Gian lận vặt – văn hóa buồn trong kinh doanh (Kỳ 3 – Nếp cũ cần xóa bỏ)

Những vụ việc nêu ra ở các kỳ trước chỉ là một vài ví dụ, cho thấy thị trường Hải Phòng nói riêng và cả nước nói chung còn tiềm ẩn không ít những vấn đề về gian lận trong kinh doanh.

Hàng hóa vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm bị các lực lượng chức năng phát hiện thu giữ

Theo Cục quản lý thị trường Hải Phòng, thời gian qua lực lượng Quản ký thị trường đã triển khai nhiều chương trình hành động, kế hoạch kiểm tra, kiểm soát thị trường nhằm thực hiện tốt công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Kết quả là trên địa bàn thành phố đã không xuất hiện vụ việc lớn về vận chuyển, tàng trữ, buôn bán hàng cấm, hàng nhập lậu, thực phẩm giả hàng hóa kém chất lượng trên thị trường. Đồng thời những vụ việc liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm cũng ít xảy ra, giá cả thị trường cơ bản ổn định, nhất là dịp tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019.

Nhưng cũng theo đánh giá của Cục quản lý thị trường, tình hình vi phạm vẫn phức tạp, được tổ chức đa dạng, tinh vi từ các kênh sản xuất đến phân phối, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng trong kiểm tra, kiểm soát thị trường. Có thể thấy rõ trên lĩnh vực gian lận vặt, được coi là một lĩnh vực thuộc văn hóa kinh doanh, tồn tại thành nếp từ rất lâu, lại diễn biến trên phạm vi rộng nên việc xử lý dứt điểm không thể chỉ trong một sớm một chiều.

Chỉ tính riêng năm 2018 vừa qua, lực lượng quản lý thị trường Hải Phòng đã tiến hành kiểm tra 3.212 vụ, phát hiện và xử lý 1.575 vụ vi phạm, chiếm tới 50% tổng số các vụ được kiểm tra. Cho thấy, tình trạng vi phạm còn rất phổ biến, bởi vi phạm đến mức xử lý tức là đã đạt đến “ngưỡng” các quy định, còn những vi phạm vặt chưa thể thống kê cụ thể.

(Ảnh minh họa)

“Thực tiễn cho thấy, khi nền kinh tế thị trường càng phát triển, mức độ tự do hóa thương mại càng gia tăng thì càng nảy sinh nhiều vấn đề không chỉ gây ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng mà còn gây bất ổn cho cả nền kinh tế và xã hội nói chung…”.

Đây  là một đoạn trích giới thiệu về Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (NTD), được Quốc hội khóa 12, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 17-11-2010. Từ ý nghĩa đó, năm 2015 Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 1035/QĐ-TTg, lấy ngày 15-3 hàng năm là ngày “quyền của người tiêu dùng Việt Nam”.

Có thể nói đó là những động thái tất yếu, nhằm xây dựng các quy phạm, đảm bảo các quyền và lợi ích chính đáng của Người tiêu dùng bị xâm hại trong quá trình giao dịch thương mại.

Hải Phòng là thành phố lớn, là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng đồng nghĩa là nơi xuất nguồn thị trường lớn, việc thực hiện bảo vệ quyền của Người tiêu dùng càng cần được đề cao.

Tuy nhiên, đây là một vấn đề không phải đơn giản, bởi thị trường hàng hóa là một phạm trù hết sức phong phú, phức tạp, đòi hỏi phải nhiều cấp ngành cũng như doanh nghiệp và người tiêu dùng cùng tham gia, mới có thể đạt được hiệu quả. Nhưng thiết nghĩ, quyền của người tiêu dùng trước hết thuộc về định đoạt của chính người tiêu dùng, và ngày “Bảo vệ quyền lợi Người tiêu dùng Việt Nam” có ý nghĩa hết sức quan trọng trong công tác tuyên truyền, nhằm làm rõ nội dung này.

Được biết, UBND thành phố vừa ban hành Kế hoạch số 67/KH-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố vừa ban hành, chỉ đạo các hoạt động hưởng ứng nhằm khẳng định vai trò, vị trí, tầm quan trọng của công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng với sự phát triển ổn định, bền vững của xã hội và đất nước.

Đồng thời, tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật và các chính sách về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tạo cơ sở để huy động và tập trung sự quan tâm, hưởng ứng của toàn xã hội. Bên cạnh đó nâng cao trách nhiệm, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thông qua việc thực hiện các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Có ý kiến cho rằng, muốn đẩy lùi tình trạng vi phạm về thị trường, cần phải xây dựng một nếp văn hóa kinh doanh mới, triệt tiêu tận gốc dễ thói xấu gian lận vặt, thì mới có thể triển khai những biện pháp hiêu quả để đối phó với vi phạm quy mô lớn. Về vấn đề này, trao đổi với phóng viên, đại diện Cục quản lý thị trường Hải Phòng cho biết, thời gian qua Cục đã xây dựng và triển khai các chương trình kế hoạch hành động, nhằm chủ động thực hiện tốt các nhiệm vụ quản lý thị trường.

Bên cạnh việc đẩy mạnh đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại bằng nhiều biện pháp, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật, Cục sẽ đẩy mạnh kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành các quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh, điều kiện kinh doanh, ghi nhãn hàng hóa, niêm yết giá và bán theo giá niêm yết, chất lượng hàng hóa… góp phần tích cực vào việc giữ vững ổn định và thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh.

Lãnh đạo Cục quản lý thị trường cho biết thêm, Cục cũng xây dựng các chương trình phối hới với các thành viên của Ban chỉ đạo 389 thành phố, đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến các quy định của pháp luật đến các tổ chức, cá nhân kinh doanh và các tầng lớp nhân dân, nhằm nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành các quy định của pháp luật trong cộng đồng.

Đây có lẽ mới là giải pháp căn bản, bởi thực tiễn đã khẳng định, tất cả mọi cá nhân trong xã hội đều là người tiêu dùng. Vì vậy trách nhiệm xây dựng thị trường văn minh, hiện đại và lành mạnh không phải của riêng ai.

Lê Minh Thắng

Nguồn. ANHP