Năm 2017 và 2018, việc thu quỹ Phòng, chống thiên tai (PCTT) thành phố không hoàn thành chỉ tiêu đề ra. Việc thu quỹ đã khó, nhưng việc sử dụng quỹ cũng gặp nhiều vướng mắc.
Số thu đạt thấp
Ông Vũ Bá Tiến, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và PCTT kiêm giám đốc Quỹ PCTT thành phố cho biết, tổng số thu của Quỹ PCTT thành phố trong 3 năm từ 2016 đến 2018 đạt 40,5 tỷ đồng. Trong đó, 2 năm 2017 và 2018 việc thu quỹ đạt tỷ lệ thấp với lần lượt 41,2% và 33,6% mức kế hoạch được giao.
Cùng với khó khăn trong việc thu Quỹ PCTT tại các quận, huyện, công tác thu quỹ tại các tổ chức, doanh nghiệp có hoạt động trên địa bàn thành phố không mấy khả quan. Theo thống kê, trên địa bàn thành phố hiện có gần 20 nghìn tổ chức, doanh nghiệp hoạt động, nhưng các đơn vị này chưa tự giác thực hiện việc thu quỹ theo quy định. Một số cơ quan, tổ chức có chi nhánh hoạt động trên địa bàn thành phố đạt số thu lớn, nhưng không đóng quỹ cho cơ quan quản lý quỹ của thành phố, với lý do nộp tại trụ sở chính ở địa phương khác.
Một trong những khó khăn của thu quỹ PCTT do quỹ chỉ thành lập ở cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, ủy quyền UBND cấp huyện, xã thực hiện công tác thu quỹ. Quỹ có chức năng tiếp nhận, quản lý các khoản đóng góp của các tổ chức, cá nhân trên tinh thần tự nguyện. Hơn nữa cán bộ thực hiện nhiệm vụ tại quỹ đều là kiêm nhiệm và lao động hợp đồng; ở cấp huyện, xã chưa có chế độ, kinh phí hỗ trợ chi cho các hoạt động của bộ máy quản lý. Trong khi đó, chế tài xử phạt đối với các tổ chức, cá nhân đóng quỹ chậm hoặc không đóng chưa có, nên chưa đủ sức răn đe.
Thu quỹ đã khó, nhưng việc chi quỹ không hề dễ dàng. Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp – Phát triển Nông thôn Phạm Văn Lập, việc chi của quỹ PCTT thực hiện theo quy định tại Nghị định 94/2014/NĐ-CP. Quỹ chỉ được chi vào các khoản như: cứu trợ khẩn cấp về lương thực, nước uống, thuốc chữa bệnh và các nhu cầu cấp thiết khác cho đối tượng bị thiệt hại do thiên tai; hỗ trợ tu sửa nhà ở, cơ sở y tế, trường học, xử lý vệ sinh môi trường vùng thiên tai, tu sửa nhà sơ tán phòng tránh thiên tai hoặc tu sửa khẩn cấp công trình phòng, chống thiên tai có giá trị nhỏ hơn 1 tỷ đồng/1 công trình và hỗ trợ các hoạt động phòng ngừa. Trong 2 năm 2017 và 2018, quỹ chỉ chi 610 triệu đồng. Lấy lý do quỹ nhiều, chi ít, nhiều tổ chức, cá nhân chây ỳ trong việc nộp quỹ.
Kiến nghị mở rộng đối tượng chi
Theo quy định tại điều 10, Nghị định 94/2014/NĐ- CP trong tình huống cấp bách, Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chuyển quỹ của địa phương này để hỗ trợ địa phương khác gặp khó khăn do thiên tai nghiêm trọng. Thực tế tại thành phố, trong 2 năm gần đây Quỹ PCTT thành phố mới chi 2 khoản: hỗ trợ tổ chức lễ phát động chiến dịch phòng, chống đuối nước cho trẻ em trong mùa mưa lũ tổ chức tại huyện Vĩnh Bảo (223,3 triệu đồng) và dự án đầu tư trang bị hệ thống thông tin VHF chuyên dùng phục vụ công tác PCTT và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn thành phố (386,8 triệu đồng).
Tại cuộc giám sát mới đây của Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý sử dụng các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước giai đoạn 2013-2018, Phó giám đốc Sở Tài chính Lê Thị Thu Hương cho rằng, để việc sử dụng Quỹ PCTT thành phố phát huy hiệu quả cao, Sở Nông nghiệp – Phát triển nông thôn sớm tham mưu với UBND thành phố kiến nghị Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn đề xuất Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 94/2014/NĐ-CP để mở rộng diện đối tượng chi do ảnh hưởng thiên tai, để địa phương có căn cứ cụ thể hóa mức chi Quỹ PCTT.
Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp – Phát triển nông thôn Phạm Văn Lập, để việc thu nộp quỹ theo đúng quy định, phục vụ kịp thời các hoạt động phòng chống, giảm nhẹ thiên tai, Sở tham mưu với UBND thành phố chỉ đạo các địa phương, đơn vị khẩn trương hoàn thiện công tác thu nộp quỹ Phòng PCTT năm 2017 và 2018. Đồng thời, giao Quỹ PCTT thành phố chủ động lập kế hoạch, giao chỉ tiêu thu nộp quỹ từ đầu năm đối với địa phương, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Sở mong muốn các cơ quan như: Sở Nội vụ, Sở Tài chính, Cục Thuế thành phố; Bảo hiểm xã hội… phối hợp chặt chẽ trong cung cấp số liệu để xây dựng kế hoạch thu sát thực tế. Đối với các đơn vị cố tình không thực hiện, ngoài việc tuyên truyền, hướng dẫn, thành phố cần có chế tài xử phạt bảo đảm công bằng giữa các đơn vị. Có như vậy, việc thu nộp quỹ mới thực sự nhanh chóng, thuận lợi và bảo đảm kế hoạch.
VĂN CƯỜNG – Báo Hải Phòng
