Tiêu dùng nội địa – những dấu hiệu tích cực

Nhìn lại số liệu thống kê tháng 5 vừa qua cho thấy, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ trên địa bàn thành phố đạt 11.093,57 tỷ đồng, tăng 15,06% so với cùng kỳ năm trước. Bước sang tháng 6, dù nhịp độ có phần hơi chũng lại, nhưng kết quả khảo sát cho thấy thị trường thành phố tiếp tục ổn định, với những cải thiện đáng kể.

Hàng hóa phục vụ năm học mới đã khởi động

Dấu ấn của sự kiện

Theo đánh giá, tháng 5 là tháng có nhiều sự kiện quan trọng tác động mạnh mẽ đến thị trường, nên mức độ sôi động nổi bật là điều dễ hiểu. Cụ thể là những hoạt động kỷ niệm 64 năm giải phóng Hải Phòng và lễ hội Hoa Phượng Đỏ, khai trương mùa du lịch  2019. Nhu cầu tiêu dùng tại chỗ kết hợp với khách du lịch đến Hải Phòng gia tăng, đã góp phần thúc đẩy tiêu dùng trên địa bàn.

Trong đó điểm nhấn về thương mại rõ nét nhất là hội chợ hàng công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc – Hải Phòng 2019, được tổ chức vào cuối tháng 5 với hơn 300 gian hàng, trên 1.000 thương hiệu hàng hóa của doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế, xã hội, đến từ 30 tỉnh, thành cả nước.

Về tác động của thời tiết, đợt nắng nóng kỷ lục kéo dài trong cả tháng 5 vắt sang tháng 6, cùng với nhu cầu nghỉ mát, du lịch đã khiến tiêu thụ đồ uống giải khát tăng mạnh. Bên cạnh đó, yếu tố thời tiết cũng giúp những sản phẩm liên quan có cơ hội cải thiện tình trạng ảm đạm, như chỉ số tiêu thụ của ngành thủy sản tăng 32,8%; sản xuất đồ điện dân dụng tăng 62,4%…

Bên cạnh đó, thời tiết nắng nóng, mưa ít lại tạo thuận lợi cho ngành xây dựng, ngoài việc giải phóng hàng tồn, tiêu thụ hàng hóa tăng đã giúp nhóm vật liệu xây dựng đẩy mạnh sản xuất, như sản xuất sắt thép, sản xuất, dây, cáp điện, ống nước…

Nhìn từ góc độ khác, sự gia tăng giao dịch hàng tiêu dùng với tác động kép của các sự kiện và mùa du lịch đã đẩy chỉ số giá tiêu dùng CPI tăng khoảng 2,58% so với cùng kỳ năm trước. Nếu kinh tế phát triển nhanh, chỉ số CPI như vậy là quá khiêm tốn, nhưng trong điều kiện hiện nay, đó là tín hiệu tích cực, bởi lẽ chỉ số CPI là một trong những kênh đánh giá hữu hiệu tình hình thị trường.

Tuy nhiên, cũng cần phải thấy rằng, góp phần đáng kể vào việc tăng chỉ số CPI phải kể đến việc tăng của mặt hàng nhạy cảm là giá điện. Trong đó do nắng nóng nên nhu cầu và chi phí cho tiêu thụ điện tăng ngất ngưởng, đã ảnh hưởng trực tiếp vào cơ cấu chi tiêu của người tiêu dùng.

Điều hết sức đáng chú ý là, dù tác động tiêu cực của dịch tả lợn châu Phi đã khiến thị trường thực phẩm bị phân hóa, nhưng nhiều yếu tố thuận lợi khác đã góp phần đảm bảo nguồn cung hàng hóa tại Hải Phòng được ổn định.

Trong đó phải kể đến thời tiết không có mưa bão rất phù hợp cho đánh bắt khai thác thủy sản trên biển, sản lượng gia cầm đảm bảo, cũng giúp bù đắp sự thiếu hụt do phân khúc lợn thịt để lại.

Thời tiết khô ráo tạo thuận lợi cho thị trường xây dựng

Sẽ tiếp tục cải thiện

So với tháng 5,  tháng 6 dù không có những sự kiện quan trọng mang tính xã hội cao, nhưng chính là tháng bản lề giữa hai năm học 2018-2019 và 2019-2020.

Bởi dù tháng 8 mới là mùa tựu trường, nhưng dịp này ngoài nhiều nhóm hàng phục vụ nhu cầu vui chơi, nghỉ hè của “khách hàng nhí” có dịp phát triển, nhiều hàng hóa khác phục vụ nhu cầu học tập như các loại sách tham khảo, sách giáo khoa, đồ dùng học tập, trang phục học sinh… đã được khởi động.

Có thể nói, năm học mới là tiền đề rất quan trọng cho tháng 6, không chỉ góp phần làm thị trường thêm sôi động mà còn thúc đẩy sản xuất, dịch vụ với các sản phẩm liên quan. Đặc biệt các đợt thi đã góp phần sẽ thúc đẩy nhiều loại dịch vụ như vận tải khách, ăn uống, nhà trọ…

Cũng liên quan đến năm học mới, thời điểm này tại khu vực nông thôn vụ lúa chiêm xuân đã cơ bản được thu hoạch hoàn tất, cũng là lúc một lượng lớn thóc gạo, gia súc, gia cầm sẽ được bà con nông dân bán ra để lấy tiền đóng học phí và chuẩn bị đầu tư cho vụ mùa mới. Dự báo, nguồn cung mặt hàng nông sản sẽ tăng đáng kể.

Đợt nắng nóng tiếp tục kéo dài, mặc dù đã có một số đợt mưa nhưng chưa đủ để làm giảm nhu cầu tiêu thụ những sản phẩm thuộc nhóm hàng thực phẩm chế biến sẵn. Mặt khác, mưa nắng kết hợp cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc canh tác, thu hoạch các loại rau màu, cây ăn quả của Hải Phòng, sẽ làm cho thị trường hàng hóa thêm phong phú.

Đơn cử, chỉ hai loại quả là vải thiều và dưa hấu mà Hải Phòng chiếm sản lượng khá lớn trong dịp này, đã làm giảm đáng kể nguồn nhập hoa quả từ bên ngoài, nhất là từ Trung Quốc. Thời gian tới mùa nhãn ở miền Bắc sẽ chính thức vào rộ, dù năm nay nhãn cũng chung số phận với vải là sản lượng giảm đáng kể, nhưng chắc chắn loại đặc sản này sẽ giúp cho thị trường hoa quả tiếp tục ổn định.

Trong khi đó, do mùa du lịch vẫn tiếp tục, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tươi sống và các dịch vụ lưu trú, giải trí vẫn tăng cao, nên dù nguồn cung gia tăng, cũng khó gây ra tình trạng ứ đọng hàng hóa. Tuy nhiên, điều đáng lo nhất trong tình hình hiện nay vẫn là quá trình bảo quản hàng hóa, khi mà phần lớn nông sản lưu thông trên thị trường vẫn theo diễn biến tự nhiên.

Nếu không giữ được chất lượng ổn định, thì không những các nhà sản xuất, nhà phân phối bị thiệt hại, mà người tiêu dùng cũng  đứng trước nỗi lo mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây là bài toán nan giải, nếu không khắc phục được thì thị trường thành phố khó cải thiện được khả năng cạnh tranh và tình trạng bất ổn.

Ở một diễn biến khác, những ngày gần đây giá vàng trong nước tăng với cường độ mạnh, khi vượt ngưỡng 3.9 triệu đồng/chỉ, đỉnh cao nhất trong vòng 3 năm trở lại đây.

Mặc dù vậy, theo ý kiến của các nhà nghiên cứu thị trường, thì giá vàng trong nước tăng nằm trong sự vận động chung của giá thế giới, trong khi vàng ngày càng mất vai trò điều phối nền kinh tế vi mô, vì vậy ảnh hưởng sẽ không nghiêm trọng tới thị trường hàng hóa.

Điều lo lắng còn lại có lẽ chính là gia tăng căng thẳng liên quan đến tình hình Trung Đông, rất có thể sẽ tác động tiêu cực tới giá dầu thế giới.

Nhưng trước mắt, nhìn vào thực tế ổn định của thị trường Hải Phòng mấy tháng qua, trong hoàn cảnh dịch tả lợn châu Phi và nhiều khó khăn khác hiện hữu, càng làm rõ thêm một điều: khi các phân ngành kinh tế phát triển đồng bộ và hài hòa, cộng với dự báo và chính sách ổn định, thì thị trường cũng sẽ dễ dàng được cân đối trước những thách thức. 

Lê Minh Thắng

Nguồn. ANHP