Để ngăn chặn tình trạng xuất, nhập cảnh trái phép, thời gian qua, Công an tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ phối hợp với lực lượng Biên phòng tăng cường công tác nắm tình hình, quản lý địa bàn.
Trong những tháng đầu năm 2020, Phòng An ninh điều tra (ANĐT) Công an tỉnh Lào Cai phối hợp với các đơn vị liên tiếp phát hiện và ngăn chặn nhiều vụ xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc. Trong vụ án này, đối tượng phần lớn là những người lao động nghèo, vượt biên trái phép tìm kiếm cơ hội đổi đời… Khi ra nước ngoài lao động bất hợp pháp, họ có thể trở thành nạn nhân của các đường dây mua bán người, một số bị bóc lột sức lao động, bị Công an nước sở tại bắt giữ, xử lý.
Một trong số đó là đường dây tổ chức đưa người do hai đối tượng là Giàng Seo Nhờ (SN 1965, trú tại thôn Hòa Bình, xã Sán Chải) và Giàng A Sủ (SN 1969, trú tại thôn Cán Chư Sử, xã Cán Cấu, huyện Si Ma Cai) điều hành. Liên quan đến vụ án trên, đến tháng 7/2020, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Lào Cai đang hoàn tất hồ sơ xử lý hai đối tượng gồm Giàng Seo Nhờ và Giàng A Sủ về hành vi tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép.
Trước đó, ngày 2/4, Đồn Biên phòng Si Ma Cai tuần tra biên giới tại khu vực mốc giới 172 đã phát hiện 6 công dân Việt Nam nhập cảnh trái phép từ Trung Quốc về Việt Nam. Vụ việc sau đó được bàn giao cho Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Lào Cai tiếp tục điều tra, làm rõ.
Quá trình đấu tranh, Phòng ANĐT Công an tỉnh Lào Cai đã làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng có liên quan: Vào sáng 12/3, 12 công dân gồm Hầu Seo Lềnh (SN 1990); Hầu Seo Sì (SN 1997); Hầu Seo Vần (SN 1987); Sùng Thị Sao (SN 1991); Giàng Seo Phình (SN 1982); Hầu Thị Dín (SN 1981); Giàng Seo Sềnh (SN 1994); Giàng Thị Mủa (SN 2000), Sùng Seo Páo (SN 1994) và Tráng Thị Cở (SN 1993, cùng trú tại Bắc Hà); Hầu Thị Hoa (SN 1985) và Thào Thị Nhung (SN 2006, cùng có hộ khẩu thường trú tại xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) thuê 2 xe ôtô lên khu vực Cán Cấu, Si Ma Cai để vượt biên sang Trung Quốc làm thuê. Khi lên đến chợ Cán Cấu, cả hai gặp Bàng Thị Kẻ (SN 1991) và Giàng Thị Sai (SN 2005, cùng có HKTT tại huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai).
Khi biết mục đích của nhóm người trên, cả hai cùng nhập đoàn… Khi cả nhóm đi đến khu vực biên giới thuộc địa phận thôn Lù Dì Sán, xã Sán Chải, huyện Si Ma Cai thì bị tổ công tác của Đồn Biên phòng Si Ma Cai tuần tra phát hiện và ngăn chặn.
Nhóm đối tượng tiếp tục di chuyển đến khoảng 18h cùng ngày thì gặp Giàng Seo Nhờ. Qua trao đổi, Nhờ hứa sẽ giúp họ vượt biên sang Trung Quốc làm thuê với mức tiền công là 150 NDT/người. Sau đó, Nhờ rủ Sủ cùng tham gia. Cùng ngày, các đối tượng đã tổ chức cho 14 người trên vượt biên trái phép sang Trung Quốc, thu được tổng số tiền là 2.100NDT. Số tiền này, Nhờ và Sủ chia nhau, mỗi đối tượng chia nhau được 1.000NDT.
Về phần những người đã xuất cảnh trái phép, quá trình lẩn trốn ở nước ngoài vào ngày 2/4, họ đã bị lực lượng chức năng của Trung Quốc phát hiện và đẩy đuổi về Việt Nam qua khu vực biên giới thuộc thôn Lù Dì Sán, xã Sán Chải. Từ căn cứ thông tin thu thập được, Đồn Biên phòng Si Ma Cai đã phát hiện và truy tìm được 12/14 người.
Trước đó, ngày 17/4, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam đối với Đỗ Thị Thu Hà (SN 1983, trú tại phường An Biên, quận Lê Chân, TP Hải Phòng) về hành vi vi phạm quy định về xuất cảnh. Ngày 6-3, Đỗ Thị Thu Hà cùng với Nguyễn Thị Nhung và Nguyễn Thị Bình từ Hải Phòng lên Lào Cai. Khi lên đến Lào Cai, cả hai ngồi uống nước đã tâm sự về chuyện của gia đình.
Trong quá trình này, Hà đã chia sẻ với hai người còn lại về việc sẽ tìm việc làm tại TP Lào Cai. Do mới ra tù, chưa có việc làm ổn định nên Nhung và Bình cũng muốn cùng Hà đi tìm việc làm để kiếm tiền. Đến khoảng 20h30 phút cùng ngày thì có một người đàn ông chỉ đường để Hà cùng với hai phụ nữ lên 3 xe máy của 3 người xe ôm rồi chở vào lối mòn khu vực bờ sông Bá Kết, là biên giới Việt Nam-Trung Quốc thuộc huyện Mường Khương (Lào Cai)…
Các đối tượng tiếp tục đi sâu vào nội địa Trung Quốc thì bị Cục Công an TP Cảnh Hồng, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc dừng xe và đưa tất cả vào khu vực cách ly tại Trung Quốc 18 ngày.
Đến ngày 26/3, Hà, Nhung và Bình được trao trả về Việt Nam qua Cửa khẩu quốc tế Lào Cai… Căn cứ vào hành vi vi phạm của các đối tượng, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lào Cai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và bàn giao toàn bộ hồ sơ liên quan đến cơ quan ANĐT Công an tỉnh để điều tra làm rõ theo thẩm quyền.
Lý giải nguyên nhân tình trạng xuất cảnh trái phép có diễn biến phức tạp, lãnh đạo Công an tỉnh Lào Cai cho biết: Với mức thu nhập cao, việc sang nước ngoài tìm kiếm việc làm đã trở thành miếng bánh béo bở khiến người lao động bất chấp nguy hiểm, tìm mọi cách xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê, dù biết phải đối mặt với rất nhiều rủi ro.
Trên thực tế, phần lớn họ phải làm việc trong các môi trường độc hại, không nhận được mức lương như thỏa thuận, bị tai nạn lao động, có nhiều trường hợp bị lừa, trở thành nạn nhân của các đường dây mua bán người…Trong giai đoạn hiện nay khi dịch COVID-19 diễn biến phức tạp thì còn phải đối mặt với nguy cơ về dịch bệnh; bị Công an nước sở tại bắt giữ, xử lý theo quy định của pháp luật.
Để ngăn chặn tình trạng xuất, nhập cảnh trái phép, thời gian qua, Công an tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ phối hợp với lực lượng Biên phòng tăng cường công tác nắm tình hình, quản lý địa bàn; đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn và những nguy cơ của việc xuất cảnh trái phép ra nước ngoài cho người dân, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Vào thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Công an tỉnh và lực lượng Biên phòng đã tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ khu vực biên giới, các cửa khẩu, lối mở… Từ ngày 1/3 đến 17/5, Công an tỉnh Lào Cai đã phát hiện gần 2.600 lượt người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp, bị lực lượng chức năng bắt giữ trao trả hoặc đẩy đuổi.
Từ công tác tuyên truyền, ý thức của người dân về việc xuất cảnh trái phép đã được nâng cao. Song muốn giải quyết được dứt điểm tình trạng trên thì giải pháp lâu dài vẫn là chính quyền địa phương cần phải tạo công ăn việc làm, giúp họ có thu nhập và ổn định cuộc sống. Có như vậy, tình trạng xuất cảnh trái phép trên địa bàn mới được ngăn chặn, đẩy lùi.
Xuân Mai