Đêm 30, rạng sáng ngày mồng 1 Tết Tân Sửu 2021, con tàu đón hoa tiêu nổ máy tiến về phía biển xa. Nền trời đen thẫm, lất phất mưa, gió lạnh trên biển ào ạt. Gần 1 giờ sáng, tàu đến vị trí đón trả hoa tiêu gần Hòn Dáu, kéo chiếc mũ để bớt mưa, hoa tiêu Nguyễn Thanh Sơn bước ra khỏi tàu. Bên cạnh tàu hoa tiêu, tàu Hansa Magdeburg đã hạ thang dây. Hít một hơi dài, anh nắm lấy thang dây leo lên tàu trong sự chào đón của thủy thủ đoàn. Vào buồng lái, anh trao đổi nhanh với thuyền trưởng. Tàu Hansa Magdeburg kéo neo, tiến về cảng Tân Vũ. Đó là con tàu đầu tiên trong số 22 tàu cập cảng biển Hải Phòng ngày đầu năm mới…
Những chiến công thầm lặng
Đó chỉ là những công việc rất bình thường của mỗi người hoa tiêu của Công ty TNHH MTV Hoa tiêu Hàng hải khu vực 2. Hải Phòng là cảng biển quốc tế, do đó, tàu có thể vào, ra bất cứ giờ nào nếu đủ điều kiện an toàn hàng hải, những người hoa tiêu cũng phải thực hiện nhiệm vụ của mình, cho dù là ngày lễ, Tết. Mỗi chiếc tàu cập cảng an toàn, không chỉ là niềm vui của thuyền trưởng, của doanh nghiệp cảng và của cả thành phố, mà phía sau đó là đóng góp thầm lặng của những người hoa tiêu. Họ lặng lẽ lên tàu, lặng lẽ rời đi khi hoàn thành nhiệm vụ, để rồi sau đó cảng biển vui đón bao chuyến hàng…
Giám đốc Công ty Hoa tiêu Hàng hải khu vực 2 Bùi Đức Hiệp chia sẻ, hoa tiêu hàng hải là ngành nghề tương đối đặc biệt và khá “đơn độc”, bởi bản thân những người hoa tiêu luôn phải chủ động thực hiện toàn bộ nhiệm vụ của mình. Khi nhận kế hoạch điều động tàu hàng ngày sau khi đã được Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng và Công ty hoa tiêu lập và phê duyệt, người hoa tiêu hàng hải phải nghiên cứu thật kỹ về thông số kỹ thuật của con tàu, điều kiện hàng hải trên luồng, thiết lập tuyến đường hàng hải dẫn tàu để có được hành trình bảo đảm an toàn, thuận lợi. Người hoa tiêu hàng hải cùng với thuyền trưởng điều động tàu hành trình từ vị trí đón trả hoa tiêu cho đến khi tàu cập cảng an toàn. Tàu làm hàng xong, hoa tiêu lại lên tàu cùng thuyền trưởng đưa tàu ra vị trí đón trả hoa tiêu trên biển, lúc đó mới kết thúc một chuyến hành trình vào, rời cảng của một con tàu.
Chính sự “đơn độc” ấy đã làm nên bản lĩnh của những người hoa tiêu Hải Phòng, giúp họ dẫn dắt những con tàu vào, rời cảng an toàn, đúng kế hoạch. Năm 2020, đại dịch COVID-19 bùng phát trên toàn thế giới, ảnh hưởng rất lớn đến ngành vận tải biển, trong đó có Hải Phòng. Trước tình hình đó, mỗi người hoa tiêu lại càng ý thức hơn nhiệm vụ vừa dẫn tàu, vừa tham gia phòng chống dịch bệnh cho chính mình, cho toàn bộ hệ thống cảng biển Hải Phòng. Cho đến nay chưa trường hợp nào bị lây nhiễm dịch bệnh qua đường cảng biển. Bên cạnh đó, những người hoa tiêu Hải Phòng dẫn dắt 16.858 lượt tàu vào cảng an toàn, đúng kế hoạch điều động tàu đã được phê duyệt, vượt 10% so với mức kế hoạch năm công ty xây dựng là 15.368 lượt tàu. Trong đó, số tàu ra vào các cảng từ khu vực Đình Vũ đến các cầu cảng trong sông Cấm, nhà máy đóng tàu là 15.944 lượt, số tàu có trọng tải lớn vào, ra khu vực Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng đạt 720 lượt. Ngoài ra, trong tháng 12/2020, hoa tiêu dẫn 194 lượt tàu chở bùn đất thi công nạo vét, duy tu đoạn kênh Hà Nam, luồng Bạch Đằng…những đóng góp thầm lặng trong dẫn tàu vào cảng của đội ngũ hoa tiêu Hải Phòng góp phần đưa lượng hàng hóa qua cảng lên đạt 142,8 triệu tấn trong năm 2020. Trong 4 tháng đầu năm 2021, hoa tiêu Hải Phòng dẫn khoảng hơn 3.000 lượt tàu ra vào cảng an toàn, góp phần đưa lượng hàng hóa qua cảng biển Hải Phòng đạt khoảng 40 triệu tấn, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2020.
Tự hào hoa tiêu Hải Phòng
Kể từ sau ngày giải phóng Hải Phòng, mỗi năm đến ngày 20/5, những người hoa tiêu Hải Phòng lại tự hào về sự kiện cách đây 66 năm trước. Đó là ngày 20/5/1955, sau đúng 1 tuần tiếp quản thành phố và Cảng Hải Phòng, tuy trong tay không có bất cứ tài liệu nào về luồng và cảng, nhưng 6 hoa tiêu đầu tiên của Cảng Hải Phòng ngày ấy đã nghiên cứu và vẽ lại luồng tàu chỉ trong vòng 5 ngày sau ngày giải phóng Hải Phòng và dẫn dắt thành công hai tàu của Pháp lúc bấy giờ là tàu Saint-Valery-en-Caux, trọng tải 10.000 DWT và tàu Le Vernon, trọng tải 8.000 DWT vào cảng Hải Phòng an toàn trước sự ngạc nhiên và thán phục của người Pháp. Đó là ngày mở đầu cho quá trình hoạt động trở lại của Cảng Hải Phòng và cũng là ngày đánh dấu sự ra đời của Hoa tiêu hàng hải Việt Nam. Hải Phòng chính là cái nôi khai sinh ra thế hệ hoa tiêu cách mạng Việt Nam.
Những năm tháng lao động dưới làn mưa bom, bão đạn của không quân Mỹ, nhưng các thế hệ hoa tiêu Hải Phòng vẫn kiên cường bám biển, bám tàu, dẫn dắt tàu vào luồng, cập và rời cảng an toàn. Những người hoa tiêu hàng hải quả cảm đã cùng với quân và dân thành phố tham gia hoạt động chống phong tỏa cảng của đế quốc Mỹ, có người anh dũng hy sinh. Máu của họ hòa với sóng làm nên bản trường ca hùng tráng trên vùng cửa biển Hải Phòng. Trong thời kỳ chống chiến tranh phá hoại miền Bắc, những thế hệ hoa tiêu Hải Phòng vẫn bám biển, bám tàu cho dù biết có thể phải hi sinh. Giờ đây, những người hoa tiêu Hải Phòng vẫn bám biển, bám tàu, họ vẫn là những bông hoa của sóng, đóng góp một phần công sức cho sự phát triển của cảng biển Hải Phòng nói riêng, cho thành phố nói chung. Trong thời đại mới, những người hoa tiêu hàng hải Hải Phòng tích cực học tập, nâng cao trình độ để dẫn những con tàu vào cảng an toàn, vì sự phát triển của thành phố cảng Hải Phòng và ngành Giao thông Vận tải Việt Nam. Không chỉ dẫn những con tàu chở hàng, hoa tiêu Hải Phòng còn dẫn nhiều tàu chiến của các nước trên thế giới ghé thăm. Trình độ của họ ngày càng được khẳng định bằng kết quả thực tiễn đạt được trong nhiều năm qua và hình ảnh người hoa tiêu cách mạng vẫn mãi là nền tảng làm nên một hoa tiêu hàng hải Hải Phòng.
Giám đốc Công ty Hoa tiêu hàng hải khu vực 2 cho biết, hiện nay, công ty có 68 hoa tiêu hàng hải các hạng, trong đó có 34 hoa tiêu ngoại hạng, dẫn dắt được bất cứ con tàu nào đến với vùng nước cảng biển Hải Phòng. Được đào tạo bài bản nhưng phải tiếp tục tự học, tự nâng cao trình độ là yêu cầu tiên quyết của mỗi hoa tiêu. Từ những ngày đầu dẫn con tàu vài nghìn DWT vào cảng, đến nay hoa tiêu Hải Phòng đã dẫn được tàu hơn 132.000 tấn. Trong tương lai, cảng biển Hải Phòng đón được tàu lớn hơn nữa, hoa tiêu Hải Phòng lại tiếp tục hành trang để lên đường…Với thế mạnh của mình, hoa tiêu hàng hải ải Phòng Hải Phòng tự tin trên con đường hội nhập, đóng góp công sức vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của thành phố theo tinh thần Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị “xây dựng Hải Phòng là trọng điểm kinh tế biển của cả nước, trung tâm dịch vụ logistics quốc gia”./.
Bài: Mai Lâm. Ảnh: Pilotco 2
