mưu Chủ tịch UBND thành phố, Chủ tịch Hội đồng nghĩa vụ quân sự thành phố có văn bản gửi các trường Đại học, Cao đẳng trên toàn quốc có công dân của thành phố đang học tập tại trường về việc đề nghị cung cấp thông tin cho thành phố về các sinh viên có hộ khẩu ở thành phố Hải Phòng đang học tập tại các trường đã đăng ký nghĩa vụ quân sự chuyển đi và chuyển đến theo quy định. Các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố cung cấp thông tin về lao động trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự và tạo điều kiện cho người lao động thực hiện đăng ký, sơ tuyển, khám tuyển nghĩa vụ quân sự theo quy định.
Giao Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố và các đơn vị liên quan xây dựng quy trình và các biểu mẫu về xử phạt vi phạm hành chính đối với công dân vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự, báo cáo UBND thành phố./.
Minh Hảo
