Trang bị kiến thức tình dục, sinh sản cho trẻ vị thành niên: Đa dạng hình thức tuyên truyền

Năm 2017, riêng Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng tiếp nhận 144 ca sinh con ở tuổi vị thành niên (VTN). Toàn thành phố là 216 ca  thống kê được tại các cơ sở bệnh viện công lập. Qua đó, càng thấy rõ sự cần thiết phải đẩy mạnh giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản cho học sinh.

Học sinh Trường THCS Tô Hiệu (quận Lê Chân) cùng nhau tìm hiểu kiến thức giới tính.

Theo bác sĩ Trịnh Thị Thanh Viễn, Trưởng khoa Vị thành niên-thanh niên, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản thành phố, hiện nay trẻ dậy thì sớm hơn các thế hệ trước khoảng 3-5 tuổi. Có trẻ dậy thì khi mới chỉ học lớp 4, lớp 5. Về nguyên tắc, khi trẻ dậy thì, có kinh nguyệt là có thể mang thai nếu có sự giao hợp mà không được bảo vệ. Đặc biệt những trẻ còn nhỏ, nếu xảy ra mang thai ngoài ý muốn sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sức khỏe. Sinh con khi cơ thể chưa phát triển đầy đủ ảnh hưởng đến cả mẹ và con, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Còn “giải quyết hậu quả” sẽ ảnh hưởng nặng nề về tâm lý, dễ dẫn đến trầm cảm, sa sút học hành. Việc cần thiết là phải trang bị cho các em kiến thức về giới tính, tình dục để biết, phòng tránh hậu quả đáng tiếc.

Mới đây, nhiều cha mẹ có con trong độ tuổi VTN không khỏi giật mình khi tiến sĩ tâm lý Trần Thành Nam- Đại học Quốc gia Hà Nội công bố kết quả nghiên cứu cùng đồng nghiệp về tình trạng quan hệ tình dục của học sinh. Khảo sát được thực hiện với 800 em học sinh ở 6 trường nội và ngoại thành Hà Nội tham gia trả lời phỏng vấn. Theo đó, 39% số học sinh tính đến hết lớp 12 và khoảng 10% tính đến hết lớp 9 cho biết từng quan hệ tình dục. Điều này cho thấy việc trẻ VTN trưởng thành sớm, xu hướng giới tính, tình dục cũng sớm hơn. Hiện nay, việc tuyên truyền về giới tính, tình dục, sức khỏe sinh sản cho trẻ VTN, trang bị các kỹ năng tự bảo vệ, phòng tránh hậu quả đáng tiếc về sức khỏe, sinh sản như mang thai ngoài ý muốn, sinh con ở tuổi VTN chủ yếu do ngành y tế-dân số và giáo dục thực hiện. Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) duy trì một số mô hình câu lạc bộ tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân tại một số xã, phường. Tuy nhiên, do kinh phí eo hẹp, việc duy trì các câu lạc bộ này chưa được thường xuyên. Nổi bật hơn là hoạt động tuyên truyền, chăm sóc sức khỏe sinh sản VTN do các Trung tâm DS-KHHGĐ các quận, huyện phối hợp với các trường THCS, Đoàn thanh niên các xã, phường, thị trấn tổ chức hằng năm. Chi cục DS-KHHGĐ và Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản thành phố (Sở Y tế) phối hợp với các trường THPT tổ chức tuyên truyền, trang bị kỹ năng về giới tính, sức khỏe sinh sản cho học sinh THPT.

Cách thức tuyên truyền, trang bị kỹ năng hiệu quả là sinh hoạt ngoại khóa với các chuyên đề cụ thể về sức khỏe sinh sản, tình yêu, tình dục tổ chức tại các trường học do chính học sinh thực hiện với sự hướng dẫn của các thầy, cô giáo. Như tại Trường THPT Lê Quý Đôn (quận Hải An), Đoàn thanh niên nhà trường tổ chức chuyên đề sinh hoạt dưới cờ với chủ đề truyền thông giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên. Thông qua các tiểu phẩm do chính học sinh trình bày, các em thấy dễ tiếp thu kiến thức kỹ năng khi chính mình nói về lứa tuổi của chúng mình. Hay như tại Trường THCS Nam Hà (quận Kiến An) tổ chức sinh hoạt chuyên đề về sức khỏe sinh sản thông qua các hoạt cảnh, tiểu phẩm bằng thơ, ca hò vè để các học sinh dễ hiểu, dễ nhớ.  Cô giáo Vũ Thị Ánh Tuyết, chủ nhiệm lớp 7B8, Trường THCS Tô Hiệu (quận Lê Chân) cho rằng, nhất thiết phải giáo dục giới tính, trang bị kỹ năng tự bảo vệ, phòng tránh các hậu quả do tình dục không an toàn gây ra từ học sinh cấp 2. Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ quận Kiến An Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh, cha mẹ, thầy, cô giáo cởi mở với học sinh, thẳng thắn khi nói về giới tính, tình dục, giải đáp những điều trẻ thắc mắc để tránh trẻ tò mò. Trang bị kiến thức, kỹ năng để trẻ đi “đúng lối, tránh lạc đường” là cách tốt nhất phòng tránh hậu quả tình dục không an toàn gây ra.

Bài và ảnh: Huyền Chi – Báo Hải Phòng 20/04/2018