Theo thông báo kết luận của Chủ tịch UBND thành phố tại phiên họp thường kỳ tháng 9, từ ngày 01/11/2022, những trường hợp sử dụng lòng, lề đường tổ chức các sự kiện (đám hiếu, hỷ, khai trương…) sẽ bị xử phạt. Việc sử dụng trái phép lòng, lề đường trên địa bàn thành phố không chỉ gây mất mỹ quan đô thị, mà còn ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông.
Sử dụng lòng lề đường trái phép là vi phạm pháp luật
Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, lòng đường, vỉa hè chỉ dành cho mục đích giao thông. Các hoạt động khác trên đường bộ phải được xin phép và cơ quan quản lý đường bộ phải có thông báo phương án tổ chức phân luồng phương tiện, đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng. Việc sử dụng lòng đường, lề đường, hè phố trái phép là hành vi bị nghiêm cấm. Ngoài ra, việc quản lý vỉa hè cũng được Bộ Xây dựng quy định. Theo đó, theo khoản 1, 2 mục 2, phần 1, Thông tư 04/2008/TT-BXD của Bộ Xây dựng, được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 16/2009/TT-BXD, vỉa hè bên cạnh sử dụng cho mục đích giao thông (chủ yếu dành cho người đi bộ) còn là bộ phận của đường đô thị, phục vụ chủ yếu cho người đi bộ và kết hợp là nơi bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị dọc tuyến. Như vậy, việc cá nhân, tổ chức cố tình sử dụng lòng, lề đường tổ chức các sự kiện là vi phạm pháp luật.
Thực tế cho thấy, nhiều năm qua, tình trạng sử dụng lòng, lề đường và vỉa hè để tổ chức các sự kiện (đám hiếu, hỷ, khai trương, khánh thành…) diễn ra khá phổ biến. Chị Nguyễn Thị Ánh Ngọc, sinh sống tại đường Ngô Gia Tự (quận Hải An) cho biết, tình trạng sử dụng lòng đường để tổ chức đám hiếu, hỷ thường gây ùn tắc giao thông. Dù gia đình có việc mới bắt buộc phải sử dụng lòng đường để tổ chức sự kiện, nhưng đường Ngô Gia Tự có mật độ phương tiện lưu thông đông, nên mỗi khi có hộ lấn chiếm lòng, lề đường tổ chức đám hiếu, hỷ là ùn tắc. Được biết, ngoài một vài sự kiện của doanh nghiệp, đơn vị để khai trương, khánh thành có xin phép chính quyền địa phương sử dụng một phần lòng đường, vỉa hè; còn lại phần lớn những đám hiếu, hỷ khi sử dụng lòng, lề đường đều không xin phép. Cũng vì lý do “cả đời mới có một lần”, nên chính quyền địa phương cũng ngại xử lý vi phạm.
Tại khu vực ngoại thành, nơi có những tuyến đường giao thông xe cơ giới được lưu thông với tốc độ cao, nhưng tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường tổ chức sự kiện cũng khá phổ biến. Theo đánh giá của Ban An toàn giao thông thành phố, việc tự ý dựng rạp, lấn chiếm lòng, lề đường ở khu vực nông thôn, nhất là trên tuyến quốc lộ, tỉnh lộ hoặc đường liên xã không chỉ vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông, mà tiềm ẩn nguy cơ va chạm, tai nạn, bởi đây là những tuyến đường xe cơ giới được lưu thông với tốc độ cao. Nếu trường hợp người điều khiển phương tiện ô-tô không làm chủ tốc độ, mất lái khi qua khu vực dựng rạp thì hậu quả thật khôn lường.
Tuyên truyền kết hợp xử lý nghiêm
Có thể thấy, nhiều trường hợp dựng rạp, lấn chiếm lòng, lề đường để tổ chức việc hiếu, hỷ, sự kiện là cố tình vi phạm. Bên cạnh đó, dù quy định pháp luật rõ chế tài xử lý, song chính quyền địa phương, lực lượng chức năng còn thiếu cương quyết.
Theo chỉ đạo của UBND thành phố, từ thời điểm 01/11/2022, thành phố sẽ kiên quyết xử lý vi phạm hành chính đối với trường hợp vi phạm lấn chiếm lòng, lề đường để tổ chức sự kiện. Một trong những yêu cầu đặt ra, UBND các cấp cần tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu rõ việc sử dụng lòng, lề đường trái phép là vi phạm quy định của pháp luật và sẽ bị xử phạt tuỳ mức độ vi phạm. Nội dung tuyên truyền cần thể hiện rõ sự kiên quyết của thành phố trong việc xử lý, chấn chỉnh tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường, hướng đến mục tiêu “đường thông, hè thoáng và an toàn”. Cùng với các địa phương, các cơ quan tuyên truyền pháp luật nhanh chóng xây dựng bộ văn bản tuyên truyền các quy định của pháp luật liên quan đến sử dụng lòng, lề đường tổ chức sự kiện và các mức phạt kèm theo.
Xử lý vi phạm trong lấn chiếm lòng, lề đường tổ chức sự kiện, nhất là đám hiếu, đám hỷ có thể gặp nhiều khó khăn, do đó cán bộ, đảng viên phải là những người tiên phong thực hiện, chấp hành nghiêm quy định. Các quận, huyện cần bổ sung là một trong tiêu chí thi đua, khen thưởng gắn với việc thực hiện nghiêm túc quy định của thành phố trong tổ chức sự kiện, cam kết không sử dụng trái phép lòng, lề đường, kết hợp với những chỉ đạo về xây dựng nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang. Theo Chủ tịch UBND phường Cát Bi (quận Hải An) Nguyễn Văn Quang, UBND phường giao Tổ quản lý đô thị phối hợp các đơn vị liên quan, tổ chức tuyên truyền cho người dân, nhằm nâng cao ý thức và thay đổi cách làm nếu có sự kiện, không để tái diễn tình trạng sử dụng lòng, lề đường trái phép, gây ùn tắc và mất an toàn giao thông. Đồng thời, phường chuẩn bị các điều kiện để xử lý vi phạm kể từ ngày 01/11/2022 theo chỉ đạo của UBND quận Hải An.
Phạt tiền từ 2-3 triệu đồng đồng đối với cá nhân, 4-6 triệu đồng đối với tổ chức nếu vi phạm: Dựng rạp, lều quán, cổng ra vào, tường rào các loại, công trình khác trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ. Chiếm dụng lòng đường đô thị hoặc hè phố dưới 5m² làm nơi trông, giữ xe và chiếm dụng phần đường xe chạy hoặc lề đường của đường ngoài đô thị dưới 20m² làm nơi trông, giữ xe (Điều 12 Nghị định 100/2019/NĐ-CP)./.
Mai Lâm
