“Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế” lần thứ 9 được tổ chức tại TP Hạ Long (Quảng Ninh) diễn ra từ ngày 25 đến 26-10-2019, với sự tham gia của đại biểu đến từ 5 tỉnh, thành phố gồm Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc).
Khai thác hiệu quả các lợi thế
Trên cơ sở được tổ chức định kỳ 2 năm/lần, theo hình thức luân phiên đăng cai, “Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố” gồm Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2004.
Mục đích của các hội nghị nhằm khai thác hiệu quả các lợi thể, liên kết, tăng cường sự hiểu biết, tin cậy và thúc đẩy hợp tác giữa các địa phương trong phát triển kinh tế.
Từ đó đến nay, qua 8 kỳ hội nghị kể từ lần đầu tiên được tổ chức tại Hà Nội, và lần gần nhất tại Hải Phòng, nhiều dự án và chương trình quan trọng đã và đang được triển khai ở các địa phương trên của hai nước.
Có thể nói, hàng lang kinh tế 5 tỉnh thành phố không chỉ kết nối khu vực miền tây nam Trung Quốc với Việt Nam mà còn vai trò hết sức quan trọng kết nối giữa Trung Quốc với các nước Asean.
Được điều phối qua nền tảng hạ tầng giao thông nhiều dạng hình như đường bộ, đường sông, đường sắt… và đặc biệt là khai thác lợi thế cảng cửa ngõ của Hải Phòng và vùng kinh tế biển Hải Phòng – Quảng Ninh.
Kết quả đạt được những năm qua đã khẳng định rõ nét sáng kiến hợp tác, đặc biệt trên lĩnh vực thương mại, du lịch và thu hút đầu tư hai chiều. Từ hiệu quả đó, hai Nhà nước Việt Nam và Trung Quốc đã đặc biệt quan tâm đến mô hình hợp tác này, mà việc đầu tư cơ sở hạ tầng nhằm thúc đẩy hoạt động của hành lang kinh tế là minh chứng rõ nét.
Đơn cử như việc đầu tư và đưa vào vận hành các tuyến đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng và Hà Nội – Lào Cai; Hải Phòng – Quảng Ninh; Lào Cai (Việt Nam) – Hà Khẩu, Côn Minh (Trung Quốc) là một điển hình.
Đối với Hải Phòng, ngoài vị trí quan trọng trong hành lang kinh tế 5 tỉnh kể trên, Hải Phòng còn nằm trong vùng tam giác kinh tế trọng điểm Hà Nội – Quảng Ninh – Hải Phòng, đặc biệt được Nghị quyết 45-NQ/TW của Bộ Chính trị, xác định tà trung tâm kinh tế – xã hội khu vực duyên hải Bắc bộ.
Trong đó, lợi thế lớn nhất cũng là cơ hội và trách nhiệm của Hải Phòng chính là năng lực cửa ngõ giao thương hàng hải không chỉ của riêng miền bắc Việt Nam mà của cả vùng tây nam Trung Quốc.
Với những đóng góp to lớn của hệ thống cảng biển thời gian qua, Hải Phòng càng tự tin nâng cao vị thế khi cảng quốc tế Lạch Huyện được vận hành, cùng các cơ sở hạ tầng kinh tế hiện đại khác như các khu công nghiệp, các khu dịch vụ hậu cần cảng biển…
Chưa kể việc đầu tư, nâng cấp Cảng hàng không quốc tế Cát Bi đã góp phần hoàn thiện hóa, định hình một tuyến hành lang kinh tế với hệ thống giao thông đồng bộ thiết thực và hiệu quả hơn.
Hướng thúc đẩy tích cực
Hội nghị hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố gần đây nhất được tổ chức tại Hải Phòng được tổ chức vào tháng 11-2017 với chủ đề “Thúc đẩy hợp tác, cùng nhau phát triển”.
Tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Văn Tùng đã phát biểu: “Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố là một trong những sáng kiến nhằm tạo tiền đề và cơ sở cho các hoạt động giao lưu, hữu nghị, hợp tác đa dạng và phong phú giữa các địa phương liên quan nói riêng và hai nước nói chung, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế”.
Có thể nói, với quan điểm nêu trên, thời gian qua Hải Phòng đã có đóng góp hết sức tích cực vào các nội dung được thống nhất bao gồm: Kết nối giao thông vận tải và hợp tác phát triển logistics; Hợp tác thương mại, đầu tư; Hợp tác về du lịch, giáo dục, y tế; Hợp tác về tiền tệ và nghiệp vụ bảo hiểm.
Nổi bật là trong những năm gần đây, thành phố Hải Phòng đã tham gia trực tiếp vào việc khởi động nhiều chương trình, dự án lớn, về lĩnh vực tài chính tiền tệ, thương mại điện tử và du lịch. Đặc biệt, với Vân Nam thì Hải Phòng chính là cửa ngõ ra biển theo cơ chế trung chuyển, bởi từ Vân Nam tới Hải Phòng chỉ bằng nửa đường tới các cảng gần nhất của Trung Quốc tính theo đường bộ.
Mới đây nhất, sự kiện mở đường bay giữa Hải Phòng và Côn Minh là một trong những minh chứng rõ nét nhất, thể hiện cam kết của thành phố Hải Phòng trong công cuộc phát triển chung.
Nói thêm về đường bay này, với tần suất 1 chuyến (khứ hồi)/ngày, đường bay Hải Phòng – Côn Minh sau khi được mở sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Hải Phòng đi Côn Minh từ 15 tiếng (bằng đường bộ) xuống còn hơn 1 tiếng (bằng đường hàng không).
Chia sẻ tại lễ khai trương, Phó Chủ tịch UBND TP Lê Khắc Nam khẳng định việc thực hiện chủ trương của hai tỉnh, thành phố về việc mở đường bay kết nối Hải Phòng – Vân Nam nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương đa dạng và sâu rộng hơn nữa trong thời gian tới, là cơ hội tốt để xúc tiến du lịch cả hai chiều giữa thành phố Hải Phòng và tỉnh Vân Nam.
Được biết hiện Hải Phòng, Vân Nam và các địa phươn liên quan cũng đang đẩy mạnh những thủ tục cần thiết, tiến tới xây dựng đường sắt cao tốc từ Hải Phòng đến Côn Minh.
Trở lại với hội nghị lần thứ 9 được tổ chức tại Quảng Ninh lần này, theo tin từ UBND tỉnh Quảng Ninh, trong khuôn khổ hội nghị, các địa phương liên quan sẽ đánh giá kết quả đạt được và những khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện các nội dung biên bản hợp tác hội nghị lần thứ 8 tại Hải Phòng trước đó. Đồng thời thống nhất các nội dung hợp tác, hướng đi cụ thể, giải pháp phù hợp để thúc đẩy hơn nữa sự hợp tác giữa các tỉnh, thành phố.
Bên cạnh đó xúc tiến xây dựng tuyến hành lang kinh tế Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh trở thành hình mẫu hợp tác hiệu quả trong quan hệ hợp tác Việt Nam – Trung Quốc.
Đây sẽ là cơ hội rất lớn cho Hải Phòng, để nâng cao vị thế là một đầu mối quan trọng bậc nhất, trong chuỗi phát triển năng động của hành lang kinh tế nối liền đại dương với lục địa lớn.
Lê Minh Thắng
