Không chỉ nổi tiếng với thành tích học tập xuất sắc, Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi (Hải Phòng) còn là điểm sáng trong việc xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh.
Nói không với bạo lực học đường
Năm 2023, Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi từng tổ chức diễn đàn “Xây dựng tình bạn đẹp – Nói không với bạo lực học đường” với chủ đề “Be a buddy – not a bully” (Hãy là người bạn thân – Đừng là kẻ bắt nạt). Sự kiện thu hút hơn 1.000 học sinh tham gia cùng diễn giả là thạc sĩ tâm lý Lại Vũ Kiều Trang, người đã mang đến nhiều câu chuyện xúc động về tình bạn, kỹ năng ứng xử và những lời khuyên để nhận diện, ngăn chặn hành vi bạo lực học đường.
Điểm nhấn của chương trình là phần tranh biện “Im lặng hay lên tiếng”, học sinh chia thành 2 đội đưa ra quan điểm về việc có nên lên tiếng khi chứng kiến bạo lực học đường. Không chỉ là cuộc thi, đó còn là bài học về lòng dũng cảm, về tinh thần dám nói điều đúng.
Cùng với diễn đàn, chiến dịch “Be a buddy – not a bully” lan tỏa qua nhiều hoạt động sáng tạo như hòm thư “Story Box – Câu chuyện của tôi”, nơi học sinh gửi gắm tâm sự; triển lãm ảnh “Ng” – Chữa lành, ghi lại khoảnh khắc bạn bè sẻ chia và bảng khảo sát “Đối diện với bạo lực học đường, bạn đã từng…”. Tất cả tạo nên bức tranh sinh động, giúp học sinh nhận thức sâu sắc hơn về tình bạn, sự đồng cảm và cách ứng xử văn minh.
Bước sang năm 2024, trường tiếp tục tọa đàm “Nuôi dưỡng, giữ gìn và mở rộng các mối quan hệ tốt đẹp ở nhà trường”. Tiến sĩ Vũ Yến Nhi, giảng viên Trường Đại học Hải Dương đã kể lại câu chuyện của một học sinh từng là nạn nhân của bạo lực học đường. Những lời chia sẻ của cô khiến học sinh nhận ra rằng một lời nói thiếu kiểm soát có thể để lại vết thương sâu sắc.
Không chỉ dừng ở một diễn đàn, hằng năm, Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi đều tổ chức các hoạt động tuyên truyền, diễn đàn, tọa đàm xoay quanh chủ đề bạo lực học đường và văn hóa ứng xử học đường.
Các nội dung này được triển khai linh hoạt qua nhiều hình thức như sinh hoạt chuyên đề, tư vấn tâm lý, phiên tòa giả định, hoạt động câu lạc bộ… nhằm giúp học sinh hình thành kỹ năng sống tích cực, biết bảo vệ bản thân và tôn trọng người khác. Nhờ đó, thông điệp “Nói không với bạo lực” dần trở thành một phần trong văn hóa ứng xử của học sinh chuyên Nguyễn Trãi.
Cô Lưu Thu Liên, Bí thư Đoàn trường chia sẻ: “Có những bạn bị tổn thương vì những bình luận ác ý trên mạng. Khi Đoàn trường biết chuyện, chúng tôi gặp gỡ, tư vấn, nói chuyện với các bạn và gia đình. Mọi chuyện được giải quyết nhẹ nhàng, các bạn dần lấy lại sự tự tin, hòa nhập trở lại”.
.png)
Những câu chuyện như vậy minh chứng rằng, xây dựng môi trường học đường an toàn không chỉ bằng quy định, mà bằng sự quan tâm và sẻ chia. Công tác tư vấn tâm lý, gặp gỡ cá nhân học sinh được duy trì thường xuyên, giúp giáo viên và học sinh hiểu nhau hơn, kịp thời tháo gỡ những khúc mắc tâm lý tuổi học trò.
Hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11), Đoàn trường sẽ tiếp tục tổ chức phiên tòa giả định về chủ đề bạo lực học đường. Học sinh hóa thân thành thẩm phán, luật sư, bị cáo, nhân chứng… để hiểu rõ hơn hậu quả pháp lý của hành vi bạo lực. Những hoạt động như thế giúp học sinh học luật bằng trải nghiệm, nhớ lâu hơn mọi bài giảng lý thuyết.
Kỷ luật đi cùng sự phát triển toàn diện
Ở Trường chuyên Nguyễn Trãi, mỗi học sinh đều hiểu rõ giá trị của kỷ luật. Đầu năm học, Đoàn trường ban hành bảng chấm điểm thi đua nền nếp, trong đó các lỗi như vi phạm luật giao thông, ứng xử thiếu văn hóa, phát ngôn sai lệch trên mạng xã hội… đều bị trừ điểm nặng.
“Quy định này không nhằm phạt mà để nhắc nhở các em sống có kỷ luật, trách nhiệm hơn”, cô Lưu Thu Liên nói.
Đặc biệt, nhà trường nghiêm túc thực hiện quy định không sử dụng điện thoại trong giờ học. Mỗi lớp đều có hộp đựng điện thoại riêng, học sinh tự giác gửi trước khi vào tiết. Nhờ đó, không chỉ giảm tình trạng sao nhãng học tập, mà còn hạn chế các xung đột, lời nói tiêu cực trên mạng.
Không chỉ dừng ở việc rèn kỷ luật, nhà trường còn chủ động phòng ngừa rủi ro bằng các hoạt động tuyên truyền an toàn giao thông, phòng cháy chữa cháy, tác hại của thuốc lá điện tử…
Cùng với đó, các câu lạc bộ thể thao, học thuật, nghệ thuật hoạt động sôi nổi, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng, giảm căng thẳng sau giờ học. Từ sân đa năng đến phòng học, đâu đâu cũng thấy tinh thần “chơi hết mình, học hết sức”. Đó là minh chứng cho một môi trường phát triển toàn diện, nơi mỗi học sinh đều được tôn trọng và khuyến khích bộc lộ năng lực của mình.
Nhìn lại chặng đường xây dựng văn hóa học đường, Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi cho thấy một hướng đi bền vững kết hợp giáo dục kỷ luật với giáo dục cảm xúc. Thầy cô không chỉ dạy chữ, mà còn là người bạn, người dẫn đường giúp học sinh học cách yêu thương, tôn trọng, biết bảo vệ bản thân và người khác.
“Chúng tôi mong muốn mỗi ngày đến trường là một ngày vui, an toàn và đáng nhớ với học sinh. Khi các em thấy mình được lắng nghe và tôn trọng, các em sẽ tự biết cách sống đẹp hơn”, cô Lưu Thu Liên bày tỏ.
Một môi trường học đường an toàn không chỉ giúp học sinh học tốt hơn, mà còn nuôi dưỡng nhân cách, tạo nền tảng cho một thế hệ biết yêu thương, sống nhân ái và có trách nhiệm với cộng đồng.
PHƯƠNG LINH
