Trong 10 tháng năm 2020, số thu thuế xuất nhập khẩu trên địa bàn Hải Phòng đạt 39.013 tỷ đồng, bằng 68,3% dự toán năm. Như vậy, 2 tháng cuối năm, nhiệm vụ khá nặng nề, đòi hỏi sự vào cuộc tích cực không chỉ của ngành Hải quan mà của cả thành phố, các đơn vị liên quan. Lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng khẳng định, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu là yếu tố quan trọng góp phần đắc lực tăng thu ngân sách.
Nhiều yếu tố tác động
Đại dịch COVID-19 làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động xuất nhập khẩu trong năm 2020. Theo lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng, còn nhiều yếu tố khác tác động tới kim ngạch xuất nhập khẩu, từ đó ảnh hưởng tới số thu ngân sách. Cụ thể, với các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới được ký kết, tỷ trọng thu ngân sách từ thuế xuất nhập khẩu có xu hướng giảm, do thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi và ưu đãi đặc biệt vào lộ trình cắt giảm sâu (theo lộ trình đã cam kết, nhiều dòng hàng sẽ về 0%).
Một yếu tố khác ảnh hưởng khá lớn tới số thu thuế xuất nhập khẩu tại Hải Phòng là tác động của Quyết định số 23 ngày 27-6-2019 của Thủ tướng Chính phủ có hiệu lực từ ngày 1-9-2019, cho phép doanh nghiệp được đăng ký, thực hiện thủ tục hải quan tại các Cục Hải quan các tỉnh, thành phố khác, thay vì chỉ làm ở cửa khẩu Cảng Hải Phòng như trước. Tại miền Bắc, hiện có 8 ICD (cảng cạn), 7 điểm thông quan nội địa. Trong đó, có ICD Long Biên do Công ty CP Hateco Logistics đầu tư có quy mô lớn, tổng diện tích 120.000m² với 50.000m² kho bãi, năng lực thông quan lên tới khoảng 135.000 TEU/năm, được Tổng cục Hải quan trang bị hệ thống máy soi di động để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra hàng hóa, cho phép doanh nghiệp vận chuyển thẳng hàng hóa nhập khẩu từ khu vực cảng biển Hải Phòng về các địa điểm nêu trên để thực hiện thủ tục hải quan. Một số địa phương như: Hà Nội, Quảng Ninh, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ… đang được hưởng cơ chế tài chính đặc thù nên thu hút nhiều doanh nghiệp làm thủ tục hải quan.
Lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng nhận định, đây là những khó khăn, thách thức lớn nhất trong thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách năm 2020 và những năm tiếp theo của Cục Hải quan Hải Phòng. Thực tế, từ đầu năm tới nay, số thu từ các mặt hàng có tỷ trọng nhập khẩu lớn giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2019. Cụ thể, ô tô nguyên chiếc giảm 7438 tỷ đồng (giảm 50%, chiếm 53% số thuế giảm); máy móc, thiết bị giảm 2680 tỷ đồng (chiếm 22% số thuế giảm); xăng dầu giảm 477 tỷ đồng (giảm 28,5%); sắt thép giảm 416 tỷ đồng (giảm 8,8%); linh kiện, phụ tùng ô tô giảm 731 tỷ đồng (bằng 44,2%); bia rượu giảm 174 tỷ đồng (bằng 40,5%)… Đáng chú ý, kim ngạch xuất nhập khẩu các mặt hàng không thuế chiếm tỷ trọng lớn, đạt 50,575 tỷ USD, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2019. Kim ngạch xuất nhập khẩu các mặt hàng có thuế chỉ chiếm 21% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, đạt 13,287 tỷ USD, giảm 13,3% so với cùng kỳ năm 2019. Đây là lý do chính khiến sản lượng hàng hóa qua cảng và kim ngạch xuất nhập khẩu tuy không giảm so với cùng kỳ năm 2019 nhưng số thu thuế xuất nhập khẩu giảm.
Thu hút doanh nghiệp làm thủ tục tại Hải Phòng
Trong bối cảnh đó, việc tăng cường phối hợp, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để thu hút doanh nghiệp xuất nhập khẩu làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu cảng Hải Phòng là nhân tố quyết định góp phần đẩy nhanh tốc độ thu ngân sách. Về phía Cục Hải quan Hải Phòng, theo Phó cục trưởng Trương Bình An, đơn vị có nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển quan hệ đối tác hải quan-doanh nghiệp, coi đây là yếu tố quan trọng để nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách. Đến nay, Cục Hải quan Hải Phòng ký kết 17.300 bản thỏa thuận phát triển quan hệ đối tác hải quan-doanh nghiệp; ký quy chế phối hợp với 21 hiệp hội doanh nghiệp, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc giúp doanh nghiệp. Đồng thời, các chi cục trực thuộc tăng cường tiếp xúc, làm việc với từng doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu để vừa giữ chân doanh nghiệp, vừa thu hút các doanh nghiệp mới về làm thủ tục tại Hải Phòng. Năm 2019, Cục Hải quan Hải Phòng tham mưu với Chủ tịch UBND thành phố gặp gỡ, tiếp xúc với 6 tập đoàn ô tô lớn và cuối năm tổ chức hội nghị vinh danh các doanh nghiệp có đóng góp lớn vào ngân sách, động viên, khích lệ kịp thời, khen thưởng xứng đáng. Từ đó góp phần thu hút được nhiều doanh nghiệp làm thủ tục hải quan. Các biện pháp về công nghệ thông tin, hỗ trợ người khai hải quan, người nộp thuế; kết nối trao đổi thông tin với các bộ, ngành khi giải quyết thủ tục hành chính; kết nối thông tin trên Cổng Thông tin một cửa quốc gia với hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan bảo đảm việc thông quan hàng hóa nhanh chóng, kịp thời, thông suốt, tạo uy tín, vị thế của khu vực cảng biển Hải Phòng với doanh nghiệp…
Tuy nhiên, cũng theo Cục Hải quan Hải Phòng, tại thành phố, hiện chỉ có khoảng 1829 doanh nghiệp xuất nhập khẩu, chiếm 9% tổng số doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu tại cửa khẩu Hải Phòng, đóng góp số thuế hơn 5192 tỷ đồng, chiếm 11,28% tổng số thu thuế của toàn Cục. Bởi vậy, ngoài sự nỗ lực của Cục Hải quan Hải Phòng, rất cần có sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ của các cấp, ngành thành phố, tạo hiệu ứng tổng hợp nâng cao năng lực cạnh tranh, lợi thế khác biệt để thu hút doanh nghiệp. Ngày 12-11, Phó chủ tịch UBND thành phố Lê Khắc Nam chủ trì cuộc họp với các cấp, ngành, đơn vị liên quan để thực hiện chủ trương này và thống nhất các giải pháp, huy động sự vào cuộc tổng thể nhằm cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Hải Phòng. Nhiều biện pháp được xác định, nhiều vấn đề lớn được xới xáo. Thành phố Hải Phòng cũng thể hiện quyết tâm rất cao phối hợp chặt chẽ với Cục Hải quan Hải Phòng để đáp ứng tốt nhất yêu cầu của doanh nghiệp, giảm chi phí, thủ tục, thời gian kiểm tra chuyên ngành và thông quan, từ đó tạo niềm tin, uy tín với doanh nghiệp, thu hút nhiều hơn nữa các doanh nghiệp làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu cảng Hải Phòng. Với ưu thế có cảng biển nước sâu lớn nhất phía Bắc, hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, tư duy đổi mới, năng động, sáng tạo, hành động quyết liệt, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, chắc chắn Hải Phòng sẽ là điểm đến đầy hấp dẫn, thu hút mạnh mẽ các doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu, từ đó góp phần đắc lực tăng thu ngân sách, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu về số thu ngân sách hằng năm theo Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ 16 đề ra.
THANH HIỆP
