Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 56-NQ/TW ngày 5/3/2020 của Bộ Chính trị về Chiến lược phát triển ngành Cơ yếu Việt Nam đến năm 2030 và định hướng đến năm 2045, lực lượng Cơ yếu toàn ngành đã hoàn thành tốt mục tiêu giai đoạn 2020-2025, trong đó có nhiều nội dung đạt kết quả nổi bật.
Những năm qua, ngành Cơ yếu Việt Nam với vai trò là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo đảm bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, chỉ đạo, chỉ huy của lực lượng vũ trang, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Ngày 12/9/1945, ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, thực hiện Chỉ thị của Thường vụ Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban Mật mã quân sự – tổ chức tiền thân của ngành Cơ yếu Việt Nam được thành lập tại cơ quan Bộ Tổng Tham mưu. Từ khi được thành lập đến nay, nhận thức rõ đặc thù của nhiệm vụ cơ mật trọng yếu, ngành Cơ yếu đã vượt qua nhiều khó khăn, gian khổ, hy sinh để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Trong đó, hệ thống văn bản pháp luật về cơ yếu ngày càng hoàn thiện; lực lượng Cơ yếu được củng cố, kiện toàn; khoa học-công nghệ mật mã, hạ tầng cơ sở mật mã quốc gia từng bước được xây dựng hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo mật, an toàn thông tin phục vụ đắc lực sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cơ quan Đảng, Nhà nước, phát triển Chính phủ điện tử và chỉ huy, tác chiến của lực lượng vũ trang.
Tuy nhiên, trước tình hình chính trị, an ninh thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh và phức tạp; các thách thức về chiến tranh thông tin, chiến tranh trên không gian mạng đang hiện hữu và ngày càng quyết liệt, đe dọa an ninh toàn cầu; sự phát triển mạnh mẽ của khoa học-công nghệ bên cạnh mặt tích cực thì việc lộ, lọt thông tin bí mật nhà nước tại nhiều cơ quan trọng yếu có chiều hướng gia tăng; các thế lực thù địch tăng cường hoạt động gián điệp, thu tin mã thám, cài cắm, móc nối, mua chuộc với tính chất ngày càng tinh vi, nghiêm trọng.
Bối cảnh đó đặt ra cho ngành Cơ yếu những yêu cầu mới với nhiều nhiệm vụ lớn, đa dạng, phức tạp hơn, đòi hỏi phải đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động nhằm đáp ứng yêu cầu bảo mật thông tin lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, chỉ huy của lực lượng vũ trang trong mọi tình huống.
Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn đòi hỏi, Bộ Chính trị xác định phải có chủ trương, giải pháp đột phá nhằm bảo đảm tuyệt đối bí mật thông tin lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; xây dựng ngành Cơ yếu Việt Nam cách mạng, chính quy, hiện đại là giải pháp then chốt, quyết định. Đây là nhiệm vụ cơ bản, cấp thiết, là trách nhiệm của toàn Đảng và cả hệ thống chính trị, trong đó lực lượng Cơ yếu giữ vai trò nòng cốt.
Trước yêu cầu cấp thiết đó, ngày 5/3/2020, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 56-NQ/TW về Chiến lược phát triển ngành Cơ yếu Việt Nam đến năm 2030 và định hướng đến năm 2045 (Nghị quyết số 56). Trong đó, xác định mục tiêu xây dựng ngành Cơ yếu Việt Nam cách mạng, chính quy, tiến thẳng lên hiện đại; lực lượng Cơ yếu tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân, được tổ chức thống nhất, chặt chẽ, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; có nền khoa học-công nghệ tiên tiến, đáp ứng yêu cầu bảo mật, an toàn thông tin lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, chỉ huy của lực lượng vũ trang nhân dân trong mọi tình huống, phục vụ đắc lực, hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 56, lực lượng Cơ yếu toàn ngành đã hoàn thành tốt mục tiêu giai đoạn 2020-2025, trong đó có nhiều nội dung đạt kết quả nổi bật: Xây dựng lực lượng Cơ yếu cách mạng, chính quy, tiến thẳng lên hiện đại, đúng với tính chất, nhiệm vụ của ngành khoa học-kỹ thuật cơ mật đặc biệt thuộc lĩnh vực an ninh quốc gia; hệ thống văn bản pháp luật về cơ yếu cơ bản đã được xây dựng, ban hành đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành, thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về công tác cơ yếu vào pháp luật để bảo đảm cơ sở pháp lý chặt chẽ trong tổ chức thực hiện, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đòi hỏi; tổ chức bộ máy cơ yếu được kiện toàn tinh gọn gắn với đổi mới phương thức hoạt động, lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành, bảo đảm thông suốt.
Đặc biệt, ngành Cơ yếu đã tự chủ nghiên cứu, phát triển các hệ mật tiên tiến, điển hình là xây dựng, công bố thuật toán mã khối Việt Nam đầu tiên (MKV) – đây là thuật toán có hàm lượng tri thức cao mà chỉ một số quốc gia có nền khoa học, công nghệ hiện đại mới xây dựng được; đáp ứng tốt yêu cầu triển khai các hoạt động cơ yếu phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chỉ huy của lực lượng vũ trang trong mọi tình huống và nhu cầu bảo mật, an toàn thông tin của Trung ương, bộ, ban, ngành, địa phương; nhất là phục vụ công tác bảo mật, an toàn thông tin phục vụ chuyển đổi số, phát triển Chính phủ điện tử của các ngành, các cấp.
Ngoài ra, Ban Cơ yếu Chính phủ đã phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng, các cơ quan Đảng Trung ương và địa phương thực hiện bảo đảm bảo mật, an toàn thông tin cho các hệ thống thông tin của các cơ quan Đảng và xây dựng các giải pháp bảo mật đề án đã đề ra; chủ trì, phối hợp Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ và Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai các giải pháp bảo đảm an toàn, xác thực và bảo mật thông tin dùng mật mã, triển khai dịch vụ chứng thực chữ ký số chuyên dùng Chính phủ cho các hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu (Nghị quyết số 175/NQ-CP ngày 30/10/2023 của Chính phủ); Đề án 06 về “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”…
Nhằm góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, những năm qua, Ban Cơ yếu Chính phủ đã tăng cường củng cố, hoàn thiện hệ thống pháp luật về cơ yếu và hệ thống pháp luật có liên quan tạo hành lang pháp lý đồng bộ, khẳng định vị thế, vai trò, tính chất hoạt động của lực lượng Cơ yếu và cơ quan mật mã quốc gia trong thời kỳ mới.
Trong đó, xác định rõ tầm quan trọng của công tác bảo mật, an toàn thông tin, Ban Cơ yếu đã chủ động nghiên cứu, phát triển và sản xuất, đưa vào sử dụng nhiều giải pháp nhằm bảo mật thông tin bí mật nhà nước trên môi trường mạng. Triển khai bảo mật Hội nghị Trung ương 11 (khóa XIII) không giấy tờ và đang phối hợp cơ quan chức năng triển khai giải pháp bảo mật Đại hội XIV của Đảng. Đáng chú ý, năm 2024 đánh dấu bước đột phá trong công tác bảo mật kỳ thi tại Việt Nam, Ban Cơ yếu triển khai thành công giải pháp bảo mật đề thi cho Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Năm 2025, Ban Cơ yếu sẽ triển khai đồng bộ giải pháp bảo mật cho ba kỳ thi quan trọng cấp quốc gia: Kỳ thi tuyển chọn đội tuyển Olympic quốc tế, kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông và kỳ thi học sinh giỏi quốc gia. Việc vận chuyển đề thi THPT quốc gia qua hệ thống mật mã của ngành Cơ yếu giúp tiết kiệm hàng tỷ đồng mỗi năm.
Vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố phương án tổ chức Kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025. Theo đó, bên cạnh việc thay đổi cách xếp phòng, xây dựng thư viện câu hỏi “mở”… thì việc thay đổi cách thức vận chuyển đề thi được xem là một trong những điểm mới tại kỳ thi này. Việc áp dụng giải pháp mã hóa, bảo mật đề thi không chỉ khẳng định bước tiến quan trọng trong công tác tổ chức thi cử, mà còn góp phần hiện đại hóa ngành giáo dục, bảo đảm tính công bằng, minh bạch trong các kỳ thi quốc gia.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn không ít khó khăn cần tháo gỡ, những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân để kịp thời có biện pháp khắc phục. Thời gian tới, yêu cầu nhiệm vụ của ngành Cơ yếu ngày càng cao, nhiều nhiệm vụ khó, đòi hỏi tiến độ thời gian cấp bách. Các cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo, quản lý các cấp và toàn thể đội ngũ cán bộ, nhân viên toàn ngành luôn xác định quyết tâm cao, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ, góp phần tích cực vào công cuộc đột phá phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Để đáp nâng cao hiệu quả công tác và đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, ngành Cơ yếu sẽ thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp:
Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tăng cường đưa nội dung quản lý nhà nước về cơ yếu vào giảng dạy tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động của cấp ủy, tổ chức đảng, các cấp, các ngành và toàn lực lượng Cơ yếu về tầm quan trọng trong xây dựng ngành Cơ yếu Việt Nam cách mạng, chính quy, tiến thẳng lên hiện đại;
Hai là, thực hiện tốt Đề án đào tạo phát triển nguồn nhân lực ngành Cơ yếu đến năm 2030, trọng tâm đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao, đội ngũ chuyên gia chuyên sâu, nhà khoa học đầu ngành, phục vụ hiệu quả công tác nghiên cứu, giảng dạy, kiểm định, thiết kế, chế tạo, sản xuất sản phẩm mật mã, bảo mật an toàn thông tin trọng điểm;
Bốn là, đẩy mạnh nghiên cứu chuyên sâu, làm chủ công nghệ lõi, công nghệ nền, công nghệ mới, giải quyết hiệu quả những vấn đề mới, khó phục vụ phát triển ngành như: Mật mã lượng tử, chuỗi khối, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn có bảo mật.
Bên cạnh đó, Ban Cơ yếu tiếp tục tập trung hoàn thành các đề án, chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 56 và kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm giai đoạn 2026-2030, gắn với Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; hoàn thành tốt mục tiêu xây dựng, phát triển ngành Cơ yếu Việt Nam cách mạng, chính quy, tiến thẳng lên hiện đại giai đoạn 2026-2030.
