Ô tô tiện chuyến vận chuyển hành khách: Tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Vận tải hành khách là loại hình kinh doanh có điều kiện. Theo quy định, phương tiện và sức khỏe lái xe phải đáp ứng yêu cầu về an toàn, thời gian lái xe. Nhưng thực tế, nhiều người tham gia các hội nhóm xe tiện chuyến để tìm mối hoạt động chở khách “chui”.

Xe tiện chuyến vẫn đắt hàng

Vừa nhắn tin vào nhóm “xe tiện chuyến” trên Zalo để tìm xe đón từ sân bay Nội Bài (Hà Nội) về trung tâm thành phố Hải Phòng, anh Nguyễn Quốc Quân, ở nhà số 309 phố Đà Nẵng (quận Ngô Quyền) nhận được 5 tin nhắn phản hồi của các lái xe. Các tin nhắn gồm các thông tin chính, như loại xe, giá thuê xe, biển kiểm soát để hành khách chọn theo nhu cầu. Trường hợp các xe có cùng mức giá, cùng loại xe, những lái xe sẽ gửi thêm định vị trên bản đồ Goolge map để tính khoảng cách từ chỗ đang đỗ xe đến điểm đón khách. Phương tiện nào có khoảng cách gần với hành khách hơn sẽ được “trúng khách”.

Sau một hồi lựa chọn, anh Quân thuê ô tô 5 chỗ nhãn hiệu Mitsubishi Attrage với giá 800 nghìn đồng (gồm cả trả phí đường ô-tô cao tốc Hà Nội-Hải Phòng), thấp hơn 300 nghìn đồng so với giá thuê chuyến đi một chiều di chuyển theo hướng Hà Nội-Hải Phòng. Anh Nguyễn Duy Chiến, chủ xe ô tô 15A-969.xx thường xuyên chở khách tiện chuyến cho biết, giá thuê xe loại này thường thấp hơn hình thức thuê thông thường từ các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách từ 25 đến 30%. Để có mức giá này, các lái xe đều có một chiều di chuyển trước đó, chiều về tranh thủ đón khách, kiếm thêm thu nhập thay vì chạy xe không có khách. Bởi vậy, ngay kể cả chạy nửa giá so với loại hình thông thường, lái xe vẫn bảo đảm có công. Còn khách hàng, cứ thấy giá rẻ hơn đi xe taxi, bảo đảm sự riêng tư là ưu tiên chọn.

Các hội nhóm thuê xe tiện chuyến đều có quy ước, mỗi người giới thiệu thành công khách hàng sẽ được 100 điểm (tương đương 100 nghìn đồng). Như vậy, cả người lái, người thuê xe, người giới thiệu đều được hưởng lợi, nên dịch vụ thuê xe tiện chuyến vẫn âm thầm hoạt động “chui”, ngày càng có xu hướng mở rộng, mặc dù có các quy định cấm.

Rủi ro với người thuê xe

Bên cạnh những lợi ích về giá rẻ, việc lựa chọn xe tiện chuyến lại tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là nguy cơ bị tai nạn giao thông do chất lượng xe không bảo đảm. Theo quy định Phụ lục 11 Thông tư 16/2021/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải, ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải lần đầu kiểm định là 30 tháng, các lần kiểm định định kỳ tiếp theo là 18 tháng. Khi xe sản xuất từ 7 đến 12 năm, chu kỳ kiểm định định kỳ giảm còn 12 tháng. Tuy nhiên, nếu loại xe ô tô này tham gia hoạt động kinh doanh vận tải hành khách, thời gian có hiệu lực của chu kỳ đăng kiểm đầu tiên đối với xe mới chỉ là 24 tháng. Các chu kỳ đăng kiểm định kỳ sau đó chỉ có hiệu lực trong 12 tháng. Đối với xe sản xuất hơn 5 năm, chu kỳ đăng kiểm chỉ còn 6 tháng.

Phó giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 1502S (Sở Giao thông Vận tải) Lê Tuấn Hải cho biết: Mục đích sử dụng xe ô-tô là cơ sở quan trọng nhất để xác định chu kỳ kiểm định. Thông thường, trong cùng khoảng thời gian, hầu hết ô tô chạy dịch vụ sẽ di chuyển quãng đường nhiều hơn xe cá nhân, nên chu kỳ đăng kiểm ngắn hơn so với ô tô cá nhân. Do đó, việc sử dụng ô tô cá nhân để chạy dịch vụ vận tải hành khách có thể nói tiềm ẩn nguy cơ cao dẫn tới tai nạn do các phương tiện không được kiểm định đúng với mục đích sử dụng. Còn theo quy định của điều 65 của Luật Giao thông đường bộ, thời gian làm việc của người lái xe ô tô không được quá 10 giờ trong một ngày và không được lái xe liên tục quá 4 giờ. Trong khi đó, nhiều người vay vốn từ ngân hàng mua ô tô vận chuyển khách nên cố gắng cao nhất để tăng thu nhập, trả lãi vay ngân hàng và chóng hoàn vốn. Như trường hợp của anh Lê Văn Trọng, ở nhà số 197 phố Hào Khê (quận Lê Chân), chỉ 10 tháng sau khi mua ô tô chạy dịch vụ, quãng đường di chuyển lên tới hơn 60 nghìn km. Anh Trọng kể, trong dịp Tết Quý Mão, ngày cao điểm, anh chạy hai chiều Hải Phòng đi cụm di tích Yên Tử (tỉnh Quảng Ninh), sau đó chạy tiếp 2 chiều Hải Phòng-Sơn La với tổng quãng đường di chuyển hơn 1.000km, với gần 14 giờ lái xe trong ngày.

Theo bà Phạm Thị Sáu, Phó giám đốc điều hành Công ty cổ phần đầu tư thương mại và vận tải An Hải (quận Hải An), đơn vị quản lý hãng taxi Hoàng Anh, việc chạy quá thời gian quy định khiến thần kinh của lái xe căng thẳng, dễ dẫn tới tai nạn giao thông, nhất là khi di chuyển vào ban đêm hoặc chạy trên đường cao tốc, với tốc độ cao, khó làm chủ tay lái. Để hạn chế hoạt động “chui” của xe tiện chuyến, cùng với sự vào cuộc kiểm tra, xử lý nghiêm của lực lượng cảnh sát giao thông, người thuê xe cần nâng cao ý thức tự bảo vệ khi lựa chọn thuê xe. Đồng thời, Thanh tra chuyên ngành truyền thông cầm phối hợp xác minh, xử lý những cá nhân tổ chức hoạt động nhóm xe tiện chuyến trên các nền tảng Facebook, Zalo…/.

Bài: Minh An. Ảnh: Trung Kiên