Thời gian qua, trên địa bàn thành phố, số vụ việc thi hành án dân sự (THADS) liên quan đến nội dung bản án, quyết định chưa rõ ràng của tòa án không nhiều, song đều khó giải quyết.
Cơ quan THADS thành phố dừng thi hành án vụ Công ty CP Công nghệ phẩm Hải Phòng do TAND tối cao thu hồi văn bản số 209 về hướng dẫn thi hành bản án của tòa.
Thi hành án kéo dài, phức tạp
Liên quan đến tranh chấp giữa các thành viên của Công ty CP Công nghệ phẩm Hải Phòng về con dấu, người đại diện pháp luật của công ty diễn ra nhiều năm nay và qua nhiều cấp Tòa án xét xử. Trên cơ sở bản án phúc phẩm năm 2014 của Tòa án nhân dân (TAND) tối cao và văn bản giải thích số 209 ngày 11-12-2015 của TAND tối cao, Cục THADS thành phố thực hiện thi hành án (THA). Song, vụ việc phức tạp, kéo dài, đương sự không tự nguyện THA, có đơn khiếu nại liên tục. Tháng 5-2018, TAND tối cao thông báo chấm dứt hiệu lực Công văn số 209 kể trên, Cục THADS thành phố thu hồi quyết định THADS đối với vụ việc Công ty CP Công nghệ phẩm Hải Phòng. Như vậy, vụ việc này kéo dài nhiều năm và Cục THADS thành phố thay đổi nhiều quyết định THA liên quan. Hiện, vụ việc Công ty CP Công nghệ phẩm Hải Phòng chưa được giải quyết triệt để, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và quyền lợi của người lao động.
Một nguyên nhân khác gây khó khăn cho THA do bản án của tòa án tuyên về phần tài sản khác so với thực tế. Đơn cử, vụ Công ty CP Công nghiệp thương mại và xây dựng Vạn Sơn (Công ty Vạn Sơn) do Chi cục THADS huyện An Dương tổ chức thi hành. Theo quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự của Tòa án nhân dân huyện An Dương, buộc Công ty Vạn Sơn phải trả nợ Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam gần 8 tỷ đồng tiền vay và lãi suất. Trong quá trình THA, qua kết quả xác minh, Chi cục THADS huyện An Dương phát hiện điểm chưa rõ về tài sản bảo đảm. Cụ thể, theo quyết định của tòa án, diện tích thửa đất là tài sản thế chấp chênh lệch so với thực tế. Toàn bộ diện tích thực tế hiện trạng đang có 1 nhà 5 tầng kiên cố. Vì vậy, Chi cục THADS huyện An Dương không thể kê biên, xử lý. Chi cục nhiều lần có văn bản gửi TAND, Viện kiểm soát nhân dân (VKSND) về việc này.
Ngoài ra, một số vụ việc trong giai đoạn xét xử, tòa án không đưa đầy đủ người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham gia tố tụng, nên khi cơ quan THADS thi hành án xử lý tài sản phát sinh tranh chấp. Đơn cử vụ bà Nguyễn Thị Thanh, ở khu Tân Hợp, phường Tân Thành (quận Dương Kinh) cùng chồng, 2 con trai nợ Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam hơn 3 tỷ đồng do Chi cục THADS quận Dương Kinh thụ lý. Tài sản thế chấp là ngôi nhà 3 tầng của gia đình ở phường Tân Thành. Tuy nhiên, trên thực tế gia đình bà Thanh còn có người con út không được đề cập vào hợp đồng thế chấp và quyết định bản án của tòa án. Nay, người con này kiến nghị đòi hỏi quyền lợi của mình, gây khó khăn cho công tác THADS.
Đẩy mạnh phối hợp giải quyết
Phó cục trưởng Cục THADS thành phố Lương Văn Lịch cho biết, Bản án, quyết định của TAND không thể hiện rõ diện tích đất, mốc giới; bỏ sót người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, dẫn xử lý tài sản thế chấp khi THA gặp nhiều khó khăn, làm ảnh hưởng kết quả công tác THADS. Ngoài ra, có vụ việc phải hoãn đi hoãn lại, cuối cùng dừng THA, do văn bản giải thích thi hành bản án của tòa không rõ ràng như vụ Công ty CP Công nghệ phẩm Hải Phòng vừa qua. Tuy nhiên, phía tòa án chưa chú trọng khâu phối hợp tích cực, chủ động với cơ quan THADS và các đơn vị liên quan để tháo gỡ vướng mắc. Theo quy định, tòa án phải có văn bản giải thích những nội dung mà bản án, quyết định tuyên chưa rõ trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu của đương sự hoặc của cơ quan THADS. Trường hợp vụ việc phức tạp, thời hạn trả lời không quá 30 ngày. Tuy nhiên, thực tế, một số vụ việc, tòa án chậm trễ phúc đáp, phối hợp tháo gỡ vướng mắc.
Luật sư Đào Văn Bẩy, Công ty Luật TNHH MTV Thái Thành cho rằng, một phán quyết đúng, chính xác, rõ ràng là điều kiện quan trọng để việc thi hành án thuận lợi. Ngược lại, nếu phán quyết dù đã có hiệu lực pháp luật, nhưng chưa rõ ràng, cơ quan THADS đưa ra thi hành gặp vướng mắc. Theo quy định, Chánh án TAND, viện trưởng VKSND cấp có thẩm quyền ra quyết định yêu cầu tạm dừng việc THA hoặc có quyết định kháng nghị theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm. Như vậy, việc tổ chức THADS sẽ phải dừng lại, gây mất thời gian, tốn kém cho nhiều bên.
Để công tác THADS đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả, ngành Tòa án tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử. Bên cạnh đó, các ngành THADS, TAND, VKS đẩy mạnh công tác phối hợp để nâng cao công tác thi hành các bản án của tòa được nghiêm minh theo quy định pháp luật. Đồng thời, từ việc phối hợp chặt chẽ này sẽ tạo thuận lợi để ngành THADS tháo gỡ những vướng mắc phát sinh do bản án không rõ ràng của tòa án, góp phần nâng cao hiệu quả THADS trên toàn thành phố.
Bùi Hương – Báo Hải Phòng 27/8/2018
