Hải Phòng sáng nay dường như khác lạ. Vẫn nắng đầu mùa hè trải vàng trên đường phố, vẫn gió từ biển vuốt từng chùm hoa phượng. Vẫn rộn rã tiếng người, tiếng máy trên công trường, tiếng xe đi trên khắp nẻo đường gần xa. Vậy mà xôn xao cõi lòng, nồng hậu biết bao nhiêu! Điều khác lạ ấy, người thành phố Cảng ai cũng hiểu: Hôm nay là 13 tháng 5, kỷ niệm Ngày giải phóng Hải Phòng. Tất cả đang gọi về từ ký ức cả một thời để nhớ, dạt dào niềm vui với thời kỳ hội nhập và phát triển những ngày này, vững tin ở tương lai với khát vọng làm giàu cho thành phố và cho đất nước.
Đã trải 66 năm từ ngày Hải Phòng được giải phóng, cuốn Lịch sử Đảng bộ Hải Phòng ngời ngời những hàng chữ đỏ nói về ngày ấy: “Đêm 12 tháng 5, nhân dân Hải Phòng không ngủ. Ngày 13-5-1955 khi ánh ban mai vừa hé mở, đường phố đã chật kín người. Nhân dân nội thành xuống đường hòa cùng nhân dân ngoại thành đón mừng đội quân giải phóng tiến vào thành phố. Bộ đội tiến tới đâu, rừng cờ hoa nở ra tới đó, sắc cờ hoa rạng ngời trên gương mặt mỗi người…”.
66 năm! Xao xuyến quá những tháng 5 một thời để nhớ! Trong ký ức bộn bề ai cũng dành cho những ngày tháng 5 rất nhiều kỷ niệm: Đó là tháng 5 hồi đầu Hải Phòng được giải phóng, đâu đâu cũng cảnh những em nhỏ quây quần bên các anh bộ đội, nghe các anh kể chuyện, được các anh dạy hát. Đó là những tháng 5 đầu thập niên 60 của thế kỷ hai mươi, lòng náo nức, nhịp đời sôi nổi mừng Đảng tiến hành Đại hội lần thứ ba và miền Bắc bước vào kế hoạch 5 năm; những câu thơ thuở ấy đến giờ còn nhớ mãi: “Chào 61! Đỉnh cao muôn trượng/Ta đứng đây, mắt nhìn bốn hướng/Trông lại nghìn xưa, trông tới mai sau/Trông Bắc trông Nam, trông cả địa cầu.” (*)
Hải Phòng những tháng năm ấy trở thành điểm sáng của phong trào thi đua yêu nước “Sóng Duyên Hải, gió Đại Phong, cờ Ba nhất, trống Bắc Lý”… Và cứ thế, hào hùng đến mê say, thời gian trôi vùn vụt, thoáng chốc đã tháng 5, học sinh lớp cuối cấp 3 rộn ràng sách bút, những cánh hoa phượng được ép vào giữa lòng trang vở để nhớ mãi buổi học cuối cùng cho những tháng năm sau; tháng 5 ấy có chàng trai lên đường nhập ngũ, người bạn gái xốn xang đăm đắm nhìn hoa phượng, hoa đỏ rợp sân trường, hoa nhuốm màu thương nhớ. Tổ quốc gọi, lời đất nước vang lừng sông núi, nơi chiến trường tiếng hát át tiếng bom, thành phố Cảng vững vàng bên biển lửa, trung dũng kiên cường mà đường phố tháng 5 và suốt những trưa hè nắng vẫn chói chang và bình thản tiếng ve ran.
Sao kể hết một thời để nhớ! Miền Nam được hoàn toàn giải phóng, nước nhà thống nhất, những người lính trở về khoác nguyên áo chiến trường để vào trận mới. Mồ hôi đổ không kém phần quyết liệt như khi còn đổ máu. Sao quên được những năm tháng phải gồng mình vượt qua thử thách để tìm đường mở lối; thương cho những đường phố, xóm ngõ, dòng sông, thương tới từng căn nhà phải gian lao vất vả cùng người, thương cả hàng phượng già, cây phượng non những mùa hè giông bão. Rồi những gì tất yếu đến đã đến: Công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo đưa ta tới chân trời rộng mở.
Trải 66 năm, nay nhìn lại chính ta cũng ngạc nhiên với những gì làm được. Cùng đất nước, Hải Phòng hôm nay đã to đẹp, đàng hoàng. Nhà máy xi măng soi bóng nước bên Bạch Đằng lịch sử, bến cảng trải suốt dọc sông Cấm và thênh thang nơi Lạch Huyện, cùng thành phố vươn ra biển lớn. Những đường phố rộng dài thẳng tắp, đường cao tốc lươn lướt xe bon. Hàng chục chiếc cầu nối đôi bờ gần gũi, vượt cửa biển nối đất liền với đảo. Những khu đô thị liên tiếp ra đời, những biệt thự sánh bên tòa cao ốc, nông thôn mới tưng bừng thị trấn…
Thời gian vùn vụt trôi, tháng 5 này bừng ký ức về một thời để nhớ, câu thơ ngày nào đến bây giờ mới thực sự đã và đang trở thành hiện thực: “Những ngày tôi sống đây là những ngày đẹp hơn tất cả/ Dù mai sau đời muôn vạn lần hơn…” (*). Nên ta hiểu vì sao Hải Phòng tháng 5 này lại rợp trời hoa phượng đỏ, hoa rắc hồng mỗi bước ta đi, trên đường tới tương lai rực sáng, huy hoàng./.
…………….
(*) Thơ Tố Hữu, (**) Thơ Chế Lan Viên.
Lưu Văn Khuê
