Nhiều năm qua, tại các địa phương trên cả nước, trong đó có Hải Phòng liên tục xảy ra tình trạng mất trộm tài sản tại các chốn thờ tự thiêng liêng như đình, chùa… Thậm chí, kẻ gian còn liều lĩnh trộm cắp cả những cổ vật có giá trị kinh tế cao và có ý nghĩa về văn hóa, lịch sử, khoa học, mỹ thuật, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Mới đây nhất, Công an huyện Cát Hải thông qua việc xử lý vi phạm giao thông đã phát hiện nhóm đối tượng chuyên ăn cắp cổ vật tại đình cổ Hoàng Châu, thuộc xã Hoàng Châu, huyện Cát Hải. Được biết vào ngày 11-2-2019, Đội Cảnh sát giao thông CAH Cát Hải phát hiện 3 đối tượng gồm 2 nam và 1 nữ vi phạm giao thông đường bộ, chở quá số người quy định và không đội mũ bảo hiểm. Ngay sau khi nhận được hiệu lệnh dừng xe, nhóm đối tượng này không chấp hành, thậm chí có hành vi hối lộ cảnh sát giao thông. Ngay sau đó, nhóm đối tượng này đã bị công an đưa về trụ sở. Tại đây, cơ quan công an phát hiện 3 người này dương tính với ma túy đá. Đặc biệt, những người này còn khai ra một nhóm đối tượng khác đã ăn cắp rất nhiều cổ vật tại đình cổ Hoàng Châu vào hồi tháng 8-2018.
Theo đó, đình Hoàng Châu vốn được biết đến là nơi lưu giữ, bảo tồn được nhiều đồ thờ tự, tế khí và tư liệu có giá trị về lịch sử, mỹ thuật văn hóa, như: Sắc phong, nhang án, kiệu bát cống, bát biểu, đại tự, câu đối, bia ký…Song, không chỉ có đình cổ Hoàng Châu của Hải Phòng mà còn rất nhiều chốn tâm linh, đình chùa khác trên cả nước thời gian qua đã trở thành mục tiêu “viếng thăm” của những tên đạo chích. Lợi dụng không gian rộng của di tích, lại ít người trông nom, để ý đến, kẻ gian đã thực hiện trót lọt nhiều vụ trộm cắp tài sản có giá trị trong đình, chùa, di tích lịch sử.
Tiêu biểu như ở Đình Phú Lễ (tại xã Phú Lễ, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre) đã bị trộm đột nhập 3 lần, lấy đi nhiều cổ vật có giá trị như chóe, cặp hạc bằng đồng, bàn ghế gỗ, hòm công đức, nhiều đồ thờ cúng bằng đồng và sành sứ. Còn tháng 9-2018, lợi dụng đêm tối kẻ gian đã đột nhập vào chùa khu Thị an, thị trấn Hưng Nhân, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình phá két sắt lấy tiền công đức…
Theo lực lượng chức năng, các di tích lịch sử văn hóa tâm linh như đình chùa thường được xây dựng đã lâu nên cổng, cửa, hàng rào, ổ khóa thường sơ sài, không đảm bảo chống trộm. Hơn nữa, việc canh gác, bảo vệ cổ vật thường sơ sài, nhiều di tích lịch sử – văn hóa, nơi thờ tự có quy mô lớn, có nhiều cổ vật nhưng không có phương án bảo vệ chu đáo.
Nhiều cổ vật có giá trị tại các đình chùa bị kẻ gian lấy trộm
Thực tế nêu trên đã đặt ra giải pháp hết sức cấp bách, đó là đòi hỏi các nơi thờ tự và các ngành chức năng liên quan cần quan tâm hơn việc bảo vệ cổ vật, có biện pháp quản lý chặt chẽ và cụ thể hơn. Cụ thể là phải coi trọng công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức cảnh giác tội phạm, tự bảo vệ tài sản của người dân. Bởi để xảy ra tình trạng trộm cắp đồ thờ cúng trong thời gian qua là do ý thức tự bảo vệ tài sản của chủ tài sản hoặc người được giao quản lý chưa tốt. Trong khi đối tượng thường lợi dụng đêm tối hoặc lúc vắng người, để thực hiện hành vi phạm tội.
Bên cạnh đó, BQL di tích địa phương cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an, lập phương án bảo vệ các di tích trọng điểm trên địa bàn; đề cao tinh thần cảnh giác, đề phòng kẻ gian lợi dụng sơ hở vào trộm cắp; gia cố thêm các trang thiết bị bảo vệ như khóa, cánh cửa; đối với các hiện vật có giá trị như hòm công đức, sắc phong, sách cổ… cần có khóa, két sắt chắc chắn, cất giữ ở nơi an toàn.
Riêng tại Hải Phòng, nhờ phát động tốt phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ nên nhiều địa phương đã ý thức được việc xây dựng mô hình lắp đặt camera an ninh để đề phòng kẻ gian trộm cắp tại các cơ sở thờ tự. Tiêu biểu là phường Hùng Vương (quận Hồng Bàng) với mô hình “Bảo đảm ANTT các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn phường qua hệ thống camera giám sát” xây dựng từ tháng 5-2016. Chỉ trong một thời gian rất ngắn, địa phương đã tiến hành xã hội hóa toàn bộ kinh phí lắp đặt hệ thống camera giám sát tại các đình, chùa với số tiền đạt trên 150.000.000 đồng. Bằng số tiền nhân dân đóng góp này, địa phương đã tiến hành trang bị, lắp đặt hệ thống camera HD, màn hình quan sát tại các di tích.
Đối với các đình hệ thống trên được kết nối không dây với đầu ghi hình, màn hình TV đặt tại phòng trực ban CAP. Theo đó, lực lượng công an sẽ có trách nhiệm phân công cán bộ trực ban giám sát tình hình qua màn hình theo dõi 24/24h, phối hợp với BQL các di tích, lực lượng BVDP xung quanh các đình, chùa chủ động quan sát, tuần tra bảo đảm ANTT…Đây cũng là biện pháp mang lại nhiều hiệu quả thiết thực nhất để bảo vệ tuyệt đối an toàn cho những chốn thờ tự linh thiêng..
Lâm Phong
