Theo phản ánh của các địa phương, từ tháng 7-2020 đến nay, việc thực hiện thủ tục tách thửa của nhiều công dân bị đình trệ do vướng quy hoạch. Đáng chú ý, nhiều trường hợp thửa đất nằm trong quy hoạch tầm nhìn 2050 của thành phố nhưng các địa phương chưa ban hành thông báo thu hồi đất, chưa đưa vào kế hoạch sử dụng đất năm 2020, cũng không được tách thửa. Trước thực tế này, thành phố vừa có văn bản chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục giải quyết hồ sơ chia, tách thửa theo quy định pháp luật.
Đình trệ do vướng quy hoạch
Ông Bùi Đức Thuần, có khu đất ở tổ dân phố Đẩu Phượng 4, phường Văn Đẩu (quận Kiến An) cho biết, cuối tháng 9, gia đình có nhu cầu bán một phần đất để trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, khi làm thủ tục tách thửa tại Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (quận Kiến An), được nhân viên của Văn phòng trả lời chưa được tách thửa đối với các trường hợp đất nằm trong quy hoạch tầm nhìn đến năm 2050. Theo ông Thuần, địa phương chưa ban hành thông báo thu hồi đất, chưa đưa vào kế hoạch sử dụng đất năm 2020.
Trường hợp ông Lê Thanh Tùng và bà Nguyễn Thị Bé nhận chuyển nhượng quyền sử dụng một phần khu đất của ông Phạm Văn Kiều, ở Tổ dân phố Lệ Tảo 3, phường Nam Sơn (quận Kiến An), hoàn thành toàn bộ hồ sơ, thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ tháng 7-2020. Tuy nhiên, đến nay cũng bị trả lại hồ sơ với lý do đất nằm trong quy hoạch tuyến đường từ phường Nam Sơn (quận Kiến An) đến phường Đa Phúc (quận Dương Kinh) nên không thể tách thửa. Dù đã hoàn thành hợp đồng chuyển nhượng, chuẩn bị xây nhà, nhưng do “tắc” trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên đến nay gia đình ông Tùng vẫn chưa xin được giấy phép xây dựng.
Đây cũng là tình trạng chung xảy ra tại nhiều địa phương trên địa bàn thành phố trong thời gian qua, nhất là các quận: Kiến An, Hải An, Dương Kinh và huyện An Dương…
Theo đại diện Hiệp hội Bất động sản Hải Phòng, việc tạm dừng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất có quy hoạch nhằm để chặn đứng nạn đầu nậu núp bóng chủ đất để phân lô bán nền trái phép và tình trạng người dân chia tách thửa đất để lấy suất tái định cư khi các quận, huyện triển khai thực hiện các dự án quy hoạch. Tuy nhiên, thực tế việc làm này chưa phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành. Vẫn có những người dân thực sự có nhu cầu chia tách và đây là quyền lợi chính đáng, phù hợp với quy định pháp luật.
Các ngành vào cuộc tháo gỡ vướng mắc
Theo Phó chủ tịch UBND quận Dương Kinh Đặng Xuân Điện, việc hạn chế, cấm tách thửa đối với đất nằm trong quy hoạch nhưng chưa triển khai làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân, hạn chế nghĩa vụ đóng tiền sử dụng đất, gây thất thu ngân sách nhà nước. Chưa kể, việc hạn chế tách thửa có thể kéo theo các hệ lụy như: xây dựng không phép, trái phép thì cũng mua bán nhà theo hình thức vi bằng, giấy tay, “sổ chui” vì nhu cầu thực tế vẫn có. Trước thực tế đó, quận có văn bản báo cáo UBND thành phố sớm tháo gỡ vướng mắc trong việc tách thửa đối với đất nằm trong quy hoạch nhưng chưa triển khai. Trong đó, cần bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân, đồng thời, giúp thị trường bất động sản sôi động, nhà nước huy động được thu ngân sách.
Để tháo gỡ vướng mắc trong việc thực hiện tách thửa, tháng 10-2020, UBND thành phố có công văn gửi các Sở: Tư pháp, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường về việc giải quyết hồ sơ chia, tách thửa đất đối với hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố. Theo báo cáo của Sở Tư pháp và Sở Xây dựng gửi UBND thành phố, quy định của pháp luật về việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất không hạn chế quyền tách thửa của người sử dụng đất khi đã có quy hoạch. Mặt khác, theo quy định tại Khoản 11, Điều 9, Thông tư 21/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục tách thửa hoặc hợp thửa đất cũng không có trường hợp nào liên quan đến quy hoạch đã được duyệt. Căn cứ trên các công văn báo cáo của Sở Xây dựng, Sở Tư pháp, ngày 30-10-2020, UBND thành phố ban hành Công văn số 6810 gửi Sở Tài nguyên và Môi trường. Trong đó, yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục thực hiện các thủ tục tách thửa đất và các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất theo đúng quy định pháp luật.
Căn cứ chỉ đạo của UBND thành phố, ngày 6-11, Văn phòng Đăng ký đất đai (Sở Tài nguyên và Môi trường) có văn bản gửi các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai các quận, huyện, yêu cầu thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND thành phố về việc giải quyết hồ sơ chia, tách thửa đối với hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố. Như vậy, vướng mắc trong việc tách thửa đối với đất nằm trong quy hoạch được thành phố chỉ đạo tháo gỡ kịp thời. Người dân có nhu cầu tách thửa có thể tiếp tục làm thủ tục tại các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai các quận, huyện theo quy định pháp luật.
