Để chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, hiện tượng El nino làm cho tình hình thời tiết diễn biến ngày càng cực đoan, sâu bệnh phá hoại rau màu ngày càng nhiều, khắc phục nỗi lo về an toàn vệ sinh thực phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông thành phố đã xây dựng thành công mô hình “Ứng dụng công nghệ thủy canh trong sản xuất rau ăn lá an toàn”.
Trồng thủy canh (trồng cây trong nước, không cần đất) là kỹ thuật trồng cây trong dung dịch dinh dưỡng. Cây được trồng trên giá thể trực tiếp hấp thụ dung dịch dinh dưỡng để sinh trưởng, phát triển.
Đây là phương pháp trồng cây tiết kiệm diện tích, có thể tận dụng các không gian nhỏ, cao như: tầng thượng, ban công, sân vườn nhỏ… để tiến hành sản xuất.
Mô hình được Trung tâm Khuyến nông thành phố triển khai tại hộ bà Đồng Thị Doanh, ở xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy, với quy mô 1.000 m². Tham gia mô hình, hộ bà Doanh được hỗ trợ 40% các vật tư phục vụ việc lắp đặt hệ thống thủy canh gồm: khung giàn, bộ bơm điều khiển, máy đo pH, bộ dinh dưỡng giá thể, hệ thống bơm và thu hồi nước.
Để triển khai mô hình, Trung tâm Khuyến nông đã tiến hành chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, tổ chức tập huấn, hướng dẫn, chỉ đạo kỹ thuật, cách chăm sóc, thu hoạch, sơ chế và đóng gói sản phẩm để cung cấp cho các siêu thị, cửa hàng rau sạch trên địa bàn thành phố.
Được trồng trong môi trường nước, dung dịch dinh dưỡng được kiểm soát nồng độ pH, EC hàng ngày để đảm bảo đủ dinh dưỡng cung cấp cho cây trồng mà không dẫn đến tồn dư các hợp chất hóa học trong sản phẩm nên rau thủy canh có ưu điểm lớn nhất là “an toàn”.
Rau trong mô hình được trồng trong nhà lưới đã giúp người trồng chủ động được thời vụ sản xuất, tăng vụ, tránh được các yếu tố ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài như: nhiệt độ, nắng, mưa, hạn chế tối đa các đối tượng dịch hại cũng như việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, những hóa chất không cần thiết giúp rau bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, cây sinh trưởng, phải triển tốt, ít sâu bệnh, cho năng suất, chất lượng tốt hơn so với phương pháp trồng rau truyền thống (trồng bằng đất).
Cùng với đó, mô hình lắp đặt hệ thống máy bơm tự động bơm dung dịch dinh dưỡng lên tưới trực tiếp vào gốc cây, nước tưới nhỏ giọt, chậm và liên tục. Phần dinh dưỡng thừa sẽ được lọc trở lại bể chứa, sau đó được tái sử dụng giúp giảm công chăm sóc, tiết kiệm chi phí lao động, sản xuất.
Nhờ đó, qua 6 tháng triển khai, được sự quan tâm hỗ trợ, hướng dẫn tận tình và đồng hành của đội ngũ cán bộ khuyến nông, hộ bà Doanh đã trồng được nhiều loại rau ăn lá như: rau cải xanh, cải canh, cải chip, xà lách cuộn, xà lách tỉa, dền… Với thời gian sinh trưởng dao động từ 25-35 ngày, các loại rau trên cho năng suất đạt từ 33,6-48 tạ/1.000m².
Nhờ sự kết nối của Trung tâm Khuyến nông, sản lượng rau của hộ bà Doanh sau khi thu hoạch đã được cung cấp cho Siêu thị Aeon với giá dao động từ 25.000-45.000 đồng/kg tuỳ từng thời điểm và từng loại rau. Trừ hết chi phí sản xuất đi mô hình mang lại lợi nhuận đạt 85.750.000 đồng/1.000m²/vụ, cao gấp 1,5 lần so với sản xuất trên đất.
Với kết quả khả quan kể trên cho thấy mô hình “Ứng dụng công nghệ thủy canh trong sản xuất rau ăn lá an toàn” là sự lựa chọn phù hợp với nông nghiệp đô thị của Hải Phòng.
Mặc dù diện tích canh tác nhỏ nhưng lợi nhuận mô hình mang lại cao và quan trọng nhất là cho ra thực phẩm sạch, thân thiện với môi trường, đáp ứng tốt yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Được biết, thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông thành phố sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật để giúp hộ bà Doanh củng cố, mở rộng thêm quy mô sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm để làm tiền đề từng bước nhân rộng mô hình ra các quận/huyện khác trên địa bàn thành phố.
Bình Huệ
