Lượng tồn đọng về tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện trong cả nước ở mức khoảng 33.000 tấn với diện tích chiếm đất làm bãi chứa xấp xỉ 740ha; bã thạch cao từ các nhà máy phân bón khoảng 4 triệu tấn.
Bãi chứa xỉ của Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng. (Ảnh: Thu Hằng/BNEWS/TTXVN)Lượng tồn đọng về tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện trong cả nước đang ở mức khoảng 33.000 tấn với diện tích chiếm đất làm bãi chứa xấp xỉ 740ha; bã thạch cao từ các nhà máy phân bón cũng khoảng 4 triệu tấn.
Tuy nhiên, tổng lượng tiêu thụ sử dụng cho sản xuất vật liệu xây dựng, san lấp… chỉ mới đạt khoảng 3,5 triệu tấn. Con số này quá ít so với lượng thải khổng lồ vẫn tiếp tục tăng lên. Điều này tiềm ẩn nguy cơ hệ lụy lớn về ô nhiễm môi trường.
Tại một hội nghị của ngành xây dựng, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đã chỉ rõ, cần tạo sự thay đổi mạnh mẽ trong việc xử lý tồn đọng tro xỉ. Đây là vấn đề rất lớn, cần có kế hoạch dài và đặc biệt là sự phối hợp giữa các bộ ngành chức năng, doanh nghiệp sử dụng… Giải bài toán tồn đọng tro xỉ cũng là vấn đề liên quan đến an ninh năng lượng quốc gia và môi trường.
Hiện suất đầu tư nhiệt điện than có chi phí thấp hơn một số mô hình khác. Thế nhưng, nếu không giải quyết được việc dồn ứ tro xỉ thải, sẽ khó phát triển được các nhà máy nhiệt điện than.
Bằng nhiều hình thức, các bộ, ngành, nhà khoa học… cần nghiên cứu để có thể áp dụng công nghệ và tận dụng hiệu quả nguồn tro xỉ vào sản xuất vật liệu xây dựng, chống ô nhiễm môi trường, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu.
Thực hiện đề án của Chính phủ về đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro xỉ ở các nhà máy nhiệt điện, nhà máy sản xuất phân bón, nhiều bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp tham gia chương trình này. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cho rằng vẫn còn những vướng mắc cần được tháo gỡ, hỗ trợ.
Tổng giám đốc Tổng công ty Công nghiệp ximăng Việt Nam (Vicem) Bùi Hồng Minh cho rằng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần có chính sách, cơ chế phù hợp, ví dụ tạo ra cơ chế thị trường khi tiêu thụ tro xỉ. Các đơn vị phát thải là các hộ sản xuất phải quan tâm đến khách hàng, phải cạnh tranh để cung cấp theo yêu cầu của khách hàng.
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp sản xuất xi măng đang sử dụng tro xỉ, nguồn cung mặt hàng này của các nhà máy nhiệt điện nhiều khi không đảm bảo. Cho dù sản lượng tro xỉ ứ đọng lớn nhưng số lượng có chất lượng để sử dụng được cho sản xuất ximăng và clinker lại ít.
Bên cạnh đó, các nhà máy điện cũng chịu sự điều tiết trong sản xuất để phù hợp với nhu cầu điện năng nên có thời điểm lượng tro xỉ không đáp ứng đủ nhu cầu cho doanh nghiệp ximăng là những khách hàng thường xuyên.
Đây cũng là những hạn chế mà các doanh nghiệp tiêu thụ cũng như sử dụng tro xỉ làm phụ gia sản xuất vật liệu xây dựng phải cùng hợp tác, có phương án hữu hiệu để việc tiêu thụ thuận cả đôi đường./.
