Những năm gần đây, công nghiệp Hải Phòng trở mình mạnh mẽ, chỉ số phát triển (IIP) tăng đều theo từng năm, nổi bật là năm 2018 vừa qua đạt mức tăng trưởng đột phá tới 25,01%. Trong đó có sự đóng góp đáng kể của công nghiệp nông thôn, với vai trò hỗ trợ đắc lực của hoạt động khuyến công.
Hỗ trợ ứng dụng thiết bị điêu khắc đá hiện đại
Góp phần thay đổi diện mạo nông thôn
Theo Nghị định 45/2012/NĐ-CP ngày 21-5-2012 của Chính phủ, hoạt động khuyến công là các chính sách khuyến khích, hỗ trợ tham gia phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn, áp dụng sản xuất sạch hơn trong công nghiệp. Cũng theo Nghị định này, đối tượng của hoạt động khuyến công là “Tổ chức, cá nhân trực tiếp đầu tư, sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp tại huyện, thị xã, thị trấn, xã… được gọi chung là cơ sở công nghiệp nông thôn”.
Dù với quy mô vừa và nhỏ là chủ yếu, thuộc nhiều thành phần kinh tế khác nhau, nhưng công nghiệp nông là một bộ phận không thể tách rời của nền công nghiệp nói chung.
Hơn nữa, trong lúc cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới, thu hẹp khoảng cách về kinh tế và văn hóa giữa nông thôn và thành thị, cộng hưởng trên lộ trình công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước, thì vị thế của công nghiệp nông thôn càng không thể xem nhẹ. Chính vì vậy, từ lâu Nhà nước đã có nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển công nghiệp nông thôn, mà hoạt động khuyến công chính là để cụ thể hóa chương trình đó.
Theo ông Nguyễn Minh Châu – Giám đốc Trung tâm khuyến công và tư vấn phát triển công nghiệp Sở Công thương, Hải Phòng là một trong những nơi phát nguồn và luôn giữ vai trò là trung tâm công nghiệp lớn, vì vậy hoạt động khuyến công sớm được coi trọng, với mục tiêu đưa công nghiệp nông thôn phát triển xứng tầm với tốc độ chung của công nghiệp toàn thành phố.
Hàng năm, qua khảo sát, thẩm định và lựa chọn, Sở Công thương đã phê duyệt triển khai kế hoạch cho các cơ sở công nghiệp nông thôn tham gia các đề án khuyến công từ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia và khuyến công địa phương. Nhờ vậy những năm gần đây, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và ngành nghề nông thôn Hải Phòng đã có nhiều khởi sắc, ngày càng đa dạng, mở rộng về phạm vi và chất lượng.
Cũng theo ông Nguyễn Minh Châu, việc triển khai thực hiện hiệu quả các đề án khuyến công đã tạo động lực quan trọng phát triển công nghiệp và góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thông qua đó đã thu hút được nhiều nguồn lực khác đầu tư vào công nghiệp nông thôn. Không chỉ giải quyết riêng vấn đề phát triển kinh tế, mà còn đóng góp rất lớn vào việc thay đổi diện mạo nông thôn trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Các hoạt động khuyến công, đặc biệt là hoạt động xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật và ứng dụng công nghệ, máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất, đã giúp công nghiệp nông thôn tạo ra nhiều sản phẩm tiêu chuẩn, giải quyết việc làm và tăng giá trị hàng hóa.
Cần thêm những cú “hích” mới
Theo nhiệm vụ được giao, trung tâm khuyến công và tư vấn phát triển công nghiệp (Trung tâm khuyến công) đảm nhiệm trách nhiệm chính trong các hoạt động khuyến công trên địa bàn Hải Phòng, bao gồm các chương trình khuyến công quốc gia và khuyến công địa phương.
Phó giám đốc Sở Công thương Đặng Thị Phương Liên cho biết, năm 2018 vừa qua Trung tâm khuyến công được giao thực hiện 15 đề án, với tổng kinh phí 4,552 tỷ đồng. Trong đó có 4 đề án khuyến công quốc gia thì tất cả đã phát huy hiệu quả, được đánh giá cao. Cụ thể là các đề án: hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào may thời trang của Công ty Thoại Anh Khoa và sản xuất mũ giày của Công ty Quý Phương (Vĩnh Bảo), vào sản xuất sản phẩm đúc kim loại của Công ty Thanh Sơn (Thủy Nguyên) và hỗ trợ mô hình trình diễn chế tạo trạm trộn bê tông thông minh của Công ty Vĩnh Sinh (huyện An Lão).
Trên lĩnh vực khuyến công địa phương, cũng trong năm 2018 Trung tâm khuyến công triển khai thực hiện 11 đề án. Có thể kể môt số hoạt động tiêu biểu như: đề án về nâng cao năng lực quản lý cho chủ doanh nghiệp và cán bộ quản lý công nghiệp nông thôn địa phương; đào tạo, tập huấn về khởi sự doanh nghiệp cho hơn 240 học viên ở khu vực ngoại thành; hỗ trợ máy móc hiện đại và ứng dụng công nghệ tiên tiến sản xuất mũ giày ở huyện Kiến Thụy; hỗ trợ 28 cơ sở công nghiệp nông thôn Hải Phòng tham gia giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tại các hội chợ triển lãm diễn ra trên địa bàn Hải Phòng và cả nước; tư vấn phương pháp lập dự án đầu tư, xây dựng chiến lược Marketing, tuyên truyền chính sách pháp luật, trao đổi kinh nghiệm… cho các cơ sở công nghiệp nông thôn.
Cùng với các chương trình khuyến công được phê duyệt ở cấp thành phố và quốc gia, nhiều địa phương cũng chủ động xây dựng và đề xuất chương trình khuyến công tại địa bàn của mình. Mới đây, huyện Thủy Nguyên được coi là tiên phong trên lĩnh vực này, khi xây dựng đề án điểm với nguồn lực hỗ trợ lớn và toàn diện cho nghề đúc tại xã Mỹ Đồng.
Theo đó, trong giai đoạn từ nay đến 2020, huyện phối hợp với Trung tâm khuyến công, chủ trương tập trung nguồn lực giải quyết những khó khăn về mặt bằng sản xuất; tập huấn nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp; ứng dụng máy móc tiên tiến vào sản xuất; xây dựng thương hiệu, xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật và cải thiện ô nhiễm môi trường…
Có thể nói, những kết quả đạt được trong hoạt động khuyến công của Hải Phòng là một nỗ lực rất lớn, góp phần tạo sức lan tỏa trong cộng đồng về định hướng phát triển công nghiệp nông thôn. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển vượt bậc của công nghiệp Hải Phòng thời gian gần đây, cùng với tăng trưởng hữu cơ từ quá trình xây dựng nông thôn mới và nhiều tác động khác, đòi hỏi công tác khuyến công cũng cần những “cú hích” mới.
Nhất là trong bối cảnh thành phố đang triển khai thực hiện Nghị quyết 45-NQ/TW của Bộ Chính trị, trong đó xác định Hải Phòng phải trở thành trung tâm công nghiệp lớn của cả nước và khu vực.
Về vấn đề này, Giám đốc Nguyễn Minh Châu chia sẻ, theo kế hoạch thì ngày 23-5 tới Hải Phòng được chọn là nơi tổ chức Hội nghị công tác khuyến công các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc.
Đây sẽ là cơ hội lớn để Hải Phòng cũng như các địa phương bạn đánh giá một cách toàn diện các bài học kinh nghiệm cả thành công và chưa thành công, nhằm đề xuất những giải pháp mới hoàn thiện hơn công tác khuyến công trong tình hình mới.
Lê Minh Thắng
