Kiểm toán Nhà nước vừa công bố kết quả kiểm toán tại Công ty Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott). Thời gian tiến hành kiểm toán từ 11-9 đến 30-10-2018. Theo đó, một số tồn tại đã được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) chỉ ra như việc có nhiều đại lý không đạt tiêu chuẩn và một tỷ lệ lớn cửa hàng đóng cửa sau giải cao.
Qua kiểm toán cho thấy, cơ bản Vietlott đã thực hiện theo dõi quản lý các khoản phải thu, phải trả đúng quy định. Tuy nhiên chưa ghi nhận phải trả tiền trúng thưởng liên quan bù giải mồi Jackpot Mega 6/45, số tiền 9,8 tỷ đồng. Ngoài ra, trong công tác quản lý chi phí kinh doanh còn có tồn tại: Chưa loại trừ ra khỏi chi phí được trừ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp đối với chi phí trả thưởng cho các giải cố định chưa thực tế trả cho người trúng thưởng theo quy định.
Kết luận kiểm toán cũng chỉ rõ: Trong hai 2 năm triển khai, Vietlott đã ký hợp đồng với 112 đại lý xổ số điện toán, triển khai hoạt động tại 38 tỉnh/TP. Qua đối chiếu tại chi nhánh TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng cho thấy còn một số tồn tại: Cụ thể, một số đại lý không đáp ứng được các tiêu chuẩn về thương mại, kỹ thuật nhưng vẫn được ký hợp đồng đại lý, không đảm bảo nguyên tắc khách quan.
Các ứng viên trúng tuyển đều là các công ty mới thành lập, chưa có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh xổ số, người quản lý trực tiếp không có kinh nghiệm làm việc hoặc kinh doanh trong lĩnh vực xổ số nhưng vẫn được chấm điểm.
Ngoài ra, một số ứng viên đại lý không đáp ứng các cam kết về số lượng điểm bán hàng tối thiểu, không có đủ điểm kinh doanh ổn định để lắp đặt các thiết bị bán vé xổ số tự chọn số điện toán theo cam kết. Theo đánh giá của KTNN, hiệu suất hoạt động của hệ thống còn chưa hiệu quả, có nhiều điểm bán hàng đóng cửa nhiều ngày không kinh doanh.
Trong 6 tháng đầu năm 2018, trung bình khoảng 18% số lượng điểm bán hàng không phát sinh doanh số, tương đương gần 600 điểm bán hàng. Đặc biệt, trong tháng 5-2018, sau khi jackpot 1 của sản phẩm power 6/55 có khách hàng trúng (303,9 tỷ đồng), tỷ trọng điểm bán hàng đóng cửa không bán hàng tăng rất cao (lên tới 31%).
KTNN cũng cho biết, theo hợp đồng hợp tác kinh doanh, tỷ lệ hoa hồng tối đa là 8%, qua kiểm toán đối chiếu mức hoa hồng chi cho các điểm bán hàng còn tương đối thấp (trung bình 4-5% doanh thu bán vé), Vietlott chưa quy định cụ thể tỉ lệ hoa hồng được hưởng của các điểm bán hàng tại hợp đồng đại lý xổ số điện toán.
Đối với việc lựa chọn đại lý xổ số điện toán, trên các cơ sở các tồn tại về lựa chọn đại lý xổ số, KTNN cho rằng Vietlott cần làm việc với Công ty CP đầu tư kỹ thuật Berjaya Gia Thịnh – đối tác của Vietlott để rà soát lại hồ sơ yêu cầu lựa chọn đại lý năm 2016, 2017 và thống nhất xây dựng các tiêu chí lựa chọn đại lý phù hợp với tình hình hoạt động tại Việt Nam.
Ngoài ra, doanh nghiệp này cần báo cáo Bộ Tài chính xem xét phương án đàm phán, chỉnh sửa hợp đồng hợp tác kinh doanh, trong đó thống nhất Vietlott là đơn vị xây dựng và ban hành bộ tiêu chí thang điểm chi tiết và sổ tay hướng dẫn chấm điểm lựa chọn đại lý, giám sát và phê duyệt kết quả chấm điểm của Berjaya đối với các tiêu chí thương mại, kỹ thuật để lựa chọn đại lý.
