Sáng 13/7, Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định tổ chức Họp trực tuyến với 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, Trưởng Ban chỉ đạo chủ trì Hội nghị. Cùng dự có đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan.
Tại điểm cầu Hải Phòng có sự tham dự của Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Thọ cùng lãnh đạo các Sở, ngành chức năng và địa phương ven biển của thành phố.
Đến nay, qua gần 4 năm chống khai thác IUU, gỡ “Thẻ vàng”, Việt Nam đã được phía EC đánh giá cao thiện chí, tinh thần hợp tác, sự minh bạch và trung thực của Việt Nam trong việc cung cấp thông tin, trao đổi giữa hai bên về kết quả triển khai chống khai thác IUU, đồng thời khẳng định Việt Nam đã có nhiều tiến bộ và đang đi đúng hướng.
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, từ năm 2012 đến nay có 27 nước bị EC cảnh báo thẻ (trong đó: có 21 nước bị cảnh báo “Thẻ vàng” và 06 nước bị áp “Thẻ đỏ”). Đến nay, đã có 03 nước gỡ được “Thẻ đỏ”, 14 nước gỡ được “Thẻ vàng” trong đó có Thái Lan và Philippines. Ngày 23/10/2017, EC cảnh báo “Thẻ vàng” đối với hoạt động khai thác IUU và đưa ra các khuyến nghị yêu cầu Việt Nam cần phải thực hiện.
Tính đến ngày 30/6/2021, việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên là 26.915/30.778 tàu cá (đạt 87,45%). Hệ thống giám sát tàu cá đã được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, chia sẻ, kết nối giữa các cơ quan, đơn vị chức năng liên quan để khai thác, sử dụng. Công tác thực thi pháp luật trong xử phạt đối với hành vi khai thác IUU đã được chú trọng, đặc biệt là xử lý vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài, vi phạm quy định về thiết bị VMS.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu cho nhiệm vụ chống khai thác IUU, hiện vẫn ngăn chặn, chấm dứt được tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài; tập trung tại các tỉnh Cà Mau, Bình Định, Bà Rịa -Vũng Tàu, đặc biệt là tỉnh Kiên Giang chưa có chuyển biến; các tỉnh có tỉ lệ lắp đặt thiết bị VMS còn rất thấp như Thanh Hóa (đạt 46,90%), Quảng Trị (đạt 60,55%), Trà Vinh (đạt 65,53%), Quảng Ninh (đạt 65,50), Hà Tĩnh (65,69%)… Việc tổ chức kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng nhiều địa phương tổ chức thực hiện chưa đảm bảo độ tin cậy, còn mang tính chất đối phó.
Tại Hải Phòng, trong 2 năm 2019 và 2020, thành phố chưa phát hiện tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép bị lực lượng chức năng nước ngoài và các lực lượng chức năng Việt Nam phát hiện bắt giữ, xử lý. Đến thời điểm hiện tại chưa phát hiện tổ chức, cá nhân môi giới, tổ chức đưa tàu cá và ngư dân Hải Phòng đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; các hành vi lợi dụng tàu cá, khai thác hải sản để buôn lậu, tổ chức vượt biên trái phép.
Để triển khai thực hiện quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU, UBND thành phố đã giao Sở NN&PTNT chủ trì cùng các cơ quan và địa phương liên quan đôn đốc, yêu cầu các chủ tàu cá khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá theo quy định. Lập danh sách theo dõi, quản lý và kiên quyết xử lý nghiêm tàu cá cố tính khai thác thủy sản không có Giấy phép khai thác thủy sản, không trang bị hoặc trang thiết bị VMS nhưng không kích hoạt, vận hành, mất kết nối VMS theo quy định. Kiểm soát chặt chẽ, quy định đúng sản lượng thủy sản qua cảng, không cho bốc dỡ thủy sản khai thác đối với các tàu cá không thực hiện đúng các quy định về chống khai thác IUU.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành – Trưởng ban Ban Chỉ đạo Quốc gia đề nghị Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với các Bộ, Ban, ngành và địa phương có liên quan mở đợt cao điểm tăng cường hoạt động tuần tra, kiểm tra tại các khu vực vùng biển chống lấn. Kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất bến, nhập bến đặc biệt là kiểm tra thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) phải đảm bảo trạng thái hoạt động trước khi cho tàu cá xuất bến đi hoạt động trên biển.
Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS cần phải đẩy nhanh tiến độ; hoàn thành việc đánh dấu tàu cá, cấp Giấy phép khai thác thủy sản theo quy định. Cùng với đó khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế, thực hiện đúng quy định việc kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng; giám sát sản lượng thủy sản qua cảng; thực hiện công tác xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác.
Các Bộ, Ban, ngành có liên quan và địa phương tiếp tục đẩy mạnh hoạt động thông tin, truyền thông, tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan về chống khai thác IUU, đảm bảo người dân cập nhật, tiếp cận đầy đủ, kịp thời văn bản, thông tin về các quy định chống khai thác IUU; đặc biệt là các thông tin liên quan đến ngăn chăn, xử lý tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản cùng với các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản chung tay cùng Chính phủ hỗ trợ nguồn lực để chống khai thác IUU; kiên quyết từ chối thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU.
Minh Hảo
