Mở rộng không gian, hiện đại hóa đô thị mang bản sắc đặc trưng riêng của thành phố Cảng biển là những kết quả nổi bật của Hải Phòng trong nhiệm vụ phát triển đô thị, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị. Trên cơ sở đó, nhiệm vụ này đang tiếp tục được thành phố tập trung các giải pháp thực hiện, trong đó đẩy nhanh tốc độ đầu tư phát triển đô thị theo 3 hướng đột phá phía Bắc, Đông và Đông Nam.
Theo nhiệm vụ được xác định trong Nghị quyết 45, định hướng về mở rộng không gian đô thị Hải Phòng được thể hiện rõ qua các Quy hoạch thành phố giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050, đã và đang được thành phố hiện thực hóa. Thành phố tập trung đầu tư, đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình, dự án nhằm nâng cấp, hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật đáp ứng các điều kiện phát triển đô thị, phục vụ nhân dân, mở rộng không gian đô thị theo 3 hướng Bắc, Đông và Đông Nam.
Theo hướng Bắc về phía Bắc sông Cấm, thành phố tập trung đầu tư thực hiện các dự án hạ tầng để huyện Thủy Nguyên bảo đảm các điều kiện trở thành thành phố trực thuộc thành phố trước năm 2025, như dự án cải tạo đường 359; cải tạo tuyến đường trục chính các xã; bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị vùng di tích lịch sử Chiến thắng Bạch Đằng Giang; xây dựng cầu Bến Rừng nối thị trấn Minh Đức với thị xã Quảng Yên, cầu Lại Xuân nối huyện Thủy Nguyên với huyện Đông Triều, thành phố Uông Bí (Quảng Ninh)…. Đồng thời, thu hút đầu tư xây dựng, phát triển khu vực đảo Vũ Yên thành khu đô thị, vui chơi giải trí và sân golf hiện đại, hài hòa với cảnh quan sông nước. Đặc biệt, thành phố đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Bắc sông Cấm với hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ và tổ hợp các công trình, dự án quy mô lớn, kiến trúc hiện đại tạo điểm nhấn, nổi bật là Dự án Trung tâm Chính trị – Hành chính, Trung tâm Hội nghị – Biểu diễn thành phố. Hiện các công trình cơ bản hoàn thành, dự kiến bàn giao cuối tháng 12-2024, đáp ứng yêu cầu và mục tiêu hoàn thành di chuyển trung tâm hành chính thành phố sang bờ Bắc sông Cấm trong quý 1-2025 và mở rộng nội đô, tái thiết khu phố cũ nhằm hiện đại hóa đô thị.
Hướng đột phá phát triển về phía Đông sẽ xây dựng huyện Cát Hải trở thành khu đô thị du lịch. Theo đó, thành phố ưu tiên nguồn lực đầu tư cải tạo, đưa vào sử dụng tuyến giao thông huyết mạch đường tỉnh 356 trên đảo Cát Bà, tuyến đường từ bến phà Gia Luận về đến hang Quân y, đoạn đường nối khu 1 – Tùng Dinh. Thành phố thu hút đầu tư hoàn thiện hệ thống tuyến cáp treo 3 dây nối đảo Cát Hải và đảo Cát Bà; các khu nghỉ dưỡng cao cấp, tầm cỡ quốc tế thu hút khách trong nước và nước ngoài đến với Cát Bà…
Hướng Đông Nam đột phá phát triển về phía quận Đồ Sơn và ven sông Lạch Tray. Trong đó, khu vực ven sông Lạch Tray đến nay hình thành đô thị mới với nhiều công trình điểm nhấn hoàn thành đầu tư và đưa vào sử dụng, như Dự án tổ hợp khách sạn 5 sao và căn hộ cao cấp CHUO; Trung tâm thương mại AEON MALL; các dự án nhà ở, khu đô thị mới VinMarina, khu đô thị Nam sông Lạch Tray,…. Tới đây là Dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới tại khu vực quận Dương Kinh và huyện Kiến Thuỵ đang được triển khai. Quận Đồ Sơn từng bước xây dựng đô thị du lịch mang tầm vóc quốc tế; hình thành các khu đô thị phức hợp Đồi Rồng, BRG…gắn với các trung tâm thể thao, vui chơi giải trí, du lịch biển.
Phát triển đô thị xanh, gắn với kinh tế xanh
Có thế thấy, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 45, những kết quả Hải Phòng đạt được trong phát triển đô thị rất rõ nét, nhất là trong hiện thực hóa định hướng mở rộng không gian đô thị. Tuy nhiên, như đánh giá của kiến trúc sư Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, tốc độ mở rộng không gian đô thị của Hải Phòng còn chậm. Các vấn đề về môi trường, hạ tầng đô thị chưa được giải quyết triệt để, chưa bảo đảm phát triển đô thị bền vững. Do đó, thời gian tới, Hải Phòng cần xem xét đến các giải pháp giải quyết đồng thời các mục tiêu về tiêu chí đô thị tăng trưởng xanh, đô thị thông minh, hoàn thiện tiêu chí đô thị loại 1, đô thị loại đặc biệt trên cơ sở mở rộng không gian đô thị, không gian phát triển.
Để thực hiện được điều đó, theo các chuyên gia, thành phố cần tiếp tục tập trung đầu tư hoàn thành các công trình, dự án lớn trong quy hoạch phát triển không gian đô thị theo 3 hướng đột phá. Trong đó, cần làm tốt công tác quản lý quy hoạch; tạo điều kiện đơn giản hóa thủ tục đầu tư để các công trình, dự án triển khai thuận lợi; phát triển hạ tầng giao thông, mạng lưới giao thông công cộng tại đô thị và các khu du lịch. Thiết lập mạng lưới không gian xanh dựa trên khung cấu trúc thiên nhiên là biển và sông; chuyển mô hình đô thị hướng sông thành đô thị hướng biển; tiếp tục đầu tư xây dựng vườn hoa, công viên cây xanh trên địa bàn các quận; bố trí nguồn lực hợp lý để đẩy mạnh chỉnh trang, nâng cấp đô thị.
Đặc biệt, thành phố cần quan tâm gắn mở rộng không gian đô thị theo 3 hướng đột phá đồng thời hình thành các trọng điểm mới phát triển kinh tế xanh. Cụ thể về hướng Bắc, khu đô thị mới Bắc sông Cấm gắn với trung tâm hành chính, chính trị mới của thành phố; trung tâm công nghiệp, thương mại, dịch vụ, tài chính, du lịch văn hóa và giải trí, y tế, giáo dục; trung tâm nghề cá vùng duyên hải Bắc Bộ. Khu vực phát triển phía Đông (huyện Cát Hải) phát triển đô thị, cảng biển và dịch vụ hàng hải quốc tế. Về phía Đông Nam hình thành khu trung tâm thương mại – dịch vụ, Khu kinh tế phía Nam với khu cảng – công nghiệp Đồ Sơn, phát triển các khu công nghiệp sinh thái ven biển gắn với trung tâm dịch vụ hàng hải quốc tế. Từ đây, góp phần chuyển dịch mạnh mẽ nền kinh tế thành phố từ công nghiệp – dịch vụ truyền thống sang kinh tế tri thức, kinh tế xanh, góp phần xây dựng và phát triển đô thị Hải Phòng hiện đại, xanh và thông minh.
NGỌC LAN
