Nhằm chỉnh trang đô thị, thay đổi diện mạo thành phố, cải thiện điều kiện sống cho người dân, nhất là những hộ nghèo, gia đình chính sách, những năm qua TP Hải Phòng đã quyết liệt thực hiện cải tạo, sửa chữa, xây lại các khu chung cư cũ nát.
Phá bỏ hàng trăm chung cư cũ
Thành phố Hải Phòng là địa phương đứng thứ 3 cả nước về số lượng nhà chung cư cũ, với 205 tòa nhà được xây dựng chủ yếu từ những năm 1960 đến 1990, nằm trên địa bàn của 6 quận. Đây là nơi sinh sống của gần 7.400 hộ dân, đa phần là những hộ gia đình có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn, thuộc đối tượng người có công và bảo trợ xã hội.
Sau nhiều năm sử dụng, kiến trúc và chất lượng của nhiều nhà chung cư cũ đã bị biến dạng và xuống cấp nghiêm trọng. Do diện tích các căn hộ ở nhà chung cư nhỏ, không đáp ứng nhu cầu sử dụng nên nhiều hộ gia đình đã tự ý cơi nới, ảnh hưởng lớn tới kết cấu, tuổi thọ công trình, cũng như không đảm bảo an toàn cháy nổ. Điều này không chỉ đe dọa đến an toàn của người dân, mà còn kéo theo nhiều hệ lụy về cảnh quan đô thị, gây sức ép lớn đến hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tại khu vực đô thị của Hải Phòng.
Trước tình trạng nêu trên, Sở Xây dựng Hải Phòng đã tổ chức đánh giá chất lượng các nhà chung cư. Theo đó, chỉ có 27 chung cư cũ có thể sữa chữa nâng cấp. Các tòa nhà chung cư còn lại không thể sửa chữa, do xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ đổ sập cao, cần phá dỡ để xây dựng lại.
Trên cơ sở đánh giá của Sở Xây dựng, UBND TP Hải Phòng đã lập kế hoạch cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ. Trong đó, TP sẽ cải tạo, sữa chữa và nâng cấp 27 chung cư, phá dỡ 178 chung cư để xây lại 18 tòa chung cư mới cao từ 5 đến 29 tầng. Diện tích đất sau khi phá dỡ các chung cư cũ để xây dựng các chung cư mới, phần còn lại sẽ được sử dụng làm vườn hoa, công viên và các công trình công cộng.
Tuy nhiên, để thực hiện kế hoạch nêu trên cần phải có nguồn lực đầu tư rất lớn (khoảng hơn 10.000 tỷ đồng). Trước tình hình cấp bách vừa phải cải tạo, sửa chữa và nâng cấp các khu chung cư xập xệ, cũ nát để nhân dân có cuộc sống ổn định, an toàn, văn minh hiện đại, chỉnh trang thay đổi diện mạo đô thị và vừa phải cân đối với nguồn lực có hạn của địa phương. Do vậy, Thành ủy, HĐND, UBND TP Hải Phòng đã thống nhất đưa ra quyết sách triển khai các dự án đầu tư xây dựng lại các chung cư cũ theo hình thức BT và xác định là dự án trọng điểm của địa phương.
Được biết, vai trò của nhà đầu tư là bỏ vốn ra xây dựng và sau này được trả bằng quyền sử dụng các khu đất chưa dùng đến của TP, sau khi các nhà đầu tư xây dựng xong các tòa chung cư mới sẽ chuyển giao lại cho TP Hải Phòng sở hữu, quản lý và cho nhân dân thuê chứ không bán.
Việc lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức BT là chủ trương đúng đắn để thực hiện cải tạo các chung cư cũ. Trong đó, ngân sách TP Hải Phòng sẽ chi trả bồi thường, hỗ trợ di chuyển, bố trí tạm cư, tái định cư; vốn của nhà đầu tư sẽ thực hiện xây dựng công trình theo hình thức BT. Việc đầu tư này đã giảm được gánh nặng về nguồn vốn đầu tư cho ngân sách TP. Việc làm này của TP Hải Phòng đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân TP nói chung và các hộ dân sống trong những chung cư cũ nói riêng.
Sau khi chủ trương nêu trên được phê duyệt, các dự án được công bố công khai, Hải Phòng đã đưa ra những chính sách ưu đãi, tạo điều kiện tốt nhất để thu hút nhà đầu tư. Sau thời gian tổ chức đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà đầu tư một cách công khai, minh bạch đúng theo những quy định của pháp luật, TP Hải Phòng đã tìm được nhà đầu tư thực hiện các dự án xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ trên địa bàn TP.
Sau hơn 2 năm quyết liệt, nỗ lực thực hiện, đến nay một số tòa nhà chung cư mới đã được chủ đầu tư bàn giao cho TP Hải Phòng, một số hộ dân đã chuyển về ở trong các tòa chung cư mới trong niềm vui mừng. Diện mạo đô thị của TP Hải Phòng cũng đang trở nên khang trang, sạch đẹp, văn minh hơn trước.
Không còn nỗi sợ khi được ở chung cư mới
Ghi nhận của PV Báo GD&TĐ ngày 2/6, tại tòa chung cư HH4, phường Đồng Quốc Bình, quận Ngô Quyền cho thấy, đã có một số hộ dân chuyển đến ở tại tòa chung cư này. PV cũng tìm đến một số gia đình để ghi nhận về cuộc sống của họ sau khi chuyển về chung cư mới.
Đa phần những người dân khi được hỏi về cảm xúc khi chuyển đến ở tại đây đều cho biết, họ cảm thấy hạnh phúc, thật vui khi được TP quan tâm, để họ có được căn hộ chung cư mới, tiện nghi, sang trọng, hơn hết là an toàn phòng cháy nổ và không còn cảnh ngập nước mỗi khi mưa bão.
Chia sẻ với Báo GD&TĐ, bà Phạm Thị Việt (70 tuổi) cho biết: “Ngày 15/5/2020, gia đình tôi được chính quyền phường Đồng Quốc Bình giúp đỡ chuyển đồ đến căn hộ 321, tầng 3, tòa chung cư HH4. Gia đình không còn mong ước gì hơn. Người dân chúng tôi thật sự được đổi đời sau bao năm mơ ước được sống trong căn hộ mới”.
Cũng theo bà Việt, căn hộ mới của gia đình bà vừa chuyển đến rộng gần 55m² với nhiều tiện nghi, sạch đẹp, thông thoáng hơn căn hộ ở khu chung cư cũ rất nhiều. “Hơn hết, căn hộ chung cư mới này còn có hệ thống phòng cháy chữa cháy, điều này khiến chúng tôi rất yên tâm, không còn lo sợ như trước đây nữa”.
Cùng chung tâm trạng như bà Việt, ông Trịnh Chí Dũng (căn hộ 2107 tòa nhà chung cư HH4), chia sẻ: “Cách đây hơn 2 năm, khu đất này còn là những nhà tập thể cũ nát, lụp xụp, lộn xộn, mất vệ sinh, lấn chiếm vỉa hè gây mất mĩ quan đô thị. Vậy mà giờ đây diện mạo khu phố đã hoàn toàn đổi mới”.
Ông Dũng cũng chia sẻ, trước kia gia đình ông gồm 5 thành viên sống ở khu chung cư cũ phường Đồng Quốc Bình, mỗi khi trời mưa là nước ngập, có lúc cả nhà đang ăn cơm thì một mảng vữa lớn từ trần nhà rơi xuống, may mắn không ai bị thương. Ngoài ra, chung cư cũ không có hệ thống phòng chống cháy nổ khiến tất cả người dân sống trong khu luôn luôn lo lắng, vì hỏa hoạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
“Hầu hết chúng tôi ở các khu tập thể cũ là những gia đình khó khăn, thu nhập thấp, dù biết nguy hiểm nhưng chẳng thể chuyển đi đâu được, vì không có tiền. Nếu không có sự quyết liệt của chính quyền TP Hải Phòng thì chưa biết bao giờ chúng tôi có được căn hộ mới như bây giờ. Người dân chúng tôi thực sự phấn khởi và cảm ơn chính quyền đã có những quyết sách cũng như phương án để giúp người dân nghèo ổn định cuộc sống” – ông Dũng nói.
Được biết, sẽ còn có nhiều tòa nhà chung cư mới sẽ được mọc lên thay thế những khu nhà tập thể cũ nát, giúp người dân hòa nhịp với sự phát triển của TP Hải Phòng, tạo diện mạo mới xứng tầm đô thị loại I của đất nước.
H.Châu – M.Thư