Thúc đẩy phát triển cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại

Sáng 24/7, tại điểm cầu Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Xuân Bình dự Hội nghị trực tuyến của Chính phủ về Thúc đẩy phát triển cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và tạo điều kiện thuận lợi thương mại. Hội nghị do Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì; cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ; đại diện các Ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, hiện có 11 bộ, ngành đã kết nối và thực hiện 53 thủ tục hành chính với gần 1,26 triệu hồ sơ của 22.000 doanh nghiệp được xử lý thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Riêng Bộ Tài chính, tất cả các quy trình thủ tục hải quan đã kết nối Cơ chế một cửa quốc gia với 99,65% doanh nghiệp tham gia thực hiện tại 100% các đơn vị hải quan trên phạm vi toàn quốc.

Về cơ chế một cửa ASEAN, từ ngày 1/1/2018, Việt Nam đã chính thức trao đổi thông tin C/O mẫu D với 4 nước Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan. Đến ngày 10/6, tổng số C/O Việt Nam nhận từ 4 nước nêu trên là 28.509 C/O, tổng số C/O gửi tới 4 nước là 14.392 C/O. 

Việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN bước đầu đã mang lại những hiệu quả to lớn trong công tác cải cách hành chính. Doanh nghiệp không còn phải trực tiếp làm việc với từng cơ quan nhà nước để hoàn thành các thủ tục hành chính, nhờ đó giảm được chi phí, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa.

Tuy nhiên, có thể thấy, việc các bộ, ngành triển khai thực hiện các thủ tục hành chính qua Cơ chế một cửa quốc gia chưa phải là cao (53) trong khi mục tiêu đến cuối năm là khá lớn (143). Theo phản ánh của các doanh nghiệp, việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia vẫn chưa đi vào thực chất. Khi thực hiện một số thủ tục vẫn ở tình trạng “nửa vời”, bên cạnh việc gửi hồ sơ điện tử, doanh nghiệp vẫn bị yêu cầu phải xuất trình hồ sơ, chứng từ giấy.

Thậm chí, trong khi thực hiện, còn nhiều yêu cầu về thông tin chứng từ dư thừa, chồng chéo giữa các cơ quan; mức độ tiêu chuẩn hóa, đơn giản hóa, hài hòa hóa quy trình thủ tục còn thấp. Năng lực chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý trong thực hiện thủ tục hành chính còn yếu.

Hội nghị góp phần thúc đẩy hơn nữa cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ theo Nghị quyết số 19/NQ-CP, đồng thời đưa ra các giải pháp hiệu quả khắc phục những tồn tại, hạn chế và tìm ra giải pháp triển khai hiệu quả hơn nữa Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại.

Dự kiến, từ nay đến cuối năm 2018, các bộ, ngành sẽ khẩn trương hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành Nghị định về thực hiện các thủ tục hành chính thông qua Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; trình Thủ tướng ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ về vấn đề này. Trên cơ sở Kế hoạch hành động của Chính phủ, các bộ, ngành xây dựng Kế hoạch hành động của đơn vị mình và tổ chức thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Xuân Bình phát biểu tại điểm cầu Hải Phòng

Phát biểu tại điểm cầu Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố nêu rõ, sự phát triển của Hải Phòng gắn với chủ trương cải cách hành chính, thủ tục một cửa và thực hiện chủ trương của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về xây dựng một Chính phủ kiến tạo, liêm khiết, hành động và hiệu quả. 

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố nhấn mạnh: Hải Phòng là đầu mối giao thương lớn có hệ thống cảng biển và cảng hàng không gắn với hệ thống giao thông kết nối, do vậy nhu cầu về thực hiện cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một của ASEAN tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại là nhu cầu thiết thực đối với thành phố Hải Phòng. Năm 2017, số lượng hàng hóa qua cảng Hải Phòng đạt 92 triệu tấn, dự kiến năm 2018 lên trên 100 triệu tấn. Với số lượng hàng hóa qua cảng lớn thì nhu cầu thông quan và thúc đẩy cơ chế một cửa quốc gia thực sự  là vấn đề rất đáng quan tâm đối với thành phố Hải Phòng. Xuất phát từ thực tiễn đó, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Xuân Bình khẳng định đây là một chủ trương rất lớn được Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo, thành phố sẽ thực hiện nghiêm túc chủ trương này. 

Trong thời gian vừa qua, thành phố đã triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN theo hướng dẫn của Trung ương và Bộ Tài chính với 2 nội dung thành phố đã thực hiên thí điểm và đã thành công được triển khai nhân rộng ra cả nước, đó là thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc triển khai thành công thủ tục tàu biển nhập cảnh, xuất cảnh tại cảng Hải Phòng và 7 tháng đầu năm 2018 đã có 4.800 hồ sơ quan cảng được thực hiện trên hệ thống một cửa quốc gia. Thực hiện Quyết định số 43 ngày 26/9/2017 của Thủ tướng quy định trách nhiệm thực hiện thủ tục đối với tàu bay xuất cảnh, nhập cảnh quá cảnh thông qua cơ chế một cửa quốc gia, từ ngày 15/11/2017 trên địa bàn thành phố Hải Phòng, các cơ quan quản lý nhà nước, Cảng hàng không quốc tế Cát Bi và các hãng hàng không đã tổ chức triển khai thực hiện. 

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố đánh giá, qua việc triển khai thực hiện cơ chế một cửa, việc thực hiện cải cách hành chính tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp, qua gặp gỡ, đối thoại với doanh nghiệp hàng tháng thì dư luận và doanh nghiệp rất hoan nghênh và ủng hộ chủ trương của Chính phủ và hoan nghênh việc tổ chức thực hiện chủ trương tại Hải Phòng. Đây là chủ trương đem lại hiệu quả không chỉ về kinh tế, thời gian và tiền bạc mà còn tạo dựng được lòng tin của doanh nghiệp. 

Thay mặt lãnh đạo thành phố, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành sớm xây dựng hành lang pháp lý đầy đủ cho việc sử dụng trao đổi chứng từ điện tử, hồ sơ điện tử đối với thủ tục trong nước và các nước; tạo cơ sở pháp lý cho việc sử dụng các dịch vụ do bên thứ 3 cung cấp, đưa ra các tiện ích cho các doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện như dịch vụ giá trị công ích, dịch vụ giá trị gia tăng. Khi Việt Nam tham gia ký kết các Hiệp định về thương mại, các chính sách đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu của các nước liên quan thì cần được cập nhật các nội dung này trên hệ thống để kịp thời nắm bắt triển khai thực hiện đồng bộ. Liên quan đến việc thông quan ở cảng, liên quan đến rất nhiều bộ, ngành, các lĩnh vực cần rà soát lại một cách đầy đủ để tạo sự đồng bộ về cơ chế, chính sách.

Nguyễn Hải – haiphong.gov.vn 24/7/2018