Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử của kiểm sát viên, 6 tháng đầu năm 2018, VKS hai cấp phối hợp với Tòa án tổ chức 122 phiên tòa rút kinh nghiệm. Đây được coi là một trong những giải pháp quan trọng, hình thức bồi dưỡng nghiệp vụ trực tiếp với đội ngũ kiểm sát viên.
Cuộc họp đánh giá chất lượng công tác của kiểm sát viên sau phiên tòa rút kinh nghiệm tại VKSND huyện Kiến An.
Phiên tòa sơ thẩm xét xử tại TAND thành phố đối với bị cáo Lê Văn Hiển, trú tại xã Lưu Kiếm (huyện Thủy Nguyên) về tội giết người diễn ra với nhiều tình tiết phức tạp. Do ghen tuông, Hiển dùng kéo, đâm nhiều nhát vào người chị Bùi Thị T., sau đó cầm điện thoại di động của chị T. bỏ trốn sang Quảng Ninh. Đây là vụ án khó trong việc định tội danh bị cáo phạm tội giết người hay cố ý gây thương tích. Ngoài ra, cần làm rõ hành vi lấy điện thoại di động của chị T. có được coi là cướp tài sản hay không. Tại phiên tòa, kiểm sát viên giữ quyền công tố chủ động, tự tin bổ sung những nội dung Hội đồng xét xử chưa xét hỏi. Khi bị cáo có biểu hiện khai báo né tránh, kiểm sát viên kịp thời đấu tranh làm rõ hành vi, lý do VKS truy tố bị cáo Hiển về tội giết người, với tình tiết định khung “có tính chất côn đồ”. Khi luật sư và đại diện hợp pháp cho người bị hại đưa ra quan điểm tranh luận, kiểm sát viên đối đáp có căn cứ, giải quyết đầy đủ các vấn đề, chỉ rõ hành vi của bị cáo không cấu thành tội cướp tài sản và cũng không phạm tội thuộc trường hợp tinh thần bị kích động mạnh do người bị hại có lỗi.
Vụ án mua bán trái phép chất ma túy tại TAND huyện Kiến Thụy đối với các bị cáo Phạm Văn Hiếu, Nguyễn Thị Thơ có nhiều tình tiết phức tạp, các bị cáo phạm tội nhiều lần, với nhiều loại ma túy khác nhau. Các bị cáo có quan hệ gia đình, bị cáo Thơ là mẹ đẻ của bị cáo Hiếu. Do đó, ngay từ quá trình điều tra, truy tố, các bị cáo khai báo quanh co, bao che cho nhau, không nhận tội. Đây đều là những vụ án phức tạp, nhiều quan điểm khác nhau được Phòng 2 VKSND thành phố, VKSND huyện Kiến Thụy mạnh dạn lựa chọn, đăng ký tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm.
Ngay từ đầu năm 2018, sau khi VKSND thành phố xây dựng kế hoạch, các phòng nghiệp vụ của VKS thành phố, VKS các quận, huyện thực hiện đăng ký, lựa chọn số vụ án tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm. Các vụ án thực hiện phiên tòa rút kinh nghiệm bảo đảm đúng tiêu chí của chuyên đề, nhất là những vụ án có tình tiết phức tạp, nhiều quan điểm khác nhau về xác định tội danh, đánh giá chứng cứ để đạt yêu cầu, mục đích trong việc học tập, rút kinh nghiệm. Bởi, với những vụ án này đòi hỏi kiểm sát viên phải nghiên cứu kỹ hồ sơ từ giai đoạn điều tra, chuẩn bị tốt việc xây dựng cáo trạng, dự thảo bản luận tội, xây dựng đề cương xét hỏi, dự kiến các tình huống tại phiên tòa. Tại phiên tòa, kiểm sát viên chủ động tham gia xét hỏi, tranh luận, đối đáp, thực hiện kiểm sát các hoạt động của Hội đồng xét xử theo đúng quy định tố tụng.
Bên cạnh đó, nhiều VKS quận, huyện mạnh dạn lựa chọn những vụ án dân sự, kinh doanh thương mại để đăng ký tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm. VKS quận Lê Chân lựa chọn vụ án tranh chấp trong lĩnh vực đất đai tại ngõ 79 phố Nguyễn Đức Cảnh, phường An Biên (quận Lê Chân). Vụ việc tranh chấp từ nhiều năm, bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là Công ty TNHH MTV quản lý và kinh doanh nhà ở Hải Phòng. Hay như VKS quận Kiến An phối hợp cùng TAND quận Kiến An, lựa chọn 2 vụ án kinh doanh thương mại, tranh chấp hợp đồng tín dụng để tổ chức phiên tòa mẫu. Để giải quyết thấu đáo vụ án, không chỉ nghiên cứu hồ sơ, kiểm sát viên thực hiện kiểm sát chặt chẽ việc xác minh, thu thập chứng cứ của tòa án, chuẩn bị các tài liệu cần thiết theo đúng quy chế nghề nghiệp của ngành. Do đó, tại phiên tòa, kiểm sát viên chủ động tham gia hỏi, làm rõ các vấn đề về tố tụng, nội dung vụ án, đưa ra quan điểm giải quyết. Từ những phiên tòa rút kinh nghiệm, VKS 2 cấp nâng cao chất lượng kiểm sát các loại án, kịp thời ban hành kháng nghị, kiến nghị đối với cơ quan chức năng, chính quyền địa phương trong công tác quản lý đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhờ đó, trong 6 tháng đầu năm 2018, chất lượng kiểm sát việc giải quyết vụ án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại… được nâng lên. VKS hai cấp ban hành 15 kháng nghị phúc thẩm, Tòa án giải quyết 5 vụ, chấp nhận kháng nghị của VKS, đạt tỷ lệ 100%.
Tại các phiên tòa tổ chức rút kinh nghiệm, luôn có sự phối hợp chặt chẽ giữa VKS và Tòa án. Các phiên tòa rút kinh nghiệm nhận được sự quan tâm của lãnh đạo các đơn vị, sự tham gia đầy đủ, nghiêm túc của các kiểm sát viên. Ngay sau khi kết thúc phiên tòa, tại cuộc họp rút kinh nghiệm chung, nhiều ý kiến nhận xét thẳng thắn về những ưu điểm, hạn chế của kiểm sát viên giữ quyền công tố tại phiên tòa, từ tác phong, cách đặt câu hỏi, đến cả phần nội dung về căn cứ, lập luận của kiểm sát viên. Có thể nói, việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm được xác định là hình thức đào tạo tạo chỗ, trực tiếp, hiệu quả cao, thiết thực đối với mỗi cán bộ, kiểm sát viên.
Hoàng Minh – Báo Hải Phòng 11/7/2018
