Ngày 21-4, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hải Dương đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với Vũ Văn Tiệm (SN 1962, trú ở thôn 8, xã Lại Xuân) và Trương Văn Tiền (SN 1960, trú ở thôn 6, xã An Sơn, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng) về tội mua bán trái phép vật liệu nổ.
Vũ Văn Tiệm từng bị Tòa án nhân dân TP Hải Phòng xử phạt 4 năm tù về tội trộm cắp tài sản, còn Trương Văn Tiền cũng từng bị Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh xử phạt 12 năm tù về tội mua bán trái phép vật liệu nổ.
Sau khi ra trại, cuối tháng 3-2019, qua các mối quan hệ xã hội, Tiền quen một người đàn ông khoảng 40 tuổi, tự giới thiệu tên là Tuấn, làm việc tại mỏ than tại thị xã Chí Linh, Hải Dương. Qua trao đổi, Tuấn nói với Tiền muốn mua thuốc nổ để khai thác than và nhờ Tiền mua giúp.
Vì hám lời, Tiền đồng ý và thông qua một người họ hàng, đối tượng đã kết nối được với Vũ Văn Tiệm và đặt vấn đề nhờ Tiệm mua thuốc nổ. Sau khi Tiệm đồng ý, Tiền đã thông báo cho Tuấn, hai bên thống nhất mua 1-2 tấn tiền chất thuốc nổ.
Quá trình trao đổi, Tuấn cho Tiền biết rằng 1kg tiền chất thuốc nổ sẽ sản xuất được 3 quả nổ và bán được với giá từ 43.000 đến 80.000 đồng. Đối tượng này đồng thời hứa sẽ cho Tiền một khoản phí “nho nhỏ” sau khi thương vụ mua bán thuốc nổ thành công.
Hai đối tượng Tiền và Tiệm.
Về phần Tiệm, đối tượng này đã liên lạc với Doãn Thị Phượng (SN 1982, trú ở thôn 5, xã Kỳ Sơn, Thủy Nguyên, Hải Phòng), nhờ Phượng mua đạm AMMONIUM NITRATE với giá là 16.000 đồng/kg. Phượng có quen biết anh Nguyễn Văn Giáp (SN 1976, trú ở 24 Nguyễn Nghĩa Lập 4, tổ 6, phường Thọ Xương, TP Bắc Giang, Bắc Giang), Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Hòa Phát nên vào ngày 11-4 đã đặt mua của anh Giáp 3 tấn đạm AMMONIUM NITRATE với giá 11.200 đồng/kg. Nhưng Tiệm nói với Tiền là có tiền chất thuốc nổ bán với giá là 30.000 đồng/kg, Tuấn đồng ý mua.
Anh Nguyễn Văn Giáp đã giao cho anh Hoàng Ngọc Tuấn (SN 1980, trú ở tổ 7, phường Thọ Xương, TP Bắc Giang) là Phó giám đốc Công ty TNHH một thành viên Hòa Phát thuê xe để giao số đạm trên cho Phượng. Anh Ngọc Tuấn thuê Nguyễn Năng Tuấn (SN 1997, trú ở thôn Lan Hoa, xã Lan Mẫu, Lục Nam, Bắc Giang) điều khiển xe ôtô biển số 98C-164.42 chở hàng đến giao cho Phượng.
Theo số điện thoại đã được Ngọc Tuấn đưa, Phượng liên lạc và yêu cầu Nguyễn Năng Tuấn chở “hàng” đến khu vực bến đò Rinh, địa phận xã Thái Thịnh, Kinh Môn, Hải Dương. Khoảng 15h ngày 11-4, Tiền đến nhà gặp Tiệm.
Tiệm biết việc sử dụng thuốc nổ cần có kíp nổ vì đã có thời gian dài làm ở mỏ đá. Và trong quá trình này, Tiệm đã bí mật cất giữ được 271 kíp nổ nên Tiệm đưa cho Tiền 271 kíp nổ đựng trong túi nilông và thỏa thuận với Tiền là 6.000 đồng/kíp nổ. Tiền cầm túi nilông đựng 271 kíp nổ đó đi về với ý định sẽ bán lại cho Tuấn…
Khoảng 17h cùng ngày, khi Tuấn gọi hẹn gặp Tiền tại huyện Kinh Môn thì đồng thời Tiệm cũng sử dụng xe máy hiệu HONDA SH, biển số 15G1-419.54 đến điểm hẹn. Tiền sợ cầm túi đựng kíp nổ đi gặp Tuấn nên đưa lại cho Tiệm cầm rồi đi bằng xe máy hiệu SIRIUS, biển số 15G1-118.55 đến gặp và nói với Tuấn là sau khi giao nhận hàng, Tuấn trực tiếp trả tiền cho Tiệm. Sau đó, Tiệm đi cầm túi nilông đựng 271 kíp nổ qua đò Rinh rồi để ở khu vực trước cổng bến đò. Khi Tiền nhìn thấy và nhận ra túi nilông đựng kíp nổ đó, đối tượng liền đem cất giấu vào phía trong khu vực có đống xỉ than cách đó khoảng 5m rồi phủ bạt lên.
Theo đúng hẹn, khoảng 18h30, Nguyễn Năng Tuấn chở hàng đến bến đò Rinh. Sau đó, Tuấn đi đến rồi cùng Tiệm và Tiền vào kiểm tra hàng và gọi xe ôtô đến chở số đạm AMOM trên thì bị Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hải Dương bắt quả tang.
Quá trình đấu tranh, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hải Dương đã thu giữ được 271 là kíp nổ điện vỏ nhôm; 120 bao tải dứa màu trắng có tổng khối lượng là 3.000kg là tiền chất thuốc nổ ANMONIUM NITRATE; 206 bao tải dứa màu xanh có tổng khối lượng là 5.150kg là phân đạm DIAMONI photphat cho cây trồng…
Trao đổi với chúng tôi, lãnh đạo Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hải Dương cho biết: Trong vụ án này, số lượng tiền chất thuốc nổ Amoni Nitrat 3.000kg là rất lớn. Thế nhưng, việc quản lý tiền chất thuốc nổ hiện nay đã bộc lộ nhiều bất cập. Theo quy định, việc quản lý, sử dụng tiền chất thuốc nổ chỉ được quy định tại Thông tư số 13/2018/TT-BCT ngày 15-6-2018 của Bộ Công Thương.
Và theo quy định này thì tiền chất thuốc nổ trên không nằm trong danh mục hàng cấm buôn bán nên không thể xử lý về hành vi buôn bán hàng cấm. Và trong Bộ luật Hình sự cũng chưa có quy định cụ thể về việc xử lý đối với tiền chất thuốc nổ và cũng không được quy định là vật liệu nổ theo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
Chính những sơ hở này đã vô tình tạo điều kiện cho các đối tượng dễ dàng lách luật, sử dụng vào những mục đích phi pháp.