Do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhiều phân ngành kinh tế hoạt động kém hiệu quả hoặc bị đình trệ, thu nhập của người dân bị giảm đáng kể đã khiến thị trường hàng tiêu dùng cũng lao đao. Trong đó, phân khúc xe máy hiện cũng đang phải đối mặt với doanh thu, buộc các nhà sản xuất và hệ thống đại lý phải tung ra nhiều chương trình ưu đãi mong giữ chân “Thượng đế”…
Hoài niệm thời đã qua
Có lẽ trên thế giới, khó kiếm một quốc gia nào có mật độ xe máy tham gia giao thông cũng như tỷ lệ sở hữu trên tổng dân số lớn bằng Việt Nam.
Theo một số liệu thống kê, cả nước có khoảng 60 triệu chiếc xe máy đã cấp phép lưu hành. Chính vì vậy, những năm qua nhiều nhà sản xuất xe máy nổi tiếng chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư.
Trong những nhà sản xuất xe máy lớn nhất tại Việt Nam, có đến 3 thương hiệu Nhật Bản lần lượt là Honda, Yamaha và Suzuki, còn lại là SYM, KYMCO (Đài Loan).
Ngoài 5 thương hiệu trên, thị trường xe máy Việt Nam cũng ghi nhận đáng kể sự góp mặt của các thương hiệu tên tuổi khác như Piaggio Vespa (Ý), Harley-Davidson (Mỹ), BMW (Đức), Kawasaki (Nhật Bản)… và một số thương hiệu có nguồn gốc Trung Quốc, vừa được nhập khẩu, vừa được lắp ráp trong nước.
Trong đó, thương hiệu Honda giữ thị phần lớn nhất, với hàng chục mẫu xe sản xuất trong nước được người tiêu dùng quan tâm như SH, SH mode, PCX, Air Blade, Lead, Vision…
Tiếp đó Nhà sản xuất Yamaha vốn dĩ tạo ấn tượng mạnh mẽ trên thị trường với phong cách đột phá về thiết kế, từng khuấy đảo với các dòng Nouvo, Jupiter, Nozza và Exciter.
Trong khi cũng đến từ Nhật Bản, đánh mất thị trường một cách đáng tiếc sau thời lẫy lừng của Viva 110, FX 125, Raider 150… hãng Suzuki cũng liên tục thay áo để khỏi tụt hậu so với hai nhà sản xuất đồng hương.
Điểm chung nữa là, các hãng xe Nhật Bản còn có hàng chục dòng sản phẩm nhập khẩu hướng tới phân khúc khách hàng cao cấp, với các mẫu xe từ hàng trăm triệu đồng trở lên, thậm chí có chiếc tới 1,2 tỷ đồng như Honda Gold Wing.
Thị trường xe máy Việt Nam còn chứng kiến cuộc đua của SYM và KYMCO. Tuy nhiên khi người tiêu dùng không còn mấy mặn mà, mới đây cả hai nhà sản xuất này đã chuyển hướng sang sản xuất các dòng xe công suất nhỏ dưới 50cc, khai thác phân khúc thị trường học sinh, sinh viên.
Trong đó bán chạy nhất là Attila, Passing, Elegant, Angela, Galaxy… (SYM) và Candy, Like, Visar, Kpipe… (KYMCO), với mức giá chỉ từ trên 15 triệu đồng/chiếc.
Thời Covid-19, khi “Thượng đế ăn dè…”
Trong thời gian dài, dư luận nhiều phen nhức nhối vì giá xe máy luôn bị đẩy lên ngoài tầm kiểm soát, khi hầu hết giá bán lẻ ở đại lý đều tăng cao hơn giá đề xuất của nhà sản xuất, mức tăng có loại cao hơn tới 15%. Mức chênh lệch giữa giá bán lẻ và giá đề xuất cao nhất có lẽ thuộc về một số dòng xe của hãng Honda.
Chẳng hạn như chiếc dòng Honda SH 125, mức chênh lệch lên tới hàng chục triệu đồng. Mặc dù báo chí và dư luận phản ứng mạnh, nhiều nhà quản lý vào cuộc, nhưng rốt cuộc đành chịu bất lực.
Nhưng kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, nền kinh tế suy giảm, nhu cầu đi lại cũng như thu nhập của người dân giảm đi, thì thị trường xe máy cũng bị ảnh hưởng nặng nề.
Bước sang năm 2021, tình trạng ế ẩm càng rõ, tình trạng làm giá cũng vì thế mà bớt dần, thậm chí nhiều mẫu xe được bán thấp hơn giá đề xuất cũng tiêu thụ rất chậm.
Gần đây, thị trường xe máy đã phản ánh đúng sự vận động của quy luật cung cầu, theo chủ một “Head” có cửa hàng lớn bậc nhất Hải Phòng, thì có lẽ chưa bao giờ xe máy ế ẩm như năm nay. Điều tệ hại là tình trạng này xảy ra đối với tất cả các thương hiệu, cả xe nhập khẩu lẫn sản xuất trong nước.
Sau thời gian khá dài chìm sâu trong không khí tiêu thụ ảm đạm, nhiều tháng nay các hãng xe mở cuộc cạnh tranh về mẫu mã, cùng với đó là các chương trình khuyến mại rầm rộ, với hy vọng “vớt vát” thị trường trong điều kiện nền kinh tế tiếp tục đìu hiu.
Đáng kể nhất vẫn phải nói tới thương hiệu Honda, với chương trình khuyến mại kéo dài từ tháng 7 đến hết tháng 9/2021. Trong đó, khuyến mại “khủng” nhất có lẽ là dòng xe Honda Winner X150, hiện đang được áp dụng các chế độ hỗ trợ, giảm giá tới gần chục triệu đồng so với giá đề xuất.
Tại Hải Phòng, nhà phân phối HP còn mạnh tay “chạy” mỗi tháng 3 ngày siêu khuyến mại, đưa giá chiếc xe Winner X từ bình quân 45 triệu đồng xuống còn 31 triệu đồng, bao gồm cả chi phí đăng ký.
Cùng với Winner X150, Honda dịp này còn khuyến mại lớn cho các dòng xe Air Blade, Vision và Wave “alpha”. Chưa hết, tại các đại lý lớn bậc nhất Hải Phòng là HP, NP, QK… khách hàng mua xe ngoài khoản hỗ trợ giá, còn được tặng quà hoặc voucher mua phụ kiện khác.
Trong khi đó, dù không hỗ trợ giá lớn như Honda, nhưng nhà sản xuất Yamaha cũng liên tục tung ra các gói khuyến mại, từ tặng quà, giảm giá đến tặng phiếu mua sắm và bốc thăm trúng thưởng cho hầu hết các sản phẩm của hãng.
Riêng các hãng Suzuki (Nhật Bản), SYM và KYMCO (Đài Loan), hiện chỉ còn đại lý lớn nhất Hải Phòng là Công ty AB trên đường Nguyễn Văn Linh, do các nhà máy sản xuất đều nằm ở phía Nam đang gặp khó trong vận chuyển sản phẩm, nên thiếu hàng bán và dấu ấn khuyến mại chưa rõ nét.
Có thể nói, những động thái táo bạo của nhà sản xuất cũng như hệ thống đại lý đang tạo cơ hội để trả lại môi trường lành mạnh cho thị trường xe máy. Đồng thời, đây cũng là dịp tốt cho khách hàng có nhu cầu thực sự quyết định mua sắm, để hưởng nhiều ưu đãi.
Bởi lẽ trong thời gian tới, nếu dịch bệnh được kiểm soát, cộng hưởng với nhu cầu tăng khi các trường Đại học vào năm học mới, rất có thể thị trường xe máy sẽ thay đổi lớn.
Lê Minh Thắng
