Theo số liệu thống kê của Viện sức khỏe tâm thần, hiện có khoảng 30% dân số Việt Nam mắc các bệnh rối loạn tâm thần, trong đó tỷ lệ bị trầm cảm chiếm 25%. Cùng với y học hiện đại, phương pháp chữa bệnh trầm cảm bằng y học cổ truyền (YHCT) giúp người bệnh nâng cao cơ hội thoát khỏi căn bệnh này.
Lựa chọn an toàn, hiệu quả
Tính từ đầu năm đến nay, có gần 240 người đến điều trị bệnh trầm cảm tại Khoa YHCT (Bệnh viện Tâm thần Hải Phòng). Trong khi cả năm 2022, số người bệnh điều trị trầm cảm tại khoa là 258 người. Có thể thấy, số người lựa chọn điều trị căn bệnh trầm cảm bằng YHCT đang tăng lên.
Người bệnh Phạm Minh T., 47 tuổi, ở quận Lê Chân có triệu chứng rối loạn giấc ngủ, ngủ ít, căng thẳng, mệt mỏi, đau đầu kéo dài 5 năm nay. Trước đó, chị điều trị ở Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 nhưng bệnh không thuyên giảm. Tương tự, người bệnh Trần Thị H., 55 tuổi, ở quận Ngô Quyền bị mất ngủ 10 năm hay người bệnh Hoàng Văn N., 43 tuổi, ở huyện Vĩnh Bảo… đều có triệu chứng rối loạn lo âu, thăm khám và điều trị ở một số bệnh viện nhưng bệnh không thuyên giảm nhiều. Họ lựa chọn điều trị tại Khoa YHCT (Bệnh viện Tâm thần Hải Phòng) từ nửa cuối tháng 8 đến nay. Chị H phấn khởi chia sẻ: 10 năm mất ngủ với tôi là một cực hình. Trung bình 1 đêm tôi chỉ ngủ được 2 giờ, nhưng sau gần 1 tháng điều trị liên tục mỗi ngày hơn 1 giờ tại đây, hiện nay tôi ngủ được 4 giờ/đêm và ngủ sâu hơn.
Bác sĩ CK1 Phạm Thị Hương Giang, Trưởng Khoa YHCT cho hay: Tùy vào mức độ trầm cảm, mỗi người bệnh sẽ có phác đồ điều trị thích hợp. Có người bệnh cần kết hợp cả 2 phương pháp điều trị y học hiện đại và YHCT. Người bệnh khác thì điều trị YHCT bằng cách điều trị kết hợp các phương pháp: Điện châm cả dùng kim và không dùng kim (máy điện châm đa năng, hầu hết người bệnh đều thích dùng máy điện châm không kim này); xoa bóp bấm huyệt, thủy châm và tia hồng ngoại. Ngoài ra, có thể dùng thêm các chế phẩm YHCT, ví dụ như thuốc hỗ trợ giấc ngủ nhưng không gây nghiện, an toàn khi sử dụng kéo dài. Sau khi điều trị liên tục một thời gian từ 6 đến 9 tháng đối với người bệnh nhẹ và vài ba năm với người bệnh nặng, người bệnh đều phản hồi lại với bác sĩ thấy mình ngủ được, ăn được, sức khỏe cải thiện rõ rệt. Quan trọng hơn là tâm trạng thấy thoải mái và đỡ u uất, bi quan.
Nhận diện bệnh trầm cảm
Nghiên cứu của các bác sĩ, thầy thuốc YHCT cho rằng: Bệnh trầm cảm của y học hiện đại nằm trong phạm trù chứng uất của Đông y. Cuộc sống ngày nay nhiều áp lực và căng thẳng càng khiến số người có nguy cơ mắc bệnh tăng lên. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới chứng bệnh này là do người bệnh bị uất kết khiến họ sinh ra mất ngủ, buồn phiền, lo âu kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống. Ai cũng có thể phát hiện mình hay người thân bị trầm cảm thông qua những dấu hiệu như: Lo âu, sợ hãi thường xuyên không rõ nguyên do, hay nóng nảy, cáu gắt, kém ăn, mất ngủ… Thậm chí có nhiều người còn nghĩ về cái chết, đưa ra kế hoạch cụ thể về việc này, không còn hứng thú với mọi hoạt động chung quanh.
Ths.BS Đoàn Hải Nam, Phó giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Hải Phòng khuyến cáo: Khi có các dấu hiệu của trạng thái trầm uất, rối loạn lo âu nêu trên trong ít nhất khoảng 2 tuần, người bệnh tuyệt đối không nên tự mua thuốc uống mà cần đi thăm khám sớm ở các bệnh viện chuyên khoa về tâm thần để các bác sĩ đánh giá mức độ trầm cảm và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp mỗi người. Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn nhẹ hoặc vừa thì chữa trị sẽ mang lại hiệu quả cao. Về phía người thân, khi phát hiện các triệu chứng trên, cần thuyết phục người bệnh đến thăm khám sớm tại các bệnh viện chuyên khoa. Song song với đó vận động người bệnh duy trì thói quen tập thể dục giúp xoa dịu căng thẳng, ổn định cảm xúc, giảm thiểu lo lắng để cải thiện triệu chứng trầm cảm một cách hiệu quả thông qua các bộ môn: đi bộ, chạy bộ, hít thở sâu…
Bệnh trầm cảm cần quá trình điều trị kéo dài, sự phục hồi cũng tùy thuộc vào từng người bệnh. Bên cạnh phương pháp điều trị của y học hiện đại, chữa bệnh trầm cảm bằng YHCT tương đối an toàn và không để lại tác dụng phụ của thuốc, lại có hiệu quả trong điều trị. Do đó, ngày càng có nhiều người bệnh lựa chọn điều trị trầm cảm bằng YHCT. Ngoài ra, sự nâng đỡ của gia đình cũng góp phần không nhỏ trong việc cải thiện suy nghĩ của người bệnh theo chiều hướng tích cực hơn./.
Bài và Ảnh: Hồng Phúc
