Đón Xuân Canh Tý qua những bức thư pháp tài hoa

Đã bảy năm nay, dịp Tết đến, xuân về, nhà thư pháp Lê Thiên Lý ở số 8, ngõ Hàng Gà, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng đều viết thư pháp theo lối “vật điểu thư”, biểu tượng con giáp của mỗi năm.

Đón chào Xuân Canh Tý là những bức thư pháp hình những chú chuột tinh nghịch, đáng yêu và tràn đầy sức sống.

Từ khi chiếc đĩa gốm Chu Đậu mà ông Lý đã dày công viết thư pháp 1.000 chữ Long theo nhiều kiểu viết nhất vừa được vinh danh kỷ lục Giness thế giới cuối năm Kỷ Hợi, càng thêm nhiều người biết đến nhà thư pháp tài hoa với hai lối viết độc đáo là “vật điểu thư” và “nhân diện thư”. Những ngày giáp Tết, nhà thư pháp Lê Thiên Lý luôn bận rộn bởi nhiều người tìm đến mong muốn có một bức thư pháp hình chú chuột cách điệu ngộ nghĩnh đón Xuân Canh Tý, mong năm mới bình an, hạnh phúc, thành công và gặp nhiều may mắn.

Trước Tết Canh Tý gần hai tháng, nhà thư pháp Lê Thiên Lý, Chủ nhiệm Câu lạc bộ thư pháp Hải Phòng trăn trở tìm tòi để viết thư pháp hình những chú chuột. Làm sao để con chuột trong thư pháp hiện lên sinh động, đáng yêu chứ không phải là loài vật có hại, phá hoại mùa màng là điều không đơn giản. Trong 12 con giáp thì con chuột đứng ở vị trí đầu tiên, thể hiện sự bắt đầu và phát triển trường tồn. Chuột vốn là loài vật quen thuộc, bản tính tinh ranh, nhanh nhạy, khéo léo, dễ dàng kiếm ăn, lẩn trốn, sinh sôi nảy nở nhanh nên mang ý nghĩa cầu mong gia đình sung túc, thịnh vượng, tài lộc, tiền của dồi dào, con đàn cháu đống, vui vẻ, hạnh phúc ngập tràn.

Các bức thư pháp hình chuột được viết bằng chữ quốc ngữ nên mọi người có thể đọc và luận ngay được. Những chú chuột được cách điệu tài tình, biến hóa từ các chữ cái, hiện lên chân thực mà gần gũi, thân quen khiến những bức thư pháp tựa một bức tranh tổng thể hài hòa, đa sắc lôi cuốn người xem. Cái khó là sắp xếp các chữ cái sao cho hợp lý, không khiên cưỡng nên ông Lý đã tập nhiều lần thật thuần thục để có được một bức ưng ý và viết đồng loạt nhiều bức thư pháp mang hình chuột đón Xuân Canh Tý. Trong chữ Canh Tý hình chuột thì chữ tý chính là đầu chuột, chữ anh là phần mình chuột và chữ c chính là đuôi chuột. Khát vọng năm mới no ấm, gặp nhiều may mắn còn được thể hiện qua những lời chúc đi kèm “Đón Xuân Canh Tý/Có chuột đồng đen/Hùng tâm tráng chí/Lộc tài phúc duyên” hay “Mừng xuân Canh Tý/Có chuột đỗ son/Cát tường như ý/Lộc tài phúc duyên”.

Ẩn sau những nét chữ uyển chuyển, tài hoa trong những bức thư pháp được viết theo lối vật điểu thư tràn đầy sức sống và sắc xuân, nhiều ước nguyện năm mới an khang, thịnh vượng, thành công, vạn sự như ý… cũng được gửi gắm. Dưới những nét chữ mềm mại, bay bổng, tinh tế mà tự nhiên, những chữ Canh Tý cách điệu trông bắt mắt, hấp dẫn hẳn. Mong ước năm mới no ấm, sung túc, mùa màng tốt tươi, chăn nuôi thuận lợi còn được thể hiện qua các chữ Canh Tý hình các con vật cùng những câu chúc như con cá bơi lội tung tăng (Người rèn tài đức người nên nghiệp/Cá vượt vũ môn cá hóa rồng!); chim đại bàng tung cánh bay lượn trên bầu trời (Mừng Xuân Canh Tý/Tung cánh chim trời/Bay khắp muôn nơi/Hùng tâm tráng chí) mong muốn năm mới thỏa sức tung hoành, gặt hái thành công; con tôm (Tưng bừng đón xuân mới/Tôm cá thả đầy hồ/Nào tôm càng tôm sú/Canh Tý thắng lợi to), con trâu (Mừng xuân Canh Tý/Trâu mộng tậu ngay/Mùa chọi năm nay/Quyết giành giải nhất)… Rồi hình ảnh những con lợn, con gà trông rất đẹp mắt, thiếu nữ dịu dàng quyến rũ chan chứa nét xuân và sức trẻ, nậm rượu Tết tràn trề, đỉnh hương với chữ Canh Tý thành công thể hiện sự uy nghiêm, linh thiêng…

Những thứ quen thuộc, dung dị của cuộc sống được thổi hồn qua những nét bút mảnh mai, mềm mại xen kẽ nét đậm tinh tế, bay bổng mà mạnh mẽ, phóng khoáng khiến người xem thán phục về tài nghệ của nhà thư pháp tài hoa. Chỉ vào bức thư pháp chữ Canh Tý hình con chim, ông Lý giải thích, chữ c và nh là cánh, chữ a là đầu, chữ tý là đuôi chim, hay chữ Canh Tý hình xe Honda thì chữ c và phần dưới chữ t được sắp xếp khéo léo thành bánh xe, chữ anh là khung xe, chữ tý là đầu xe (Đón mừng xuân Canh Tý/Có xe mới Hon đa/Vun vút dặm đường xa/An bình tài lộc phúc). Chữ Canh Tý cũng được thể hiện tài tình qua hàng loạt phương tiện giao thông mong muốn năm mới bứt phá vươn lên trong mọi mặt, mọi lĩnh vực, mọi sự hanh thông như hình con thuyền (Mừng xuân Canh Tý/Thuyền lướt sóng khơi/Muôn sự trên đời/Thuận buồm xuôi gió), hình máy bay (Canh Tý trí tuệ cao vời/Như phi cơ vút lưng trời bay lên)…

Mùa xuân mới hạnh phúc, an lành đến gần hơn trong những bức thư pháp độc đáo cuốn hút người thưởng ngoạn. Ông Lý cho biết, vào dịp Tết các năm tới sẽ tiếp tục sáng tạo để cho ra đời bộ sưu tập thư pháp đặc sắc theo lối “nhân diện thư” mô tả đủ linh vật trong 12 con giáp biểu trưng cho từng năm.

ANH TUẤN