Nhiều người, nhất là đấng mày râu cho rằng rượu có chứa cồn, mà cồn có tính sát khuẩn thì sẽ sát khuẩn được họng và ngăn ngừa lây nhiễm COVID-19. Điều này có đúng không?
Theo PGS.TS.BS. Phạm Thị Bích Đào, Bộ môn Tai Mũi Họng, Trường Đại học Y Hà Nội: “Đúng là thành phần rượu có cồn nhưng nồng độ cồn để sát khuẩn phải từ 70 độ trở lên, và chỉ sát khuẩn bề mặt, trên da. Chúng ta cũng không thể ngậm rượu nồng độ cồn cao trong miệng để diệt virus, chưa kể khi đó virus đã ngấm vào trong tế bào.
Đồng thời nồng độ cồn trong rượu nếu cao còn gây tổn thương niêm mạc, dẫn tới hậu quả ngược lại mong muốn là tạo đường vào tế bào dễ dàng hơn cho các loại vi khuẩn và virus tấn công, trong đó có SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19“.
PGS.TS Phạm Thị Bích Đào: “Dùng cồn chủ yếu để diệt virus ở bàn tay, ở đồ dùng, vật dụng để khử khuẩn… chứ uống cồn vào trong họng không có hiệu quả.”
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo rằng, chưa có bất kỳ một nghiên cứu khoa học nào chứng minh được rượu có thể ngăn ngừa được lây nhiễm COVID-19, thậm chí còn gây gia tăng lây nhiễm do sử dụng chung cốc uống rượu, tăng bạo lực gia đình khi cách ly y tế, tăng mức độ nặng của các bệnh lý nền như bệnh gan, thận….
1. Tác hại khi uống rượu
PGS.TS.BS. Phạm Thị Bích Đào đã chỉ ra những phản ứng khi uống rượu:
– Tăng cảm giác rát ở họng do kích thích niêm mạc họng hoặc phản ứng trào ngược dạ dày – thực quản của rượu, bia…
– Thức uống có cồn sẽ gây ra các thay đổi đột ngột nhiệt độ như uống bia lạnh, rượu lạnh. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột này dễ gây ra các chứng viêm họng.
– Phù quink họng – thanh quản do dị ứng rượu bia gây đau họng, khó thở thanh quản cấp, thậm chí có thể tử vong do phù nề thanh quản.
– Người say rượu bia, nôn nhiều nên có thể tác động lên đường hô hấp trên tăng tiết dịch, sung huyết cuốn mũi nên khi ngủ phải há miệng ra để thở. Không khí thở không đi qua mũi mà đi thẳng qua miệng, không được lọc, không được làm ấm hay làm ẩm sẽ là nguy cơ gây các cơn ho và viêm họng.
– Rượu làm tăng số lượng thụ thể ACE2 vốn là các mục tiêu được SARS-CoV-2 thích bám lấy để xâm nhập vào tế bào chúng ta.
– Uống rượu kích thích các phản ứng miễn dịch viêm làm tăng nguy cơ mắc các dạng bệnh nặng.
– Rượu vang, rượu rum hoặc bia đều làm giảm phản ứng của kháng thể, từ đó góp phần tăng nặng các chứng bệnh như béo phì, đái tháo đường.
– Uống rượu quá mức làm thay đổi hành vi khiến chúng ta coi thường các biện pháp giãn cách xã hội, từ đó tạo điều kiện cho virus lây nhiễm nhanh hơn.
2. Sát khuẩn họng thế nào?
Thay vì uống rượu, PGS.TS.BS. Phạm Thị Bích Đào khuyến cáo bạn có thể súc miệng bằng nước muối nhạt, ấm và các dung dịch sát khuẩn họng mỗi ngày để phòng chống lây nhiễm COVID-19.
2.1 Các loại dung dịch thường dùng để súc họng
. Nước muối pha: Lấy 1 lít nước đun sôi để nguội, pha với 9g muối để được dung dịch có nồng độ 0,9% muối. Trời lạnh nên dùng nước muối ấm để súc họng.
. Nước muối sinh lý 0,9% có bán sẵn tại các nhà thuốc để súc họng.
. Nhóm kháng sinh súc họng: Loại kháng sinh được sử dụng nhiều nhất để pha chế các thuốc súc họng là tyrothricine như veybirol-tyrothricine.
. Nhóm sát khuẩn: Các thuốc sát khuẩn như betadine gargle, givalex, chlorhexidine, BBM – muối borat, muối bicarbonat và methol…
. Nhóm trung hòa pH: Nước muối 0,9%, natribicarbonat…
Các thuốc súc họng thường được cho thêm một số chất làm dịu, làm mềm niêm mạc họng, giảm đau, giảm viêm, chống dị ứng tại chỗ như benzocaine, menthol, muối salicylate, hexetidine…
2.2. Cách sử dụng nước súc họng
. Dùng dự phòng: Súc miệng và họng trong ít nhất 30 giây. Có thể dùng 4 lần/ngày.
. Dùng điều trị: Súc miệng và họng trong 2 phút. Dùng 4 lần/ngày, sau ăn.
– Kỹ thuật súc họng:
. Nuốt một ngụm nước vừa đủ trong miệng.
. Giữ ở trong miệng khoảng 1 phút.
. Ngửa cổ khò khò để dung dịch láng hết vùng hầu họng.
. Dùng nước ấm để súc họng.
– Súc họng khi nào?
. Khi cảm thấy đau, rát, cộm, vướng, khó chịu ở vùng họng… hãy súc miệng bằng nước muối hoặc các dung dịch sát khuẩn họng nhiều lần trong ngày. Cách 1 giờ súc họng một lần.
. Khi vừa đi ngoài đường về, hoặc sau tiếp xúc với những nguồn có nguy cơ lây nhiễm cao…
Mai Hương