Trong phiên chất vấn sáng 8-11 tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, Phó trưởng Đoàn ĐBQH Hải Phòng Bùi Thanh Tùng đã đặt 2 câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin & truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng.
Ông Tùng đặt vấn đề: Thứ nhất, hiện nay tình trạng lập các trang tin, tài khoản trên Facebook giả mạo không chỉ các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan chính quyền như Bộ trưởng đã trả lời đại biểu Nguyễn Quang Tuấn và Thái Trường Giang, mà giả mạo cả các cơ quan báo chí, giả mạo các tổ chức, doanh nghiệp, giả mạo các cá nhân và người nổi tiếng để phát tán những thông tin không chính xác, gây hiểu lầm, nhiễu loạn thông tin khá phổ biến. Xin Bộ trưởng cho biết các giải pháp của Bộ Thông tin Truyền thông trong việc sàng lọc, kiểm soát và chấn chỉnh tình trạng này? Bộ đã có những giải pháp tuyên truyền, cảnh báo cho người dân nhận biết được để tránh bị mắc lừa hoặc không chia sẻ, tiếp tay cho hành vi giả mạo nói trên chưa?
Câu thứ hai, trong xu thế thương mại điện tử và kinh tế số hiện nay, việc xây dựng hệ thống mã bưu chính chi tiết tới địa chỉ là rất quan trọng. Xin Bộ trưởng cho biết đến khi nào thì việc xây dựng hệ thống mã bưu chính tới địa chỉ được hoàn thành và ứng dụng trong thực tiễn sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp?
Trả lời câu hỏi của đại biểu Bùi Thanh Tùng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Về chuyện giả mạo, bây giờ không chỉ riêng lãnh đạo Đảng, Nhà nước mà cá nhân cũng có, các cơ quan cũng có, doanh nghiệp cũng có, cá nhân người nổi tiếng cũng có. Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, việc đầu tiên cơ quan, cá nhân phát hiện thì các nền tảng mạng xã hội hiện nay họ cho phép mình báo cáo, có hẳn một cơ chế, khi họ xác định rằng đây đúng là giả mạo thì tự nền tảng xã hội họ hạ xuống. Cơ chế thứ hai, có thể mình làm không được hoặc mình chưa quen với cách làm đấy thì báo cáo về các cơ quan quản lý nhà nước. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, sắp tới Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ xây dựng một trung tâm tiếp nhận gọi là Trung tâm tiếp nhận những phản ánh về thông tin xấu, sai làm đầu mối xử lý. Có rất nhiều vấn đề Bộ Thông tin không xử lý được, nhưng chúng tôi sẽ chịu trách nhiệm nhận và chuyển đến các cơ quan liên quan để cùng xử lý. Đúng là bây giờ có chuyện mình bị mà không biết kêu ai, kêu nhà nền tảng xã hội cũng không phải dễ. Việc đầu tiên của chúng ta cũng phải làm quen, cũng phải biết cách làm việc với các nền tảng xã hội đấy. Thứ hai là sẽ có một đầu mối chúng ta báo về đấy Bộ Thông tin và Truyền thông là đầu mối tiếp nhận và đúng là có phải thêm phần tuyên truyền. “Chúng tôi sẽ đề nghị một số báo, nhất là những báo nắm được số lượng độc giả lớn mà báo điện tử sẽ có chuyên mục để tuyên truyền việc này.” – Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.
Về mã bưu chính đến địa chỉ, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, đây là một việc rất lớn, thương mại điện tử mà muốn phát triển được thì phải giải được bài toán này. Bộ trưởng Hùng giải thích, tức là mình mua trên mạng là phải có người đưa đến. Hiện nay, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam đã thu thập được 23 triệu địa chỉ, hộ gia đình và đã đưa lên trên cơ sở dữ liệu, đang rà soát lại, làm giàu dữ liệu, mục tiêu đến năm 2020. Tất nhiên để thận trọng nên nói rằng cuối năm 2020 bộ mã bưu chính đến địa chỉ này sẽ đi vào hoạt động. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết cũng đang làm việc với đồng chí Tổng Giám đốc đẩy nhanh nó lên cỡ khoảng là ngày 1/6, nhưng hiện nay kế hoạch đang là hết năm 2020. “Nếu chúng ta có được việc này cũng là một nền tảng rất quan trọng giúp cho thương mại điện tử phát triển” – Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định.
Tranh luận lại với Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đại biểu Bùi Thanh Tùng cảm ơn các ý kiến trả lời của Bộ trưởng và cho rằng những giải pháp mà Bộ trưởng nêu ra để làm sao kiểm soát được tên giả hoặc các trang facebook giả mạo là rất rõ. Đại biểu Tùng cũng đồng tình với việc Bộ trưởng nêu về giải pháp tuyên truyền, đặc biệt là giao nhiệm vụ cho một số các báo để có những tuyên truyền với người dân. Tuy nhiên đại biểu Bùi Thanh Tùng cũng đề nghị Bộ trưởng quan tâm thêm mảng thứ hai là mảng cảnh báo. Bởi vì chúng ta tuyên truyền nhưng không có công cụ cảnh báo để cho người dân nhận biết được đâu là trang giả mạo sẽ rất khó, tuyên truyền có thể là ý thức chung thôi.
Thứ hai, Ông Tùng bày tỏ phấn khởi khi Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng công bố thông báo các thông tin liên quan đến việc xây dựng hệ thống mã bưu chính, chi tiết tới địa chỉ. Bởi vì đây là một công cụ hết sức quan trọng cho việc phát triển thương mại điện tử và nếu chúng ta thực hiện được việc xây dựng hệ thống này đến năm 2020 thì có thể nói là một nền tảng rất tốt cho nền kinh tế số sắp tới, cũng như là chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội ngày hôm qua trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, liên quan đến thị trường. Đại biểu Bùi Thanh Túng nói thêm: “Hôm qua khi tôi chất vấn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh về các giải pháp kiểm soát và quản lý thị trường đối với không gian thương mại điện tử thì Bộ trưởng chưa trả lời. Nhưng tôi đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục phối hợp với Bộ Công Thương trong việc tham mưu cho Chính phủ và Quốc hội những hành lang pháp lý, những giải pháp để đảm bảo cùng với việc xây dựng hệ thống mã bưu chính, chi tiết tới địa chỉ thì có giải pháp cụ thể để làm sao kiểm soát tốt hơn việc cung cấp hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng cũng như vi phạm lợi ích người tiêu dùng trên không gian thương mại điện tử.”.
Đáp lời đại biểu Bùi Thanh Tùng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đồng tình là phải cảnh báo về trang giả. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thông tin, hiện nay cũng có thuận lợi là các nền tảng xã hội đưa ra một công cụ, đó là sau khi xác định được chính danh trang này của ai thì có Blue Tick, nhìn những trang có Blue Tick có nghĩa những trang đó là trang đã được xác thực, không mạo danh. “Chúng tôi hiện nay đang làm ở mức phối hợp với các bộ, ngành, đầu tiên là trang của các bộ, ngành, các cơ quan có Blue Tick để người dân nhìn vào cứ trang nào có tích đó, có nghĩa trang đó là chính danh. Đấy là cách để chúng ta có thể tăng cường chính danh” – Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thông tin: “Về thương mại điện tử, bây giờ là 7,8 tỷ đôla một năm, tăng trưởng không dưới 30%. Hiện nay chúng tôi theo dõi các công ty bưu chính là những công ty vận chuyển hàng hóa đến gia đình, tốc độ tăng trưởng cao hơn nhiều. Tốc độ tăng trưởng của họ cỡ xung quanh 40%, có những doanh nghiệp tăng trưởng ở mức 50%, có nghĩa là phát triển rất nhanh. Câu chuyện mã địa chỉ, mã bưu chính là một việc, nhưng hành lang pháp lý tôi không nghĩ để bảo vệ người tiêu dùng. Hôm qua Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đã nêu vấn đề này, đã trả lời Quốc hội. Sắp tới chúng tôi cùng với Bộ Công Thương, các bộ liên quan, kể cả chỗ anh Hưng, Ngân hàng Nhà nước để hình thành khung pháp lý cho thương mại điện tử, vì đất nước chúng ta, tương lai của chúng ta sẽ cơ bản trên thương mại điện tử. Phát triển thương mại điện tử tôt thì bà con mình ở vùng sâu vùng xa mới bán được nải chuối đấy, bán được cây quả đấy với giá cao, nó cũng giúp cho cả đồng bào vùng sâu, vùng xa nữa.
Về thương mại điện tử có một công cụ nữa rất quan trọng là công cụ thanh toán, hiện nay thanh toán bằng thẻ tỷ lệ không cao, chỉ khoảng 35% người có thẻ. Bây giờ làm thế nào để 100% người Việt Nam có thể thanh toán điện tử? Sắp tới Thủ tướng Chính phủ cho phép, hiện nay đã trình rồi và sẽ cho một số doanh nghiệp được phép thử thí điểm mô hình thanh toán mobile money, tức là dùng điện thoại di động để thanh toán điện tử, nhưng với một điều kiện là nhà mạng phải không có sin rác, tôi nghĩ hai việc này tự nhiên lại giải được. Nếu như được cung cấp mobile money là một hạnh phúc vô cùng lớn, một doanh thu, lợi ích rất lớn cho nhà mạng và nhà mạng sẽ phải làm mọi cách để giải được câu chuyện sim rác, cho nên đây là một mũi tên trúng 2 đích”.
THẾ KHOA
