Chiều 12/2 (tức mùng 3 Tết Nguyên đán Giáp Thìn), huyện An Dương tổ chức khai mạc Lễ hội Bơi trải Đền, Chùa Ngọ Dương xã An Hòa-Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tham dự chương có các đồng chí: Dương Đức Hùng, Phó Giám đốc Sở Du lịch; Hoài Viết Thảo, Phó Chủ tịch HĐND huyện; đại diện lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan; cùng đông đảo Nhân dân và du khách.
Lễ hội diễn ra từ ngày 12-14/02/2024 (tức mùng 3 đến mùng 5 tháng Giêng năm Giáp Thìn) với sự tham gia thi đấu của 5 đội trải với 150 vận động viên đến từ 5 thôn của làng văn hóa Ngọ Dương. Lễ hội nhằm tưởng nhớ đến vị Thành hoàng làng tên húy là Hoàng độ cư sỹ (nguyên quán thôn Nái Đông, xã Tam Kỳ, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương). Sinh thời, làm quan Tiền đạo đô chỉ huy sứ tướng quân, Ngài và 6 người anh em ruột lập nhiều chiến công, góp phần vào thắng lợi cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Sau chiến thắng, Ngài cùng 6 người anh em được phong tước và trở về cố ấp. Khi đi thuyền đến giữa sông thuộc địa phận làng Ngọ Dương (người dân thường gọi là sông Cổ Bồng) thì các Ngài mất, từ đấy hiển linh, trải các triều đại đều có sắc phong.
Tại Lễ hội, dân làng tổ chức Lễ rước nước, dâng lễ vật gồm các loại bánh chay và duy trì hội bơi trải truyền thống. Với những giá trị lịch sử, văn hóa và di sản được bảo tồn, năm 2020 Lễ hội Bơi trải Đền, Chùa Ngọ Dương xã An Hòa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Từ nhiều năm nay, Lễ hội bơi trải Đền, Chùa Ngọ Dương xã An Hòa được tổ chức thường niên tại thôn Ngọ Dương, xã An Hòa được đông đảo Nhân dân và du khách biết đến không chỉ bởi không khí Lễ hội vui tươi rộn ràng, mang thương hiệu riêng của xã An Hòa trong những ngày đầu xuân, mà còn bị cuốn hút bởi những nét độc đáo của văn hóa Lễ hội. Đây còn là dịp thể hiện tinh thần thượng võ của dân tộc, là dịp biểu dương sức mạnh, gắn kết cộng đồng, giáo dục truyền thống, đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc đến các thế hệ hậu sinh.
Điểm xuất phát của các trải ở phía Tây, bơi qua trước cửa đền Ngọ Dương sang phía Đông (tức bơi theo hướng chảy ngược của dòng sông, từ Tây sang Đông, từ âm sang dương). Theo lệ của làng, 5 trải phải tham gia thi đấu trên đoạn sông dài 1.000m, chia làm 3 vòng (2 vòng đơn và 1 vòng kép). Đội thắng cuộc là đội về đích sớm nhất và không vi phạm các quy định theo lệ làng và quy định của Ban Tổ chức trong suốt quá trình diễn ra Lễ hội.
Sự khác biệt trong Bơi trải Ngọ Dương với bơi trải/bơi thuyền/đua thuyền của các địa phương khác trong cả nước chính là sự kết hợp giữa tốc độ và kỹ thuật bơi khéo léo, bởi trong quá trình bơi trải các đội phải phải thực hiện bơi các “vòng đơn và vòng kép”. Nếu không có kỹ thuật bơi tốt, các trải rất dễ bị lật thuyền hoặc phải bơi vòng rộng, xa, mất thời gian và có thể còn bị va chạm nhau trong quá trình bơi. Đây chính là nét đặc sắc, độc đáo của lễ hội trải đền, chùa Ngọ Dương xã An Hoà-Di sản phi vật thể cấp Quốc gia. Việc duy trì, tổ chức lễ hội góp phần lưu trữ, bảo tồn, phát huy những giá trị di sản, văn hóa, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, thúc đẩy phát triển du lịch tại địa phương.
Hồng Nhung
