Ngày 25/11/2019, tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ (VK-VLN-CCHT) năm 2017, có hiệu lực thi hành từ 10-1-2020, nhằm kịp thời khắc phục những khó khăn, vướng mắc, khoảng trống pháp luật trong việc xử lý hình sự đối với hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép, chiếm đoạt vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Xung quanh vấn đề làm thế nào để đưa Luật nhanh chóng đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT, Báo An ninh Hải Phòng có cuộc trao đổi với Thượng tá Trịnh Tuấn Anh, Trưởng phòng Cảnh sát QLHC về TTXH-CATP.
PV: Xin đồng chí cho biết điểm mới của Luật Quản lý, sử dụng VK-VLN và CCHT quy định về đối tượng thuộc diện được trang bị CCHT có gì khác so với văn bản quy phạm pháp luật trước đó?
Thượng tá Trịnh Tuấn Anh: Theo Nghị định số 25/2012/NĐ-CP ngày 5-4-2012 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT, tại Điểm đ, Điều 19 quy định: “Ban, đội bảo vệ chuyên trách của cơ quan, tổ chức doanh nghiệp; doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bảo vệ” được xem xét trang bị chủng loại, số lượng công cụ hỗ trợ phù hợp, bao gồm cả súng CCHT.
Trong khi đó, tại Điểm b, Khoản 3, Điều 9 Thông tư số 17/2018/TT-BCA ngày 15-5-2018 của Bộ Công an quy định về trang bị VK, VLN quân dụng, CCHT: “Lực lượng bảo vệ cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bảo vệ khi thực hiện nhiệm vụ bảo vệ tại cơ quan nhà nước; mục tiêu quan trọng về chính trị, kinh tế, ngoại giao, khoa học kỹ thuật, văn hóa, xã hội; trên tàu hỏa; ngân hàng; bệnh viện; khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất; doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc, đá quý, ngoại hối, tiền Việt Nam thì căn cứ tính chất, yêu cầu thực hiện nhiệm vụ bảo vệ để xem xét trang bị loại CCHT thuộc các loại sau: súng bắn điện, súng bắn đạn nổ, cao su, hơi cay và đạn sử dụng cho các loại súng này; phương tiện xịt hơi cay; dùi cui điện, dùi cui kim loại, dùi cùi cao su, áo giáp, găng tay bắt dao”.
PV: Xin đồng chí có đánh giá về thực trạng công tác quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT trên địa bàn thành phố trong thời gian qua?
Thượng tá Trịnh Tuấn Anh: Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, thời gian qua, công tác thu hồi VK-VLN-CCHT được Công an các đơn vị, địa phương thuộc CATP chú trọng triển khai, thực hiện nghiêm túc theo Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành, các kế hoạch của Bộ Công an, CATP; nhận được sự đồng thuận, ủng hộ, phối kết hợp chặt chẽ, hiệu quả của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, mọi tầng lớp nhân dân.
Đáng chú ý, để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tội phạm trong lĩnh vực này, các lực lượng chức năng CATP đã chủ động phối hợp lực lượng Quân đội trong việc tiếp nhận, thu gom, phân loại, bảo quản, thanh lý, tiêu hủy VK-VLN-CCHT; phối hợp Sở Công thương trong kiểm tra, đánh giá, khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ; phối hợp lực lượng Bộ đội Biên phòng, Hải quan kiểm tra, kiểm soát để kịp thời phát hiện, bắt giữ các đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép VK-VLN-CCHT.
Theo đó, từ tháng 3-2020 đến nay, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, người dân đã tự giác giao nộp: 60 súng các loại; 1.146 viên đạn các loại; 12 lựu đạn; 16,1kg thuốc nổ; 108 kíp nổ; 157 CCHT (trong đó 31 súng CCHT do các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trước kia dược trang bị nay không thuộc đối tượng được trang bị đã giao nộp lại cho cơ quan công an); 690 VKTS các loại. Công tác đấu tranh, phát hiện, bắt giữ các loại tội phạm liên quan đến VK-VLN-CCHT được các lực lượng chức năng siết chặt. Trên địa bàn thành phố không phát hiện tội phạm vận chuyển, chế tạo trái phép VK-VLN-CCHT. Đối với tội mua bán, tàng trữ trái phép VK-VLN-CCHT, lực lượng chức năng đã phát hiện 10 vụ, bắt 16 đối tượng, tịch thu 11 vũ khí thô sơ, 6 súng tự chế, 17 viên đạn, 1 CCHT. Tội phạm sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây án phát hiện 6 vụ, bắt 17 đối tượng (trong đó 2 vụ khởi tố, 1 vụ xử lý hành chính, các vụ còn lại đang điều tra làm rõ), thu 4 súng tự chế, 4 viên đạn, 1 CCHT, 21 vũ khí thô sơ.
Công tác rà soát, kiểm tra việc quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT đối với các tổ chức, doanh nghiệp được trang bị VK-VLN-CCHT trên địa bàn thành phố được thực hiện thường xuyên theo định kỳ.
Bên cạnh những kết quả đạt được của lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH-CATP nói riêng và công an toàn quốc nói chung, thực tế cho thấy, hiện nay các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm hình sự, ma túy thường rất liều lĩnh, manh động, trong quá trình hoạt động luôn tìm cách mua bán, tàng trữ trái phép “vũ khí nóng” để giải quyết mâu thuẫn và thực hiện các hành vi phạm tội. Kết quả đấu tranh với những vụ án, vụ việc đã cho thấy: hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép VK-VLN-CCHT diễn ra phức tạp cả trên tuyến đường bộ, đường hàng không. Các đối tượng thường tháo rời các bộ phận, linh kiện của vũ khí, gây khó khăn cho công tác kiểm soát, phát hiện, bắt giữ…
PV: Trước thực trạng đó, đặc biệt là thời điểm Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán đang đến gần, với vai trò là đơn vị chủ công trong công tác quản lý nhà nước về VK-VLN-CCHT, để đưa Luật nhanh chóng đi vào cuộc sống, nhiệm vụ trọng tâm cũng như mục tiêu trong thời gian tới của đơn vị nói riêng, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH-CATP nói chung là gì thưa đồng chí?
Thượng tá Trịnh Tuấn Anh: Quán triệt sâu sắc quan điểm lấy “phòng ngừa là chính” làm mục tiêu cơ bản hàng đầu, cùng với việc dự báo chính xác tình hình, tiếp tục làm tốt công tác tham mưu cho Đảng ủy, Giám đốc CATP xây dựng, ban hành các văn bản, kế hoạch, đôn đốc Công an các đơn vị, địa phương triển khai hiệu quả Luật quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT, các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Công an, Thành ủy, UBND TP, Kế hoạch số 286/KH-CAHP-PV01-PC06 ngày 24-3-2020 của Giám đốc CATP về việc tổng kiểm tra, mở đợt cao điểm vận động thu hồi; phòng PC06 tiếp tục huy động tối đa các lực lượng, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thu hồi VK-VLN-CCHT trôi nổi ngoài xã hội, không để tội phạm lợi dụng gây án, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản do VK-VLN-CCHT gây ra, nhất là tai nạn bom, mìn, đạn còn sót lại sau chiến tranh; tăng cường các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh đối với các đối tượng, hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này.
Chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp chỉ đạo đơn vị chức năng phối hợp chặt chẽ lực lượng Công an thực hiện Luật Quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT, góp phần bảo đảm ANTT trên địa bàn thành phố. Tăng cường phối hợp các cơ quan thông tin, truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT và các văn bản hướng dẫn thi hành để cán bộ, công nhân viên và người dân biết, thực hiện nghiêm túc.
Đặc biệt, phát động mạnh mẽ phong trào quần chúng tự giác phát hiện, giao nộp các loại VK-VLN-CCHT và phát hiện, tố giác các trường hợp vi phạm. Chú ý tập trung vào các đối tượng có khả năng, điều kiện vi phạm, các địa bàn phức tạp. Tăng cường công tác phối hợp lực lượng Quân đội làm tốt công tác tiếp nhận, xử lý, tiêu hủy VK-VLN-CCHT do vận động nhân dân giao nộp, thu hồi đảm bảo quy định tại Nghị định số 79/2018/NĐ-CP ngày 15-5-2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT. Phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng (Bộ đội Biên Phòng, Cảnh sát biển, Hải quan,…) tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các địa bàn trọng điểm, khu vực phức tạp như: Cửa khẩu, nhà ga, bến tàu, chợ, trên các phương tiện giao thông, các tuyến giao thông, nơi công cộng, cơ sở khai thác đá, vận tải hàng hóa,…
Chủ động ngăn chặn không để các loại VK-VLN-CCHT thẩm lậu vào địa bàn thành phố; kịp thời phát hiện, bắt giữ, xử lý theo pháp luật các trường hợp vi phạm. Phối hợp với Viện kiểm sát, Tòa án nhân dân cùng cấp nhanh chóng điều tra, truy tố, xét xử lưu động một số vụ án điểm để phục vụ công tác tuyên truyền, răn đe, giáo dục chung. Triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ nhằm phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật; tập trung điều tra, khám phá các vụ, đối tượng sử dụng VK-VLN-CCHT gây án, các vụ sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép các loại VK-VLN-CCHT, chú ý làm rõ động cơ, mục đích, nguồn gốc để phòng ngừa, khắc phục sơ hở, thiếu sót. Tăng cường công tác đăng ký VK-VLN-CCHT, thường xuyên tổ chức kiểm tra đối với các cơ quan, đơn vị được trang bị, quản lý, sử dụng VK-VLN-CCHT để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hành vi vi phạm, phòng ngừa không để xảy ra mất, thất lạc…
PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!
Khánh Chi (thực hiện)
