Trân trọng giới thiệu Báo cáo tổng kết Hội thảo của đồng chí Lê Tiến Châu, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Thành uỷ, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hải Phòng tại Hội thảo khoa học “Xây dựng mô hình Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025 – 2030 và những năm tiếp theo” (Hà Nội, ngày 21 tháng 5 năm 2025)
Kính thưa đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương!
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước!
Kính thưa các chuyên gia, nhà khoa học và các đại biểu tham dự Hội thảo!
Sau một buổi làm việc nghiêm túc, khoa học, trách nhiệm và hiệu quả, Hội thảo khoa học “Xây dựng mô hình Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo” đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình và thành công tốt đẹp.
Thay mặt Lãnh đạo thành phố Hải Phòng và Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản, tôi xin trân trọng cảm ơn đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đến dự và phát biểu chỉ đạo, định hướng sâu sắc về lý luận và thực tiễn cho Hội thảo.
Xin cảm ơn các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện Tạp chí Cộng sản và các cơ quan nghiên cứu, đào tạo đã tham dự, phát biểu, đóng góp nhiều ý kiến quý báu, giúp Thành ủy Hải Phòng tiếp tục hoàn thiện Đề án với tầm vóc lý luận, tính thực tiễn và khả năng tổ chức triển khai cao hơn.
Kính thưa toàn thể các đồng chí!
Trong suốt chiều dài lịch sử phát triển, Hải Phòng luôn tự hào về truyền thống đi đầu, truyền thống “Trung dũng – Quyết thắng”. Từ thời nữ tướng Lê Chân khai phá, lập trang An Biên; đến những chiến công oai hùng trên sông Bạch Đằng của Đức vương Ngô Quyền (năm 938), Hoàng đế Lê Đại Hành (năm 981), Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (năm 1288).
Năm 1892, Hải Phòng là nơi đầu tiên ở Việt Nam có đèn điện chiếu sáng (sau đó đến Hà Nội và Sài Gòn), được đầu tư lớn để biến Hải Phòng trở thành “thủ đô” kinh tế. Trong những năm đầu miền Bắc xây dựng Chủ nghĩa xã hội, Hải Phòng đi đầu với nhiều phong trào thi đua, nổi bật như “Sóng Duyên Hải” trong công nghiệp, phong trào “Xây dựng tổ đội lao động xã hội chủ nghĩa” với lá cờ đầu là Tổ đá nhỏ ca A của Nhà máy Xi măng Hải Phòng. Hải Phòng cũng tiên phong trong Đổi mới khi khởi xướng cơ chế khoán sản phẩm trong nông nghiệp và nhiều mô hình táo bạo, sáng tạo, góp phần quan trọng hình thành đường lối Đổi mới toàn diện của Đảng ta.
Phát huy truyền thống đó, từ một đô thị bị ảnh hưởng nặng nề do chiến tranh, Hải Phòng đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành một trong những trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học – công nghệ và dịch vụ hàng đầu của cả nước.
Theo đánh giá của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm: “Hải Phòng đã đạt được những thành tựu mà nhiều địa phương khác chưa làm được khi cùng chung một bối cảnh và thể chế”.
Năm 2024, quy mô kinh tế Hải Phòng đứng thứ 5 toàn quốc; là địa phương duy nhất tăng trưởng hai con số liên tục trong suốt một thập kỷ. Thu ngân sách nhà nước xếp thứ 3, thu hút vốn FDI xếp thứ 2 toàn quốc. Hải Phòng đứng đầu cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh, Chỉ số cải cách hành chính, Chỉ số hài lòng của người dân và Chỉ số xanh cấp tỉnh.
Hải Phòng luôn kiên định thực hiện chủ trương “Đầu tư cho an sinh, phúc lợi xã hội đi trước so với tốc độ phát triển kinh tế”. Văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế có nhiều chuyển biến tích cực. Hải Phòng đã không còn hộ nghèo, đồng thời triển khai nhiều chính sách an sinh xã hội mang tính đột phá như: đi đầu trong việc hỗ trợ 100% học phí cho học sinh các cấp, hỗ trợ chi phí đào tạo nghề, chăm lo người có công và các nhóm yếu thế. Có thể khẳng định, Đảng bộ, chính quyền thành phố luôn quan tâm chăm lo đời sống Nhân dân bằng những chính sách xã hội thể hiện rất rõ giá trị nhân văn, bản chất vì con người của Chủ nghĩa xã hội.
Kính thưa toàn thể các đồng chí,
Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và đáp ứng kỳ vọng của Nhân dân thành phố, từ đầu năm 2025, Hải Phòng đã tập trung nghiên cứu, xây dựng Đề án “Xây dựng Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025–2030 và những năm tiếp theo”. Mục tiêu của Đề án là hiện thực hóa mô hình Chủ nghĩa xã hội mang đặc thù của Hải Phòng, gắn với việc xây dựng con người Xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh và điều kiện mới. Đề án được xây dựng trên nền tảng Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; trên cơ sở các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước ta; đồng thời kế thừa từ chính thực tiễn xây dựng Chủ nghĩa xã hội và con người Xã hội chủ nghĩa tại Hải Phòng trong thời gian qua.
Qua gần 5 tháng triển khai nghiên cứu, xây dựng, với mục tiêu cao nhất là xây dựng một Đề án có chất lượng cao, sát thực tiễn thành phố, dễ triển khai thực hiện và đảm bảo thực hiện thành công trong bối cảnh tình hình mới, ngay sau khi hoàn thiện dự thảo Đề án, Thành ủy Hải Phòng phối hợp với Tạp chí Cộng sản tiến hành xin ý kiến tham gia của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; các chuyên gia, nhà khoa học để tiếp tục hoàn thiện.
Với tinh thần đó, Hội thảo hôm nay không chỉ là diễn đàn khoa học, mà còn là một cuộc đối thoại trí tuệ sâu sắc, cởi mở giữa Trung ương và địa phương, giữa lý luận và thực tiễn, giữa chính trị và quản trị phát triển. Trong khuôn khổ Hội thảo, với 52 tham luận và ý kiến phát biểu từ các đồng chí lãnh đạo Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học đã đề cập một cách toàn diện, sâu sắc; tập trung vào một số nội dung như:
Thứ nhất, Hội thảo đã thống nhất cao những nhận thức chung về chủ nghĩa xã hội và con người xã hội chủ nghĩa; làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; cơ sở lý luận và thực tiễn mô hình chủ nghĩa xã hội Việt Nam nói chung và mô hình chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng trong điều kiện mới; khẳng định tính đúng đắn, tất yếu và sáng tạo trong lựa chọn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Đảng và Nhân dân ta.
Thứ hai, Các ý kiến tại Hội thảo cũng nêu bật luận điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh rằng: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội phải có con người xã hội chủ nghĩa”, phân tích, đánh giá sâu sắc về vai trò quyết định của yếu tố con người trong mô hình phát triển mới. Con người xã hội chủ nghĩa phải được giáo dục, rèn luyện toàn diện cả về đạo đức, tư tưởng, trí tuệ, thể chất. Nhiều ý kiến nhấn mạnh sự cần thiết phải gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, giáo dục, xây dựng con người mới về đạo đức, lối sống và bản lĩnh chính trị; đồng thời khơi dậy khát vọng vươn lên của toàn dân tộc. Đây chính là những tiền đề quan trọng để hình thành con người Xã hội chủ nghĩa.
Chúng ta thống nhất quan điểm chung rằng, con người vừa là chủ thể, mục tiêu, vừa là động lực, vừa là lực lượng quyết định thành công của sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội.
Thứ ba, các ý kiến tại Hội thảo cơ bản thống nhất với các tiêu chí xây dựng chủ nghĩa xã hội và con người xã hội chủ nghĩa mà Đề án đề xuất. Hải Phòng được xác định là nơi thử nghiệm, đi trước, làm trước, để từ đó tổng kết, đánh giá, nhân rộng mô hình phù hợp với từng địa phương trong cả nước.
Trong đó, qua nghiên cứu Kỷ yếu Hội thảo, tôi rất tâm đắc với ý kiến tại tham luận của đ/c Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khẳng định rằng “Đoàn kết” là giá trị cốt lõi, là đường lối chiến lược, là cội nguồn sức mạnh tạo nên những trang sử hào hùng của Hải Phòng hay tham luận của đ/c Nguyễn Thanh Nghị, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng truyền thống “năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm” là động lực chủ yếu thúc đẩy cán bộ, nhân dân Hải Phòng chủ động, linh hoạt, sáng tạo, dám đột phá để tạo sự phát triển nhanh, bền vững trong bối cảnh mới.
Thứ tư, Hội thảo cũng nêu ra nhiều yếu tố thuận lợi và thách thức sự phát triển của Thành phố trong kỷ nguyên mới như: Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo (AI), Dữ liệu lớn (Big Data); xu thế phát triển kinh tế xanh, bền vững; thách thức từ cạnh tranh, biến đổi khí hậu, già hóa dân số, thách thức về văn hóa và tư tưởng.
Đặc biệt, chủ trương cải cách bộ máy hành chính thành 3 cấp; hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng cũng đặt ra cho Hải Phòng nhiều thời cơ và thách thức. Như ý kiến trong tham luận của PGS.TS Tô Huy Rứa: “xây dựng tầm nhìn mới với việc hình thành thành phố Hải Phòng mới sau hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng. Phải chăng đã đến lúc thay đổi thói quen trong suy nghĩ lâu nay là Việt Nam có 2 thành phố lớn bằng tư duy mới: “Việt Nam có 3 thành phố lớn là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Hải Phòng. Từ đó dành cho thành phố Hải Phòng mới những thuận lợi cần thiết, chủ yếu là về cơ chế, chính sách; xem tầm nhìn, cơ chế chính sách là nguồn lực lớn trong hành trình thành phố này cùng cả nước hướng tới 2 mục tiêu 100 năm mà Đảng đã đề ra.”
Thứ năm, các đại biểu đã đưa ra các đề xuất, mô hình cụ thể nhằm xây dựng thành công CNXH và con người XHCN ở Hải Phòng trong bối cảnh mới, tập trung vào các phương diện như: Thể chế, chính sách; quản trị quốc gia và địa phương trong kỷ nguyên số; phát triển nguồn nhân lực và đội ngũ cán bộ; khoa học – công nghệ; nâng cao chất lượng cuộc sống, sức khỏe người dân; xây dựng đời sống văn hóa và con người Hải Phòng XHCN; phát huy vai trò người cao tuổi trong xã hội…
Nhiều ý kiến cũng đề nghị cần đổi mới tư duy quản lý nhà nước, nâng cao năng lực điều hành của chính quyền địa phương; hướng tới xây dựng chính quyền kiến tạo, thân thiện, minh bạch, phục vụ Nhân dân.
Thành ủy Hải Phòng, Tạp chí Cộng sản xin tiếp thu ý kiến của các đồng chí lãnh đạo, các chuyên gia, nhà khoa học và quý vị đại biểu để tiếp tục hoàn thiện Đề án; tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong các tầng lớp Nhân dân thành phố, thảo luận trong đại hội đảng bộ các cấp trước khi trình Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2025 – 2030 thông qua.
Kính thưa các đồng chí,
Từ các luận điểm khoa học và thực tiễn được làm sáng tỏ qua Hội thảo, chúng ta càng nhận thức rõ hơn rằng: mô hình Chủ nghĩa xã hội không phải một khuôn mẫu cứng nhắc, cũng không phải khẩu hiệu chung chung, mà là một hệ thống các giá trị và giải pháp tổ chức đời sống kinh tế – xã hội – con người phù hợp với thực tiễn Việt Nam nói chung và thành phố Hải Phòng nói riêng. Trong khuôn khổ Đề án, thành phố Hải Phòng dự kiến tiếp tục xây dựng và nhân rộng một số mô hình tiêu biểu trên tất cả các lĩnh vực. Có thể kể đến một số mô hình tiêu biểu, như: (1) xây dựng “Chính quyền thân thiện, Công sở thân thiện”, với mục tiêu đến năm 2027, 100% chính quyền xã, phường và sở ngành thành phố đạt chuẩn thân thiện, gần dân; (2) triển khai chương trình phát triển nhà ở xã hội chủ nghĩa bảo đảm công bằng, nhân văn, thắt chặt tinh thần đoàn kết cộng đồng; (3) xây dựng thành phố thượng tôn và tuân thủ pháp luật, nâng cao ý thức tuân thủ và nền nếp kỷ cương trong xã hội; (4) xây dựng thành phố văn minh, xã phường hạnh phúc từ cấp cơ sở, hướng tới nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần cho người dân ở từng xã, phường; (5) Trường học Xã hội chủ nghĩa. Hải Phòng triển khai thí điểm tại 6 trường học từ mầm non đến THCS với cơ sở vật chất hiện đại, chương trình giáo dục toàn diện, chú trọng phát triển cả tri thức, đạo đức, kỹ năng và thể chất, tạo tiền đề nhân rộng ra toàn thành phố; (6) Chăm sóc sức khỏe toàn dân, toàn diện: mở rộng diện bao phủ Bảo hiểm y tế; đầu tư cơ sở vật chất cho các Trạm y tế; triển khai Bệnh án điện tử toàn diện; miễn phí khám sức khỏe định kỳ 1 lần/năm cho người cao tuổi; miễn phí tầm soát các bệnh liên quan đến sức khỏe sinh sản; (7) phát triển “Cụm công nghiệp xanh, công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường” nhằm gắn tăng trưởng kinh tế với bảo vệ bền vững môi trường; (8) thành phố âm nhạc; (09) Thành phố đổi mới, sáng tạo; (10) Chi đoàn xã hội chủ nghĩa…
Xin báo cáo các đồng chí, chiều nay Quốc hội sẽ thảo luận về Dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 35 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, với nhiều chính sách vượt trội để thu hút đầu tư chiến lược vào công nghệ cao, kinh tế xanh, phát triển hạ tầng số; thí điểm các mô hình kinh tế mới và cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, quản trị đô thị… phù hợp với đặc thù của Hải Phòng.
Việc xây dựng mô hình Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa tại Hải Phòng trong giai đoạn mới đòi hỏi phải được triển khai một cách quyết liệt, với quyết tâm chính trị cao nhất và nỗ lực không ngừng nghỉ của toàn thể Đảng bộ và Nhân dân thành phố; đặc biệt là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện của các Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các Cơ quan Trung ương. Thành phố sẽ phát huy tối đa vai trò của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, cán bộ, công chức, viên chức và mỗi một người dân Hải Phòng trong việc hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Chủ nghĩa xã hội.
Kính thưa toàn thể các đồng chí!
Hội thảo hôm nay được tổ chức trong không khí hào hùng của những ngày tháng lịch sử trọng đại của dân tộc, kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025); 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025). Hải Phòng vừa long trọng tổ chức Lễ Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng thành phố (13/5/1955 – 13/5/2025), đón nhận danh hiệu “Thành phố Anh hùng” và Lễ hội Hoa Phượng đỏ năm 2025. Đây không chỉ là dấu mốc vinh quang của quá khứ, mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm lớn lao của hôm nay và khát vọng tương lai của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Hải Phòng.
Thay mặt Lãnh đạo thành phố Hải Phòng, tôi xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm động viên, chỉ đạo sâu sắc, kịp thời của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; sự phối hợp chặt chẽ của Tạp chí Cộng sản; sự hỗ trợ của các chuyên gia, nhà khoa học và toàn thể quý vị đại biểu. Đây chính là những động lực lớn, tiếp lửa lý luận và thực tiễn cho Hải Phòng trên hành trình phát triển mới.
Kính chúc các đồng chí sức khỏe, hạnh phúc và thành công!
Xin trân trọng cảm ơn và tuyên bố bế mạc Hội thảo!
