Hiểu đúng về xe kinh doanh vận tải

Hiện nay trên địa bàn thành phố có nhiều xe tải của người dân, doanh nghiệp có tham gia kinh doanh vận tải (KDVT) và không KDVT. Tuy nhiên, do hiểu không kỹ về KDVT, nên một số người thắc mắc việc sở hữu xe tải có phải là xe KDVT hay không; lo lắng về thủ tục KDVT, trong đó có việc cấp biển số màu vàng theo Thông tư 58/2020/TT-BCA của Bộ Công an, có hiệu lực từ 1-8-2020.

Không phải xe tải nào cũng là xe kinh doanh vận tải

Một trong những băn khoăn của người dân sở hữu xe tải trong những ngày gần đây là có xe tải dùng để chở hàng cho gia đình, có phải là xe KDVT hay không? Theo khoản 1 điều 3, Nghị định 10/2019/NĐ-CP của Chính phủ, đơn vị kinh doanh vận tải bao gồm: doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh vận tải bằng xe ô tô. Còn theo khoản 2, điều 3, Nghị định 10/2019/NĐ-CP, kinh doanh vận tải bằng xe ô tô là việc thực hiện ít nhất một trong các công đoạn chính của hoạt động vận tải (trực tiếp điều hành phương tiện, lái xe hoặc quyết định giá cước vận tải) để vận chuyển hành khách, hàng hóa trên đường bộ nhằm mục đích sinh lợi. Theo Sở Giao thông-Vận tải, xe tham gia KDVT được đăng ký và cấp phù hiệu, trên giấy chứng nhận kiểm định cũng được tích vào phần KDVT. Nếu xe không có các yếu tố trên thì không phải là xe KDVT.

Anh Nguyễn Văn T, chủ sở hữu một chiếc xe tải loại 0,7 tấn ở phường Niệm Nghĩa (quận Lê Chân) cho biết, xe của anh không đăng ký KDVT, nhưng thỉnh thoảng vẫn chở hàng cho gia đình đến nơi giao hàng (có phát sinh cước vận tải trong quá trình vận chuyển hàng hóa) liệu có phải là xe KDVT hay không? Theo một số điều của Thông tư 63/2014/TT-BGTVT (không trong diện sửa đổi theo Thông tư 60/2015/TT-BGTVT), các tổ chức, cá nhân KDVT phải có từ 5 xe trở lên, hoặc có 1 xe, nhưng khối lượng chuyên chở phải trên 10 tấn. Trường hợp anh T chỉ sở hữu 1 xe, xe có khối lượng chuyên chở dưới 10 tấn và không tham gia chở hàng nguy hiểm theo các quy định của Chính phủ, không phải là xe KDVT!

Theo Thông tư 58/2020/TT-BCA có hiệu lực từ ngày 1-8-2020, sẽ cấp biển số xe màu vàng đối với những xe đăng ký mới tham gia KDVT, các xe KDVT đang hoạt động phải thực hiện thủ tục đổi sang biển số màu vàng đến hết ngày 31-12-2021. Việc cấp biển số màu vàng là điều kiện chỉ áp dụng đối với những xe tham gia KDVT được xác định bởi các cơ quan liên quan; còn đối với những xe không tham gia KDVT thì không phải nhận (hoặc đổi) biển số màu vàng. Theo thống kê sơ bộ, Hải Phòng hiện có hàng chục nghìn xe tải được các tổ chức, cá nhân sở hữu. Có xe đăng ký KDVT, có xe không. Do đó, tới đây, trên địa bàn thành phố sẽ có 2 loại biển số xe tải được cá nhân, doanh nghiệp sở hữu, lưu hành song song là biển màu trắng và biển màu vàng.

Xe tải tham gia kinh doanh vận tải phải được cấp phép

Theo quy định hiện hành, xe tham gia KDVT bao gồm các phương tiện chở hành khách và hàng hóa, mỗi loại phương tiện có quy định riêng. Trong đó, KDVT hàng hóa phải đáp ứng các yêu cầu về cấp phép. Sở Giao thông-Vận tải là cơ quan cấp phép KDVT cho tổ chức, cá nhân và cấp phù hiệu phương tiện, trong đó xe tải có các loại phù hiệu gồm: taxi tải, xe tải, xe côngten- nơ, xe đầu kéo… Một trong những điểm khác biệt của xe KDVT với xe không KDVT là phải lắp hệ thống giám sát hành trình theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và bảo đảm tình trạng kỹ thuật tốt, hoạt động liên tục trong thời gian xe tham gia giao thông. Thiết bị giám sát hành trình phải lưu trữ và truyền dẫn các thông tin gồm: hành trình, tốc độ vận hành, thời gian lái xe liên tục về hệ thống dữ liệu giám sát hành trình của Bộ Giao thông vận tải (Tổng cục Đường bộ Việt Nam). Thông tin từ thiết bị giám sát hành trình của xe được sử dụng trong quản lý nhà nước về hoạt động vận tải, quản lý hoạt động của đơn vị KDVT.

Trong quá trình thực hiện các hoạt động vận tải, các đơn vị KDVT phải thực hiện theo điều 9, Nghị định 10/2019/NĐ-CP. Cụ thể, đơn vị KDVT hàng hóa phải cấp cho lái xe giấy vận tải (giấy vận chuyển) có xác nhận khối lượng hàng hóa đã xếp lên phương tiện. Khi vận chuyển hàng hóa, lái xe phải mang theo giấy này bằng văn bản giấy hoặc phải có thiết bị để truy cập vào phần mềm thể hiện nội dung và các giấy tờ của lái xe và phương tiện theo quy định của pháp luật. Từ ngày 1-7-2022, trước khi thực hiện vận chuyển, đơn vị kinh doanh vận tải hàng hóa phải thực hiện cung cấp đầy đủ các nội dung tối thiểu của giấy vận tải (giấy vận chuyển) qua phần mềm của Bộ Giao thông- Vận tải.

Theo Thông tư 58/2020/TT-BCA của Bộ Công an, từ ngày 1-8-2020, những xe KDVT đăng ký mới sẽ được thực hiện cấp ngay biển số màu vàng, những xe đang KDVT sẽ được chuyển đổi dần, đến hết ngày 31-12-2021. Tuy còn nhiều tranh cãi chung quanh quy định này và các đơn vị KDVT sẽ phải rất vất vả để thực hiện các thủ tục chuyển đổi, nhưng sẽ giúp công tác quản lý hoạt động KDVT được tốt hơn. Như vậy, sau này, xe tải tham gia KDVT chở hàng hóa ngoài việc có các giấy tờ gồm: đăng ký, giấy chứng nhận kiểm định, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, giấy phép lái xe của người điều khiển phương tiện, phải có thêm phù hiệu, thiết bị giám sát hành trình, giấy vận tải và biển số xe màu vàng./.

Mai Lâm – Ảnh: Trung Kiên