Giữa năm 2019, Công ty CP Công viên cây xanh ký hợp đồng chuyển giao phần mềm Quản lý hệ thống cây xanh trực tuyến CityWork. Đây là bước tiến mới trong ứng dụng công nghệ thông minh nhằm nâng cao năng lực, tiết kiệm chi phí trong quản lý gần 30.000 cây xanh đô thị của thành phố.
Quản lý cây xanh bằng “một chạm”
Theo Tổng giám đốc Công ty CP Công viên cây xanh Phạm Kiến Phong, đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý duy tu, chăm sóc gần 28.000 cây xanh đường phố, cây bóng mát trong công viên trên phạm vi địa bàn 4 quận: Hồng Bàng, Ngô Quyền, Lê Chân và Hải An. Sau 4 tháng nhận chuyển giao phần mềm Quản lý hệ thống cây xanh trực tuyến CityWork, đến nay, công ty hoàn thành cập nhật hơn 90% số lượng cây trên hơn 100 tuyến phố vào hệ thống cơ sở dữ liệu của phần mềm.
Phần mềm Quản lý hệ thống cây xanh trực tuyến CityWork được phát triển từ công nghệ quản lý cây xanh đô thị trên nền bản đồ số (GIS) đã được công ty triển khai từ năm 2010. Tuy nhiên, thời điểm năm 2010, do hạn chế về công nghệ và thiết bị nên việc áp dụng công nghệ GIS chưa đem lại hiệu quả rõ rệt.
Từ năm 2020, sau khi hoàn thành việc cập nhật toàn bộ số liệu vào phần mềm CityWork, công ty sẽ có kho thông tin dữ liệu chính xác, tổng quan nhất về toàn bộ cây xanh. Phần mềm lập ra hồ sơ quản lý đối với mỗi cá thể cây với đầy đủ các thông số gồm: hình ảnh, vị trí chính xác, loại cây, tên gọi, chiều cao, đường kính, chất lượng, năm trồng, tuyến đường và hiện trạng sinh trưởng phát triển hay bệnh lý. Thông qua phần mềm này, công ty có thể theo dõi và cập nhật những biến động hằng giờ các dữ liệu về: sâu bệnh, héo úa, lịch sử di dời…
Lãnh đạo công ty, quản lý xí nghiệp cây xanh và các nhân viên đều có thể truy cập phần mềm để khai thác bản đồ cây xanh mọi lúc, mọi nơi trên các thiết bị kết nối in-tơ-net như: máy tính để bàn, laptop, máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh. Nhân viên có thể tra cứu thông tin cây xanh dễ dàng, trực quan trên bản đồ; được nhắc việc kế hoạch kiểm tra, chăm sóc cây, biết cụ thể vị trí công việc cần thực hiện. Quản lý công ty, xí nghiệp chỉ bằng “một chạm” trên thiết bị di động cũng có thể giám sát chặt chẽ tiến độ, vị trí, kết quả thực hiện của các nhân viên ngoài hiện trường; biết được tình trạng cây để đưa ra các phương án xử lý kịp thời, nhất là trong các trường hợp xảy ra mưa bão, tai nạn, gãy đổ bất ngờ.
Đô thị thành phố hiện có hơn 30.000 cây xanh, với gần 50 chủng loại, trong đó có hơn 1.000 cây lâu năm, thuộc diện phải bảo tồn. Được sự quan tâm, đầu tư của thành phố, cây xanh đô thị được chăm sóc tương đối tốt, phát triển nhanh. Thực hiện Nghị quyết 05 của HĐND thành phố, từ năm 2018 đến nay có hơn 3.500 cây xanh đô thị, cây bóng mát đường phố được trồng mới. Việc áp dụng phần mềm CitiWork trong quản lý, điều hành sản xuất góp phần rút ngắn thời gian, chi phí so với cách điều hành quản lý chủ yếu trên giấy tờ, bằng phương pháp thủ công diễn ra nhiều năm qua.
Khai thác lợi ích nguồn dữ liệu số
Thực tế, các thông tin từ bản đồ số không chỉ phục vụ trực tiếp việc xây dựng quy hoạch cây xanh đô thị nói riêng, mà còn là nguồn thông tin cho nhiều ngành liên quan đến đô thị, quy hoạch khác. Trưởng Phòng Quản lý đô thị quận Ngô Quyền Nguyễn Văn Ngân cho biết, năm 2019, quận không đạt kế hoạch trồng mới cây xanh theo cơ chế hỗ trợ Nghị quyết 05 của HĐND thành phố. Nguyên nhân là do không tìm được vị trí trồng mới thích hợp. Nơi còn đất trồng cây thì người dân không đăng ký, nơi đăng ký thì mật độ cây lại quá dày nên không thể trồng thêm. Trong những năm tới, nếu đơn vị được chia sẻ dữ liệu từ bản đồ số của Công ty CP Công viên cây xanh sẽ có thông tin chính xác hơn để phối hợp các phường xây dựng kế hoạch vận động nhân dân tham gia trồng cây xanh sát điều kiện thực tế của địa phương.
Chủ tịch HĐQT Công ty CP Công viên cây xanh Lê Văn Tuân cho biết, bên cạnh việc phục vụ công tác quản lý, công ty sẽ đưa một phần thông tin về bản đồ cây xanh đô thị lên mạng in-tơ-net để phổ cập kiến thức môi trường xanh tới người dân. Điều này có ý nghĩa không nhỏ trong việc giáo dục tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ cây xanh của các cư dân đô thị. Công ty dự kiến giai đoạn 2020-2025 tiếp tục hợp tác cùng các công ty công nghệ phát triển các ứng dụng miễn phí trên nền tảng di động, cung cấp tri thức về nguồn gốc, giống, loài, đặc điểm từng loại cây. Người dùng điện thoại thông minh có thể tải miễn phí ứng dụng này trên các kho ứng dụng của các hệ điều hành dành cho thiết bị di dộng như: Ios, Android…
Bên cạnh việc sử dụng phần mềm để tìm hiểu thông tin chi tiết của từng cây, người dân cũng có thể tương tác trực tuyến với cơ quan quản lý cây xanh, chính quyền địa phương để cung cấp thông tin về tình hình sinh trưởng của cây, phản ánh kịp thời các hành vi xâm hại cây… Qua đó, khuyến khích người dân tham gia nhiều hơn vào công tác bảo vệ cây xanh đô thị, nâng cao sự gắn kết giữa các đơn vị quản lý và người dân.
Để hoàn tất hệ thống này, rất cần sự đầu tư đồng bộ của thành phố trong thời gian tới để xây dựng cơ sở dữ liệu, hệ thống máy móc, hệ thống chia sẻ thông tin giữa các ngành… Bên cạnh việc quản lý bằng phần mềm công nghệ thông tin hiện đại, thành phố quan tâm đầu tư thêm trang thiết bị cho các đơn vị quản lý, chăm sóc cây xanh như: xe nâng người, xe cẩu tự hành, các loại máy cưa, máy cắt, máy dò X quang để phát hiện tình trạng mục ruỗng, sâu bệnh… Cùng với đó, chính quyền các quận, phường cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với đơn vị quản lý cây xanh trong việc kiểm đếm, ngăn chặn các hành vi xâm hại cây xanh trên địa bàn quản lý.
Bài: Nguyễn Dương