Những kinh nghiệm sắp xếp tổ chức bộ máy tại Hải Phòng

Thực hiện Nghị quyết T.Ư 6 (khóa XII) về tiếp tục đổi mới sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Thành ủy Hải Phòng tập trung xây dựng và triển khai các mô hình điểm, từ đó rút kinh nghiệm, nhân rộng. Đến nay, một số mô hình đã phát huy hiệu quả, tạo chuyển biến trong thực hiện nhiệm vụ chính trị ở nhiều cơ quan, đơn vị.

Bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu quả

Tháng 3-2018, huyện An Dương được chọn thí điểm hợp nhất chức danh Trưởng ban Tuyên giáo huyện ủy đồng thời là Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện. Cùng với đó, Huyện ủy An Dương điều động đồng chí Phó giám đốc Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện giữ chức Phó trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy. Kết quả cho thấy sau khi triển khai mô hình, biên chế, tổ chức giảm đáng kể. Từ hai cơ quan nay rút xuống còn một, trước đây có bảy cán bộ chủ chốt giờ còn lại ba, hiệu quả công việc cao hơn trước. Đồng chí Vũ Đức Thụy, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện cho biết: Do người đứng đầu kiêm “hai vai” cho nên công tác chỉ đạo, điều hành thuận lợi, thống nhất và chủ động hơn. Thí dụ trong lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng, Trung tâm Bồi dưỡng chính trị không phải mất thời gian chờ ý kiến chỉ đạo của Ban Tuyên giáo trong chuyên môn; các chủ trương, chỉ đạo của Huyện ủy được đồng chí đứng đầu lĩnh hội, chỉ đạo và triển khai ngay.

Tại quận Ngô Quyền, mô hình thí điểm này đã tạo sự phối hợp, thống nhất trong công việc giữa Ban Tuyên giáo Quận ủy với Trung tâm Bồi dưỡng chính trị; đồng thời giúp hai cơ quan phát huy sức mạnh tổng hợp khi thực hiện nhiệm vụ chung. Vừa qua, khi Quận ủy triển khai công tác quán triệt các nghị quyết T.Ư đến cán bộ, đảng viên thì đội ngũ giảng viên của Trung tâm Bồi dưỡng chính trị đã đóng góp tích cực với vai trò báo cáo viên. Từ những kết quả tích cực của mô hình, Thành ủy Hải Phòng quyết định triển khai mở rộng đến 14 trong số 15 quận, huyện của thành phố (trừ huyện Bạch Long Vĩ không có Trung tâm Bồi dưỡng chính trị).

Huyện An Dương cũng là một trong những địa phương của thành phố Cảng được chọn thực hiện Bí thư Huyện ủy đồng thời là Chủ tịch UBND huyện từ tháng 8-2018. Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện An Dương Lê Anh Quân chia sẻ, công việc bận bịu hơn, vất vả hơn, nhưng bù lại, trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành có sự thống nhất cao và nhất là các chủ trương, chỉ đạo được triển khai nhanh hơn, không phải qua các khâu trung gian. Đồng thời, các quy chế hoạt động, quy chế dân chủ cũng được phát huy mạnh mẽ hơn nhằm bảo đảm sự công khai, thống nhất và đoàn kết trong tập thể lãnh đạo. Cùng với đó là sự phân công, phân nhiệm cụ thể, rõ ràng đối với các thành viên trong đội ngũ lãnh đạo cũng góp phần nâng cao trách nhiệm cá nhân, mang lại hiệu quả thiết thực trong phát triển kinh tế – xã hội và xây dựng Đảng của huyện. Đến nay, huyện An Dương đã triển khai mô hình bí thư đảng ủy đồng thời là chủ tịch UBND xã tại ba địa phương là: Lê Thiện, Đặng Cương và An Hồng; ba xã thực hiện Bí thư đảng ủy xã không phải là người địa phương là: Nam Sơn, Tân Tiến và An Hồng…

Cũng trong năm 2018, quận Hồng Bàng được giao nhiệm vụ thí điểm hợp nhất văn phòng cấp ủy – UBND – HĐND cấp quận, huyện. Sau hơn một năm triển khai, về biên chế, Văn phòng quận Hồng Bàng còn 35 người, bốn lãnh đạo chủ chốt thay cho hơn 40 người và chín lãnh đạo chủ chốt như trước. Phó Bí thư Thường trực Quận ủy Trần Quang Tuấn cho biết, cái được của mô hình là về nhiệm vụ chuyên môn tuy thuộc hai khối khác nhau, nhưng đều là tham mưu, tổng hợp, phục vụ lãnh đạo quận. Thu gọn về một đầu mối, mọi công tác thuận tiện, hiệu quả hơn, nhất là tiết kiệm kinh phí, chủ động điều phối cán bộ, công chức, nhân viên, phương tiện phục vụ… Tại huyện An Dương, từ tháng 10-2018, Văn phòng Huyện ủy, Văn phòng HĐND và UBND huyện cũng được hợp nhất thành Văn phòng huyện An Dương. Từ tám cán bộ chủ chốt của hai văn phòng, nay chỉ còn bốn cán bộ chủ chốt, giảm 50% số cán bộ…

Tiếp tục tháo gỡ vướng mắc

Cách làm của Hải Phòng trong công tác sắp xếp, tinh giản tổ chức bộ máy không triển khai ồ ạt mà được nghiên cứu kỹ, xây dựng phương án khoa học và tổ chức thí điểm, rút kinh nhiệm nhân rộng mô hình khi thấy hiệu quả. Do vậy, từ năm 2018 đến nay, thành phố có ba địa phương tiến hành hợp nhất thành công văn phòng cấp ủy với văn phòng UBND – HĐND; hai quận, huyện thành lập cơ quan tham mưu giúp việc MTTQ và các đoàn thể chính trị – xã hội; hai quận, huyện hợp nhất ban tổ chức Đảng với phòng nội vụ thành ban tổ chức – nội vụ; một huyện tiến hành hợp nhất cơ quan ủy ban kiểm tra với thanh tra nhà nước thành cơ quan ủy ban kiểm tra – thanh tra.

Nhiều bài học đã được rút ra trong quá trình sắp xếp tổ chức, bộ máy. Theo đồng chí Hoàng Bích, Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy An Dương, khi triển khai mô hình Trưởng ban Tuyên giáo đồng thời là Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện, một số cán bộ, đảng viên lo lắng về vị trí, việc làm. Do vậy, Huyện ủy dành nhiều thời gian nghiên cứu, xem xét kỹ từng trường hợp nhân sự. Căn cứ vào trình độ, năng lực, phẩm chất và thời gian công tác của từng đồng chí, Huyện ủy quyết định điều động một đồng chí phó giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện giữ chức Phó trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy. Còn đồng chí Giám đốc Trung tâm (do tuổi cao), Huyện ủy đề nghị ba phương án lựa chọn: Bố trí giữ chức phó giám đốc Trung tâm, chuyển công tác khác và nghỉ theo chế độ. Cách làm này nhận được sự đồng thuận cao trong cán bộ, đảng viên hai cơ quan cũng như cá nhân từng đồng chí lãnh đạo chủ chốt.

Tuy nhiên, nhiều mô hình trong quá trình hoạt động vẫn vướng mắc. Đồng chí Lê Thị Vân, Trưởng ban Tuyên giáo, Giám đốc Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận Hồng Bàng cho biết, trong khi Ban Tuyên giáo Quận ủy có nhiệm vụ tham mưu về công tác xây dựng Đảng thuộc các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, tuyên truyền, lý luận chính trị… thì Trung tâm Bồi dưỡng chính trị làm nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác Đảng… cho cán bộ, đảng viên. Một bên là cơ quan tham mưu của Đảng, một bên là cơ quan sự nghiệp cho nên người đứng đầu phải sát sao, có kinh nghiệm và nắm chắc từng nội dung công việc. Mặt khác, khi một đồng chí đảm nhiệm việc lãnh đạo hai cơ quan, đơn vị thì áp lực công việc tăng nhiều, không chỉ đòi hỏi năng lực mà cả sức khỏe tốt, nhất là khi hai cơ quan chưa hợp nhất trụ sở. Trong khi đó, chế độ lương, phụ cấp cũng chưa tương xứng.

Văn phòng cấp ủy hợp nhất với văn phòng UBND và HĐND cấp huyện, khi hoạt động cũng khá nhiều khó khăn vì chức năng, nhiệm vụ còn nhiều điểm khác biệt. Văn phòng cấp ủy hoạt động theo quy định của Ban Bí thư còn văn phòng UBND hoạt động theo Nghị định của Chính phủ dẫn tới cách thực hiện khác nhau trong sử dụng thể thức văn bản, mạng thông tin nội bộ. Nhiều nơi, tình trạng một cơ quan – hai con dấu vẫn còn… Còn mô hình hợp nhất giữa cơ quan ủy ban kiểm tra và thanh tra cũng xảy ra khó khăn khi chức danh chánh thanh tra đòi hỏi có chứng chỉ chuyên môn riêng. Nếu không chọn đúng người đứng đầu dễ dẫn đến lúng túng trong chỉ đạo, điều hành, nhất là công tác tiếp đón, giải quyết đơn thư khiếu nại của nhân dân… Mặt khác, có ý kiến cho rằng, sự khác nhau về cơ chế phụ cấp cho cán bộ, công chức các khối cũng sẽ gây khó khăn trong việc hợp nhất…

Trước những khó khăn, vướng mắc của các mô hình tổ chức mới, để tiếp tục triển khai công tác sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu quả, Thành ủy Hải Phòng đang nghiên cứu các giải pháp khắc phục như: điều chỉnh chế độ phụ cấp hợp lý nhằm động viên, khích lệ cán bộ (nhất là đối tượng đảm nhiệm hai chức danh) trong thực hiện nhiệm vụ. Thành ủy có kế hoạch tăng cường bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ; đồng thời kiến nghị Trung ương đổi mới những quy định về chức năng, nhiệm vụ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan hợp nhất trong hoạt động, điều hành.

Bài, ảnh: QUANG DŨNG và VĂN TOÁN

Nguồn. Báo Nhân dân