Trước diễn biến bất thường của thời tiết, vào mùa mưa, bão trên địa bàn thành phố thường xuất hiện đợt mưa lớn kèm triều cường gây quá tải các công trình thủy lợi, nhất là hệ thống tiêu úng. Để hạn chế thấp nhất thiệt hại do ngập lụt, các doanh nghiệp thủy lợi khẩn trương sửa chữa các công trình, trạm bơm tiêu úng, bảo đảm vận hành ổn định.
Trang thiết bị nhiều trạm bơm xuống cấp
Các trạm bơm Quang Hưng ở xã Quang Hưng và Bát Trang ở xã Bát Trang (huyện An Lão) có nhiệm vụ tiêu úng cho hơn 3.200ha diện tích sản xuất nông nghiệp của 5 xã: Quang Hưng, Bát Trang, Trường Thành, Trường Thọ, Quốc Tuấn, đồng thời bảo đảm an toàn đê điều, phòng, chống lụt bão trên địa bàn. Mỗi trạm bơm có 12 tổ máy, công suất 4.000m³/h. Tuy nhiên, các trạm bơm này được đầu tư, xây dựng từ cuối những năm thập niên 70 của thế kỷ trước, qua hơn 40 năm vận hành đến nay xuống cấp nặng, các máy bơm trục ngang cũ rão, động cơ hư hỏng, nhà trạm và bể hút, xả nước xuống cấp; các thiết bị điện trong quá trình vận hành không bảo đảm điều kiện an toàn… khiến hoạt động của trạm bơm không đạt công suất thiết kế.
Trạm trưởng Trạm Khai thác công trình thủy lợi Trung Trang (Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi Đa Độ) Đỗ Văn Công cho biết, trận mưa lớn tháng 8/2022 với lượng mưa trên 100mm kèm theo triều cường làm ngập úng cục bộ nhiều nơi. Đơn vị được yêu cầu vận hành hết công suất 24 tổ máy của 2 trạm bơm. Nhưng, do thiết bị các trạm bơm xuống cấp, gây nhiều khó khăn trong vận hành, ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình tiêu úng. Từ thực tế đó, Trạm đề xuất công ty sửa chữa, thay thế thiết bị tại cụm công trình trạm bơm Quang Hưng, Bát Trang.
Trạm bơm tiêu úng Hoàng Lâu (huyện An Dương) do Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi An Hải quản lý, vận hành hiện có 4 tổ máy với công suất 4.000m³/h, thực hiện nhiệm vụ tiêu úng cho 2 khu công nghiệp Tràng Duệ và An Dương và các xã lân cận. Mặc dù được đưa vào khai thác, vận hành cách đây 5 năm, nhưng trước những diễn biến bất thường của thời tiết cùng với việc chuyển dịch nhu cầu sử dụng đất từ nông nghiệp sang các mục đích khác khiến công trình này phải “gồng mình” tiêu úng trong mùa mưa, bão.
Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty Trần Quang Hoạt thông tin, để hạn chế thấp nhất thiệt hại do ngập lụt gây ra với sản xuất và đời sống, mặc dù gặp nhiều khó khăn, đơn vị ưu tiên nguồn kinh phí duy tu, bão dưỡng, thay thế thiết bị tại các trạm bơm, nhất là trạm bơm tiêu úng để vận hành an toàn trước diễn biến bất thường của thời tiết.
Nỗ lực không để xảy ra ngập úng
Theo Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi Đa Độ Nguyễn Trung Kiên, để hạn chế thiệt hại do ngập lụt gây ra, đơn vị khẩn trương triển khai giải pháp bảo đảm tiêu úng trong bối cảnh nhiều trạm bơm, công trình thủy lợi xuống cấp nghiêm trọng. Cuối tháng 4 vừa qua, đơn vị hoàn thành sửa chữa thiết bị tại cụm công trình trạm bơm Quang Hưng, Bát Trang (huyện An Lão), với tổng mức đầu tư hơn 3,6 tỷ đồng. Sau khi sửa chữa, toàn bộ 24 máy bơm hoạt động bảo đảm công suất thiết kế; khu vực bể hút, xả được nâng cấp. Cùng với đó, lãnh đạo công ty chỉ đạo Đoàn Thanh niên, Công đoàn đơn vị phối hợp với các quận, huyện tổ chức ra quân khơi thông dòng chảy, phát quang bụi rậm để bảo đảm nhiệm vụ tiêu thoát và cung cấp nước của hệ thống thủy lợi. Doanh nghiệp đẩy mạnh áp dụng công nghệ vào quản lý, vận hành hệ thống thủy lợi như: trạm đo mưa tự động, thiết bị giám sát vận hành trạm bơm điện, bản đồ số hệ thống công trình thủy lợi… giúp đưa ra quyết định kịp thời trong công tác điều tiết nước, nhất là tiêu úng…
Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi An Hải Trần Quang Hoạt cho rằng, tốc độ đô thị hóa, phát triển công nghiệp, dịch vụ hiện nay diễn ra nhanh trong khi các trạm bơm tưới, tiêu của các doanh nghiệp khai thác công trình thủy lợi thành phố hầu hết được đầu tư cách đây nhiều năm, máy móc, thiết bị xuống cấp, không đáp yêu cầu thực tế. Do đó, về lâu dài, thành phố và các địa phương cần có giải pháp nâng cấp, đầu tư mới công trình trạm bơm tiêu úng hiện đại gắn với ứng dụng công nghệ trong quản lý, vận hành công trình thủy lợi, giảm ngập lụt, ứng phó kịp thời trước diễn biến bất thường của thời tiết.
Mùa mưa bão năm 2023 cận kề, để bảo đảm hệ thống thủy lợi, nhất là trạm bơm tiêu úng hoạt động ổn định, giảm thiểu thấp nhất thiệt hại do ngập lụt gây ra, các doanh nghiệp khai thác công trình thủy lợi thành phố cần khẩn trương kiểm tra, rà soát tình trạng hoạt động của các trạm bơm, công trình thủy lợi xuống cấp sớm có phương án sửa chữa, duy tu; phối hợp các địa phương tổ chức lực lượng giải tỏa, vớt bèo, khơi thông vật cản cục bộ tại tuyến kênh, mương bảo đảm tiêu thoát nhanh khi xảy ra mưa lớn. Đối với các địa phương cần triển khai thực hiện có hiệu quả cao Chỉ thị 03/CT-UBND của UBND thành phố về chấn chỉnh, tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước và thực thi pháp luật về thủy lợi, chủ động phát hiện sớm hành vi vi phạm, kiên quyết xử lý dứt điểm, đúng quy định pháp luật, không để ảnh hưởng đến vận hành của hệ thống thủy lợi./.
Bài và Ảnh: Phạm Cường
