Tối 18/12, tại Nhà hát thành phố Hải Phòng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND thành phố Hải Phòng tổ chức Lễ Phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” hướng tới chào mừng kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 85 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tới dự Lễ phát động có các đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các đồng chí lãnh đạo các Ban, bộ, ngành Trung ương; đại diện các Hội văn học nghệ thuật trong cả nước. Về phía thành phố Hải Phòng có đồng chí Nguyễn Văn Tùng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố; các đồng chí lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố; cùng đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành, đoàn thể, đơn vị liên quan.
Trong lịch sử phát triển của nhân loại nói chung, Việt Nam nói riêng đều khẳng định văn học nghệ thuật là một thứ vũ khí đấu tranh có hiệu quả trên mặt tư tưởng, mang ý nhĩa nhân văn sâu sắc “Nghệ thuật là vũ khí, nghệ sĩ là chiến sĩ”. Từ những câu ca dao, tục ngữ mang nội dung châm biếm, đả kích giai cấp thống trị đến các câu truyện cổ tích, truyện cười có nội dung đấu tranh xã hội cao. Những áng văn chương lớn trong văn học như “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi, “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du, thơ Hồ Xuân Hương… đều có giá trị về tư tưởng và có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ được lưu danh muôn thủa. Tuy không có tiếng súng, kẻ thù không trực tiếp, nhưng tính chất phức tạp và quyết liệt của mặt trận văn học nghệ thuật cũng rất khốc liệt và cam go hơn bất cứ cuộc chiến tranh nào khác. “Đời không duyên nợ thà không sống/ Văn có non sông mới có hồn” Á Nam Trần Tuấn Khải cũng xem văn chương thực sự có khí phách và linh hồn khi gắn với hồn thiêng đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh viết cuốn “Đường cách mệnh” với mong muốn thay đổi quan niệm phong kiến trước đây bằng cách tạo ra một thế giới quan mới cho thế hệ thanh niên yêu nước với ước ao đồng bào xem rồi thì nghĩ lại, nghĩ rồi thì tỉnh dậy, tỉnh rồi thì đứng lên đoàn kết với nhau mà làm cách mệnh.
Trong nhiều năm qua, lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm, từ Đề cương văn hóa năm 1943 đến Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ Nhất được tổ chức năm 1946 dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, cho đến khi đất nước bước vào giai đoạn hội nhập sâu và rộng với quốc tế. Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” đã xác định văn học nghệ thuật là một trong 10 nhiệm vụ trọng tâm. Nghị quyết Trung ương 9 khóa XI về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” tiếp tục khẳng định: Phát triển văn học, nghệ thuật là một trong các nhiệm vụ then chốt.
Phát động tại chương trình, đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mong muốn Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam, các Hội nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, địa phương cùng các văn nghệ sĩ sẽ nhiệt tình hưởng ứng bằng nhiều hoạt động thiết thực, có ý nghĩa để lan tỏa mục đích, ý nghĩa của Lễ Phát động. Thay mặt Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đồng chí Bộ trưởng chúc những văn nghệ sĩ luôn bút sắc, tâm trong, trí sáng cùng khát vọng đưa đất nước Việt Nam hùng cường. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương liên quan, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, các Hội chuyên ngành để từng bước nâng cao hiệu quả của hoạt động văn học, nghệ thuật trong thời gian tới, tạo môi trường thuận lợi cho các văn nghệ sĩ phát huy khả năng của mình, tiếp tục phát huy những thành tựu của các thế hệ đi trước, kiến tạo nhưng thành tích mới tự hào cho nền văn học nghệ thuật Việt Nam.
Phát biểu tại chương trình, đồng chí Nguyễn Văn Tùng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố cho biết: Hải Phòng là vùng đất có bề dày về truyền thống lịch sử và văn hóa, Hải Phòng cũng là nơi nuôi dưỡng nhiều nhà thơ, nhà văn nổi tiếng, như nhà thơ Thế Lữ, nhà văn Nguyên Hồng, nhà văn Nguyễn Huy Tưởng, nhà văn Nguyễn Đình Thi, nhạc sĩ Văn Cao, nhạc sĩ Lê Thương, nhạc sĩ Hoàng Quý, nhạc sĩ Đỗ Nhuận… Trong những năm qua, Hải Phòng đã phát động và tổ chức nhiều cuộc thi sáng tác về văn học và nghệ thuật, đã lựa chọn được nhiều giải có giá trị cao, để phục vụ nhân dân. Đồng chí Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng khẳng định Lễ phát động sáng tác văn học nghệ “Sống mãi với thời gian” ngày hôm nay là một trong những hoạt động có ý nghĩa thiết thực, cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng về phát triển văn hóa trong tình hình mới. Với ý nghĩa và tinh thần đó, lãnh đạo thành phố Hải Phòng sẽ chỉ đạo và khích lệ các văn, nghệ sĩ của thành phố hưởng ứng và tích cực tham gia chương trình.
Dự và phát biểu chỉ đạo tại Lễ phát động, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương một lần nữa nhấn mạnh vị trí, tầm quan trọng của văn hóa, văn học, nghệ thuật cũng như đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ nước ta trong suốt chặng đường cách mạng của dân tộc. Đồng chí đề nghị đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục phát huy tài năng, trí tuệ để sáng tạo nên các tác phẩm phản ánh hơi thở cuộc sống, có giá trị phụng sự đất nước và nhân dân. Đề nghị Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành Trung ương và địa phương tiếp tục khuyến khích, động viên, cổ vũ, nhất là những nỗ lực của giới trẻ, cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi để văn nghệ sĩ tiếp tục đi sâu vào thực tiễn sinh động, để lấy tư liệu và cảm hứng, sáng tạo nên những tác phẩm có thể “sống mãi với thời gian”. Đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục quan tâm, bồi dưỡng đội ngũ văn nghệ sĩ, những tài năng nghệ thuật của đất nước; có kế hoạch, giải pháp phổ biến các tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị cao về nội dung tư tưởng và nghệ thuật trong cuộc phát động sáng tác các tác phẩm văn học, nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” hôm nay. Đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, văn học, nghệ thuật Việt Nam.
Đồng chí nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước luôn tin tưởng với truyền thống tốt đẹp và những kinh nghiệm phong phú đã tích lũy được, đội ngũ văn nghệ sĩ cả nước sẽ hoàn thành sứ mệnh cao cả là người nghệ sĩ-chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng. Hy vọng sau cuộc phát động này, chúng ta sẽ có những tác phẩm văn học, nghệ thuật thực sự có giá trị, xứng đáng với sự quan tâm, trân trọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân dành cho đội ngũ văn nghệ sĩ nước nhà.
Theo Kế hoạch Phát động, từ tháng 12/2022 đến tháng 9/2023, các văn nghệ sĩ, tác giả xây dựng đề cương tham gia sáng tác; trung tuần tháng 9/2023, tổ chức Trại sáng tác; đến đầu tháng 10/2023, lựa chọn, công bố từ 30-35 đề cương để xuất bản, chuyển thể và dàn dựng thành các tác phẩm văn học nghệ thuật; từ tháng 10/2023 đến tháng 12/2024, xuất bản, chuyển thể và dàn dựng từ 30-35 đề cương thành các tác phẩm văn học nghệ thuật có chất lượng; dự kiến ngày 03/2/2025, sẽ tiến hành đánh giá, tổng kết chương trình.
Tác giả, tập thể tác giả là công dân Việt Nam đang sinh sống, làm việc, học tập, lao động ở trong nước và ngoài nước, người nước ngoài đang sinh sống, làm việc, học tập, lao động tại Việt Nam đều có thể tham gia. Thể loại sáng tác, đối với Văn học là Tiểu thuyết và Trường ca, Sân khấu là Kịch nói, Tuồng, Chèo, Cải lương, Ca kịch; Âm nhạc là Giao hưởng, Hợp xướng, Nhạc kịch; Múa là Thơ múa, Tổ khúc và Kịch múa.
Ban tổ chức không hạn chế về số lượng tác giả tham gia, mỗi tác giả có thể gửi nhiều đề cương, bản thảo tham gia. Các sáng tác dự thi hướng tới đề tài về cách mạng trong thời kỳ đổi mới; ca ngợi về truyền thống lịch sử vẻ vang của Đảng Cộng sản Việt Nam Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh vỹ đại; những thắng lợi và những thành tựu to lớn của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng; phản ánh hiện thực xã hội; phản ánh người tốt việc tốt; xây dựng nhân cách con người Việt Nam trước tình hình và yêu cầu mới; học tập, làm việc theo tấm gương đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh; đấu tranh, phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái ác, các quan điểm, hành vi sai trái, suy thoái, tư tưởng, đạo đức, lối sống tiêu cực… Theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 của Đảng; Đấu tranh giải phóng dân tộc của những người chiến sĩ cách mạng dành độc lập, tự do cho Tổ quốc và nhân dân; Ca ngợi tình yêu với quê hương, đất nước và con người Việt Nam; cổ vũ toàn Đảng, toàn dân và toàn quân hăng hái thi đua yêu nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới; quảng bá, nâng cao vị thế, hình ảnh Việt Nam trên thế giới…
Tác giả có Đề cương, bản thảo tác phẩm tham gia sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật phải sáng tác đúng thể loại, chủ đề, có tính phát hiện, tính sáng tạo; ngôn ngữ thể hiện mới, đạt chất lượng cao về nội dung và nghệ thuật; Đề cương, bản thảo tác phẩm phải thể hiện được những giá trị lớn của Chân-Thiện-Mỹ và những giá trị nhân văn, có tính giáo dục, có chiều sâu của tư tưởng, tinh thần đoàn kết và truyền thống yêu nước vẻ vang của dân tộc; Đề cương, bản thảo tác phẩm phải được sáng tác trong thời gian từ năm 2022; chưa được giải thưởng của Cuộc thi khác, chưa được đăng trên các tạp chí, báo, truyện hoặc trên bất kỳ phương tiện thông tin đại chúng nào trước khi tham gia cuộc sáng tác này.
Tác giả được quyền đứng danh bản quyền sáng tác cho tác phẩm được chọn và đề cương, bản thảo tác phẩm được chọn, hoàn thiện sẽ được Nhà nước đầu tư chuyển thể, dàn dựng thành tác phẩm văn học nghệ thuật ở các thể loại phù hợp theo Quyết định số 2898 /QĐ-BVHTTDL ngày 08 tháng 11 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, được tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Hồng Nhung. Ảnh: Đàm Thanh
