Hiện nay trong quá trình khai thác hải sản, khâu bảo quản còn nhiều hạn chế do công nghệ lạc hậu. Vì vậy ứng dụng công nghệ mới trong bảo quản hải sản là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng sản phẩm, nhất là hàng thủy sản xuất khẩu….
Thay thế phương pháp bảo quản truyền thống
Giúp ngư dân tiếp cận công nghệ mới trong bảo quản hải sản khi đánh bắt xa bờ, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ (Sở Khoa học – Công nghệ) kết nối với các nhà khoa học Trung tâm Phát triển công nghệ cao, Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức hội thảo phổ biến tới ngư dân một số xã trên địa bàn huyện Thủy Nguyên công nghệ làm đá lỏng từ nước biển.
Trước đó, hệ thống này được các nhà khoa học chế tạo thành công sau 18 tháng nghiên cứu, thiết kế, có thể dùng trực tiếp nước biển để tạo thành đá bảo quản hải sản khi đánh bắt xa bờ. Sau khi thử nghiệm, cuối năm 2018, hệ thống được Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn công nhận là tiến bộ kỹ thuật trong ngành nông nghiệp thuộc lĩnh vực thủy sản. Hội thảo nhận được quan tâm của đông đảo ngư dân, đại diện các công ty, chủ tàu khai thác hải sản xa bờ và liên tập đoàn đánh cá Nam Triệu, huyện Thủy Nguyên.
Bác Nguyễn Văn Thụ, ngư dân xã Lập Lễ, huyện Thủy Nguyên cho biết, trước đây khi đánh bắt, đưa hải sản lên tàu, ngư dân thường sử dụng đá nước ngọt được xay nhỏ hoặc dùng đá nguyên cây để ủ cá trong khoang lạnh. Do nhiệt độ làm lạnh bằng đá nước ngọt theo phương pháp truyền thống thường cao và không thể điều chỉnh, không đồng đều trong khoang lạnh, tốc độ làm lạnh chậm nên ảnh hưởng đến chất lượng hải sản. Bên cạnh đó, việc mang theo khối lượng lớn đá nước ngọt theo tàu cũng làm tăng chi phí xăng dầu và nhân công vận chuyển trong mỗi chuyến đi biển. Do đó, hệ thống làm đá lỏng từ nước biển là giải pháp công nghệ mới, hiệu quả cao thay thế phương pháp bảo quản thủy sản truyền thống”, mang lại nhiều lợi ích.
Hiệu quả kinh tế cao hơn
Với công nghệ mới này, thay vì các chủ tàu phải mua đá nước ngọt từ đất liền, sau đó xay nhỏ hoặc để nguyên cây trong khoang lạnh bảo quản trên tàu, nay chỉ cần lắp đặt hệ thống trên tàu, bơm nước biển chạy qua bộ phận làm lạnh và đầu ra sẽ là sản phẩm đá lỏng.
Theo chị Phạm Thị Huệ, Phó trưởng Phòng Công nghệ, tự động hóa và vật liệu mới Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ Hải Phòng, ưu điểm của hệ thống làm đá từ nước biển là tạo ra sản phẩm đá dạng tuyết. Thời gian cho ra sản phẩm đá lỏng rất ngắn. Nước biển bơm trực tiếp vào hệ thống qua bể tuần hoàn vào buồng làm lạnh, đầu ra là sản phẩm nước đá. Tức là chỉ vài giây sau khi khởi động hệ thống, đầu ra sẽ là đá lỏng. Tuy làm lạnh nhanh nhưng sự tan chảy của đá lỏng lại chậm hơn nhiều so với đá nước ngọt. Độ đậm đặc của đá lỏng cũng có thể được điều chỉnh tự động theo nhu cầu của người sử dụng. Do đá được bơm từ máy đến các buồng bảo quản nên chủ tàu sẽ không phải tốn thêm nhân công đập, rải đá, vừa giảm chi phí lại không ảnh hưởng đến chất lượng hải sản trong quá trình bảo quản.
Để tiết kiệm diện tích lắp đặt, nhóm nghiên cứu thiết kế sản phẩm dưới dạng các bộ phận. Phần sản xuất đá được đặt trên boong tàu, phần máy nén và làm lạnh được đặt trong hầm máy, phần điều khiển đặt trên cabin tàu. Các phần mềm điều khiển tự động được tích hợp để điều chỉnh nhiệt độ theo từng khoang cá khác nhau, người dùng chỉ cần điều chỉnh nhiệt độ ở trên bảng điều khiển. Đây được coi là công nghệ mới nhiều ưu việt đối với ngư dân trong việc bảo quản hải sản trong đánh bắt xa bờ ở Hải Phòng, cần sớm được áp dụng rộng rãi.
Dương Thanh
