Giá trị đăng ký vốn FDI vào Việt Nam trong thời gian qua giảm liên tục, dự án đăng ký nhỏ. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, việc giảm sút này không đáng quan ngại, thậm chí dòng vốn thu hút đầu tư vẫn đang ở xu hướng tích cực bởi vốn giảm nhưng vốn giải ngân lại tăng 7,4% so với cùng kỳ 2018. Điều này cho thấy nhiều tín hiệu tích cực từ nền kinh tế.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với tổng số vốn đăng ký cấp mới và vốn tăng thêm trong 10 tháng năm nay đạt 18,3 tỷ USD, giảm 15,2% so với cùng kỳ năm 2018. Tuy nhiên, tốc độ giải ngân vốn cao hơn vốn đăng ký, trong 10 tháng, vốn FDI thực hiện ước tính đạt 16,2 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước.
Báo cáo tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam của Bộ phận phân tích Công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI) nhìn nhận, mặc dù giảm về giá trị nhưng về số lượng dự án FDI vẫn tăng. Số dự án FDI đăng ký mới và tăng vốn (không bao gồm góp vốn, mua cổ phần) trong 10 tháng đầu năm đã tăng 26% và 20% (cùng kỳ tăng 18.7% và giảm 4.7%).
Số lượng dự án tăng cao đi cùng với nhu cầu lao động, thuê mặt bằng và các dịch vụ logistic. Giá thuê đất khu công nghiệp tại các tỉnh/thành phố trọng điểm như Đồng Nai, Bình Dương, Bắc Ninh đã tăng liên tục trong các năm vừa qua là một minh chứng.
Lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo, lĩnh vực có vai trò xương sống cho tăng trưởng kinh tế vẫn tiếp tục thu hút dòng vốn FDI tốt. Giá trị đăng ký mới trung bình 1 dự án thuộc lĩnh vực chế biến chế tạo là 8,7 triệu USD/dự án, cao hơn so với cùng kỳ năm 2018 là 8 triệu USD. Năm 2018 có 2 dự án bất động sản quy mô lớn bao gồm dự án 4,1 tỷ USD đăng ký mới tại Hà Nội và 1,1 tỷ USD tăng vốn tại Huế.
10 tháng năm nay, FDI có phần thực chất hơn khi các dự án quy mô lớn đều thuộc lĩnh vực chế biến chế tạo, ví dụ như dự án tăng vốn của LG Display tại Hải Phòng có giá trị 410 triệu USD, dự án đăng ký mới của Goertek (Hongkong) tại Bắc Ninh sản xuất thiết bị điện tử có giá trị 260 triệu USD.
Cũng trong 10 tháng 2019 việc về góp vốn, mua cổ phần tăng rất mạnh trong thời gian qua. Cụ thể, cả nước có 7.509 lượt góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài với tổng giá trị góp vốn là 10,8 tỷ USD, tăng 70,5% so với cùng kỳ năm 2018, trong đó có 1.673 lượt góp vốn, mua cổ phần làm tăng vốn điều lệ của doanh nghiệp với giá trị vốn góp là hơn 6,5 tỷ USD và 5.836 lượt nhà đầu tư nước ngoài mua lại cổ phần trong nước mà không làm tăng vốn điều lệ với giá trị gần 4,3 tỷ USD.
Điều đó cho thấy, đầu tư theo hình thức góp vốn mua cổ phần có xu hướng tăng mạnh trong những năm gần đây và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong tổng vốn đầu tư nước ngoài.
Cụ thể năm 2017 đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần chiếm 17,02% tổng vốn đăng ký, năm 2018 chiếm 27,78%, 10 tháng năm 2019 chiếm 37,1% tổng vốn đăng ký.
Xu hướng mua bán sáp nhập cũng sẽ trở thành cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam hợp tác theo xu hướng toàn cầu hóa. Ngoài ra, đầu tư theo hình thức M&A cũng là cách để nhà đầu tư sớm thâm nhập thị trường Việt Nam, nhằm tận dụng các cơ hội do các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA) mang lại.
Các nhà đầu tư nước ngoài cho rằng, thủ tục đơn giản, thuận tiện chính là điều kiện khiến ngày càng có nhiều nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn đầu tư vào Việt Nam theo hình thức góp vốn, mua cổ phần. Theo đó, đây là một giải pháp đầu tư đơn giản mà hiệu quả.
Theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ KH&ĐT), trong 10 tháng năm 2019, số lượng các đoàn sang làm việc, tìm hiểu cơ hội đầu tư tăng khá mạnh, tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhiều đoàn tìm hiểu cơ hội để dịch chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang Việt Nam do tác động của chiến tranh thương mại Mỹ – Trung.
Các đối tác chủ yếu đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Hồng Kông, Singapore. Đồng thời, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc đang tăng mạnh đầu tư ra nước ngoài. Đây là những nhà đầu tư có chất lượng. Nếu biết nắm lấy cơ hội, Việt Nam sẽ có cơ hội tăng chất lượng dòng vốn FDI.
Bên cạnh đó, đầu tư trong nước được hỗ trợ bởi tâm lý lạc quan, chính sách tiền tệ, tỷ giá, lãi suất ổn định… dự báo cũng sẽ tiếp tục được khởi sắc cùng với đầu tư nước ngoài tạo ra năng lực sản xuất mới.
Lưu Hiệp
