Vẫn khó kiểm soát doanh nghiệp xả nước thải vào nguồn nước

Để có thể kiểm soát hiệu quả việc xả nước thải của DN vào nguồn nước, Sở TNMT tập trung kiểm tra hướng dẫn DN đủ điều kiện được cấp giấy phép xả nước thải, xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn.

Đến thời điểm này, chỉ còn 2 năm nữa để hoàn thành mục tiêu xử lý dứt điểm 100% những vi phạm pháp luật về khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước của doanh nghiệp (DN) theo Nghị quyết 23/2013/NQ-HĐND về nhiệm vụ, giải pháp bảo vệ nguồn nước ngọt trên địa bàn thành phố Hải Phòng giai đoạn 2013 – 2020. Nhưng hiện nay, toàn thành phố mới có hơn 40% số doanh nghiệp (DN) đủ điều kiện được cấp giấy phép xả thải vào nguồn nước, có tới hơn 58% số DN xả nước thải chưa qua xử lý, chưa có giấy phép vào nguồn nước.

Mới có 42% số doanh nghiệp có hệ thống xử lý nước thải

Nghị quyết số 23/2013/NQ-HĐND đề ra mục tiêu giai đoạn 2013-2015 đạt 50 % – 70% lượng nước DN xả thải ra môi trường các lưu vực sông; bảo đảm thu gom toàn bộ lượng nước thải, không để xả thải trực tiếp ra sông Rế, sông Giá, sông Đa Độ, sông Chanh Dương; kênh Hòn Ngọc, hệ thống trung thuỷ nông Tiên Lãng đã được xử lý. Giai đoạn 2016 – 2020, xử lý dứt điểm 100% những vi phạm pháp luật về khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước chưa qua xử lý. Tuy nhiên, việc DN chấp hành quy định về xả thải vào nguồn nước rất kém. Theo Sở Tài nguyên- Môi trường (TNMT) toàn thành phố có 727 DN phải được cơ quan chức năng cấp phép mới được xả thải vào nguồn nước. Theo quy định, để được cấp phép xả nước thải, DN phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải, bảo đảm nước thải đạt tiêu chuẩn quy định trước khi thải ra môi trường. Nhưng đến tháng 7-2018, toàn thành phố mới có hơn 300 DN, bằng 42% tổng số DN có hệ thống xử lý nước thải, có đủ điều kiện được cấp giấy phép xả thải.

Nhân viên Trung tâm Quan trắc môi trường (Sở Tài nguyên- Môi trường) kiểm tra, đánh giá chất lượng nước thải sau khi xử lý của Khu công nghiệp Đồ Sơn.

Để có thể kiểm soát hiệu quả việc xả nước thải của DN vào nguồn nước, Sở TNMT tập trung kiểm tra hướng dẫn DN đủ điều kiện được cấp giấy phép xả nước thải, xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn. Năm 2018, Sở TNMT lập kế hoạch cấp phép xả thải cho 50 DN. Trong quý 1-2018, Sở gửi thông báo tới 50 tổ chức, DN để kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc lập hồ sơ xin cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước, qua đó, DN phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn. Nhưng, mới có 22 DN lập có hồ sơ xin cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước. Các DN còn lại, dù được đôn đốc nhiều lần những vẫn chưa triển khai. Đây không phải là năm đầu kế hoạch cấp phép xả nước thải không khả thi. Năm 2017, Sở TNMT đặt mục tiêu cấp phép xả nước thải cho 100 DN. Nhưng cả năm 2017, sở mới cấp được 47 giấy phép. Với tiến độ thực hiện ì ạch hiện nay, thành phố rất khó đạt mục tiêu về kiểm soát việc xả nước thải mà Nghị quyết số 23/2013/NQ-HĐND đã đề ra.

Việc cấp giấy phép xả nước thải chậm có nhiều nguyên nhân, trước hết là ý thức tuân thủ quy định pháp luật về xả thải của DN chưa nghiêm túc. Công tác kiểm tra, giám sát DN tuân thủ các quy định về bảo vệ tài nguyên nước cũng chưa chặt chẽ. Sở TNMT tổ chức đoàn công tác trực tiếp đến DN hướng dẫn, đôn đốc; thường xuyên có công văn thông báo, yêu cầu DN thực hiện việc làm hồ sơ xin cấp giấy phép xả nước thải. Song không ít DN vẫn chây ỳ. Cùng với đó, việc xử lý những DN vi phạm, xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, xả thải chưa có giấy phép cơ quan chức năng chưa nghiêm.

Cần có biện pháp kiểm soát hiệu quả

Thực hiện Nghị quyết 23 của HĐND thành phố về bảo vệ nguồn nước ngọt trên địa bàn thành phố, Sở TNMT duy trì hoạt động tổ công tác về thực hiện kế hoạch cấp phép xả nước thải; kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn DN lập hồ sơ cấp phép. Sở TNMT ban hành Quy định cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước cho các tổ chức, cá nhân, trên địa bàn thành phố giai đoạn 2015-2020. Quy định công khai các danh mục hồ sơ làm thủ tục cấp phép xả thải. Đối với những  DN có vướng mắc về thủ tục đất đai, vị trí lắp hệ thống xử lý nước thải,….cũng được Sở hỗ trợ tháo gỡ kịp thời.

Bên cạnh đó, Sở TNMT tăng cường kiểm tra rà soát, yêu cầu các DN thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về xả nước thải, nếu phát hiện hành vi  xả thải không phép, xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường sẽ xử lý nghiêm, thậm chí yêu cầu đóng cửa, tạm đình chỉ và đình chỉ sản xuất của DN. Sở TNMT đăng tải công khai danh sách những DN xả nước thải ra môi trường chưa có giấy phép xả thải trên các phương tiện thông tin đại chúng để chính quyền địa phương và người dân cùng tham gia giám sát việc xả thải của DN.

Về lâu dài, thành phố khẩn trương xây dựng hệ thống quan trắc tự động nguồn nước trên địa bàn thành phố để có sự giám sát, cảnh báo kịp thời những diễn biến môi trường nước, phát hiện, xử lý nghiêm những hành vi xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường.

Nguyên Mai – Báo Hải Phòng 03/8/2018