UBND TP Hải Phòng đang xem xét huỷ bỏ việc xếp hạng đối với di tích nhà số 4 Phạm Hồng Thái, phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng.
Di tích nguy cơ đổ sập sau hơn 50 năm
Ngôi nhà số 4 Phạm Hồng Thái (nhà số 2 cũ) là công trình 2 tầng 50m² được xây dựng trên thửa đất E-3-64 có diện tích là 68m². Từ năm 1957, công trình thuộc diện nhà vắng chủ do nhà nước thống nhất quản lý. Từ năm 1957 đến năm 1972, Công ty kinh doanh nhà quản lý cho thuê ngôi nhà. Năm 1972, khu vực này bị bom Mỹ bắn phá, từ đó Công ty kinh doanh nhà không quản lý cho thuê nhà này.
Đến năm 1977, UBND TP.Hải Phòng có quyết định về việc cấp đất xây dựng khu di tích tội ác chiến tranh của đế quốc Mỹ tại khu vực nhà số 4 Phạm Hồng Thái, giao Sở Văn hóa Thông tin quản lý (nay là Sở Văn hóa Thể thao Hải Phòng).
Năm 2005, UBND TP Hải Phòng ban hành Quyết định số 177/QĐ-UB về việc xếp hạng và cấp bằng công nhận nhà số 2 phố Tôn Đản (nay là số 4 Phạm Hồng Thái, phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng) là di tích tội ác chiến tranh.
Theo cử tri quận Hồng Bàng, di tích này đã xuống cấp nghiêm trọng, bờ tường có nguy cơ sập đổ gây nguy hiểm. Tại đây chỉ còn căn nhà cũ xuống cấp không có hiện vật trưng bày, việc phát huy giá trị di tích, giáo dục truyền thống không hiệu quả. Người dân mong muốn thành phố xem xét, nếu công trình trên đủ điều kiện bảo tồn di tích thì phân công rõ cơ quan quản lý. Trường hợp không đủ điều kiện bảo tồn, cử tri kiến nghị thành phố có phương án xử lý theo quy định, tránh nguy hiểm cho ngôi nhà và người dân đi lại tại khu vực trên.
Xem xét hủy bỏ xếp hạng di tích
Trước đó, theo thông tin từ UBND phường Phan Bội Châu, từ năm 1979, ngôi nhà này được giao cho một cán bộ Sở Văn hóa Thông tin xuống ở, trông coi và quản lý. Sau đó, cán bộ này bán tầng 1 ngôi nhà cho một hộ dân khác. Khu vực tầng 2 cũng bị chiếm dụng và bán sau đó. Hiện nay, ngôi nhà đang có 2 hộ sử dụng là hộ ông Đỗ Văn Hạ, Trần Thị Oanh. Ông Hạ cho thuê tầng 1, tầng 2 làm kho để vật tư, kim khí. Trước thực trạng ngôi nhà xuống cấp nguy hiểm, tháng 1.2024, UBND phường Phan Bội Châu có văn bản yêu cầu hộ ông Đỗ Văn Hạ di chuyển hàng hóa, vật tư ra khỏi ngôi nhà.
Tuy nhiên, đến chiều 25.11, ghi nhận của PV Lao Động, tầng 1 ngôi nhà vẫn đang hoạt động kinh doanh. Phần tường phía đường Tôn Đản, địa phương đã cho rào thép B40, căng biển cảnh báo nguy hiểm. Đồng thời, có báo cáo cơ quan cấp trên có biện pháp cải tạo, sửa chữa, hạn chế nguy hiểm cho ngôi nhà và người dân, phương tiện đi lại qua đây.
Còn theo báo cáo trả lời kiến nghị cử tri của UBND TP Hải Phòng, căn cứ thực tiễn và căn cứ các quy định của Luật Di sản văn hoá, UBND thành phố giao Sở Văn hoá và Thể thao rà soát để UBND thành phố xem xét huỷ bỏ việc xếp hạng đối với di tích nhà số 4 Phạm Hồng Thái theo quy định trong quý 2.2025. Sau khi huỷ bỏ xếp hạng di tích, thành phố giao UBND quận Hồng Bàng chủ trì, phối hợp các sở, ngành, tổ chức, cá nhân liên quan xác định nguồn gốc đất, giải quyết về sở hữu, sử dụng đất; xem xét việc tu bổ tấm bia ghi lại dấu tích tại khu vực theo quy định.
Hoàng Khôi
