Từ năm 2020, sau khi hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới (NTM), TP Hải Phòng bước vào giai đoạn xây dựng NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Kết quả hơn 3 năm triển khai thực hiện cho thấy, Hải Phòng thực sự trở thành điểm sáng của cả nước, với những minh chứng rõ nét làm thay đổi toàn diện bộ mặt nông thôn.
Cốt lõi là hạ tầng cơ sở
Theo ông Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch UBND TP, Phó Trưởng Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia và Phát triển bền vững TP Hải Phòng, ngay từ lúc bắt đầu, xây dựng NTM đã trở thành phong trào rộng khắp và là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu trong định hướng phát triển kinh tế-xã hội của TP Hải Phòng. Cả hệ thống chính trị cùng các tầng lớp nhân dân cùng vào cuộc, với những mục tiêu rất cụ thể, thiết thực, đưa phong trào phát triển sâu rộng.
Tính đến hết năm 2019, Hải Phòng có 137/137 xã (đạt 100%) đạt chuẩn NTM, hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ 15, nhiệm kỳ 2015-2020 trước 1 năm. Chất lượng nhiều tiêu chí đạt cao hơn so với chuẩn NTM của Trung ương và trung bình cả nước. Phát huy kết quả đó, năm 2020 TP đã thí điểm đầu tư xây dựng và hoàn thành 8 xã NTM kiểu mẫu, làm nền tảng cho mục tiêu đến năm 2025, 100% số xã trên địa bàn TP đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu theo tinh thần Nghị quyết của HĐND TP và hoàn thành các tiêu chí về NTM nâng cao theo quy định của Trung ương.
Theo đó, HĐND TP Hải Phòng đã thông qua nguồn kinh phí dự kiến 125.000 tỷ đồng bao gồm: Nguồn vốn ngân sách thành phố hỗ trợ trực tiếp 20%; nguồn vốn lồng ghép 10%; nguồn vốn tín dụng 50%; nguồn vốn Doanh nghiệp, HTX 15% và nhân dân tự nguyện đóng góp 5%. Để tổ chức thực hiện Nghị quyết của HĐND TP, UBND TP đã phân bổ vốn cho các địa phương, rà soát, thống nhất danh mục công trình NTM kiểu mẫu, ban hành Bộ tiêu chí, ban hành kế hoạch thực hiện giai đoạn 2021-2025; giao nhiệm vụ, trách nhiệm cho các sở, ngành, địa phương và thường xuyên kiểm tra, chỉ đạo, đôn đốc việc triển khai xây dựng NTM kiểu mẫu tại các địa phương thoe lộ trình cụ thể.
Năm 2021, sau khi thành công trong thí điểm xây dựng 8 xã NTM kiểu mẫu nêu trên, TP Hải Phòng tiếp tục lực chọn 14 xã tiếp theo, được đầu tư xây dựng với 49 công trình giao thông, vận động gần 1.700 hộ gia đình, tổ chức hiến tặng hơn 66.000m² đất cùng hàng nghìn ngày công. Một trong những điển hình thành công trong xây dựng NTM kiểu mẫu, như chia sẻ của ông Vũ Viết Thịnh, Giám đốc Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng huyện An Lão: Điểm nổi bật là tập trung vốn đầu tư vào hạ tầng giao thông với mục tiêu đường trục chính của xã được trải nhựa mặt rộng tối thiểu 9m, có vỉa hè qua khu dân cư; 80% đường trục chính của thôn, liên thôn được trải nhựa mặt rộng tối thiểu 7m; 70% đường trục thôn được trải nhựa hoặc bê tông mặt rộng tối thiểu 5,5m; 50% đường ngõ xóm được trải nhựa hoặc bê tông mặt rộng tối thiểu 3,5m… Đây là tiêu chí kỹ thuật được chuẩn hóa, tạo sự kết nối đồng bộ nông thôn, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của TP Hải Phòng.
Để nông thôn thực sự là nơi đáng sống
Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ cho biết, việc triển khai Chương trình xây dựng NTM của Hải Phòng hiện đang đi rất đúng hướng, được đánh giá là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong việc huy động nguồn lực để xây dựng NTM. Điều đáng nói, Hải Phòng luôn ưu tiên dành nguồn lực lớn đầu tư cho các xã NTM kiểu mẫu, nhằm đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành mục tiêu đề ra. Tính đến hết năm 2022, Hải Phòng có 45 xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao; 22 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu; 7 huyện đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM.
Năm 2023, TP tiếp tục bố trí 3.064 tỷ đồng vốn đầu tư công cho Chương trình xây dựng xã NTM kiểu mẫu. Trong đó, bố trí tiếp 1.314 tỷ đồng cho 30 xã đã triển khai từ năm 2022 (bình quân 43,8 tỷ đồng/xã) và 1.750 tỷ đồng cho 35 xã triển khai từ năm 2023 (bình quân 50 tỷ đồng/xã). Từ kết quả đạt được Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia và Phát triển bền vững TP Hải Phòng đã thành lập Hội đồng thẩm định, tiến hành 2 đợt xem xét đề nghị công nhận xã NTM nâng cao và kiểu mẫu trong năm 2023. Mới đây nhất, vào ngày 30/11 vừa qua, Hội đồng đã thẩm định, công nhận 20 xã thuộc các huyện Tiên Lãng và Vĩnh Bảo đạt NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu (gồm 9 xã NTM nâng cao, 11 xã NTM kiểu mẫu) trong năm 2023.
Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, Chủ tịch Hội đồng thẩm định chia sẻ: “Chúng tôi đang chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan, tiếp tục hướng dẫn 42 xã đã cơ bản đáp ứng yêu cầu, hoàn thành hồ sơ để tiến hành thẩm định tiếp trong thời gian tới”. Cũng theo ông Nguyễn Đức Thọ, trong định hướng phát triển của TP Hải Phòng, xây dựng NTM được xác định là mục tiêu quan trọng hàng đầu, phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và ưu tiên nguồn lực. Mục tiêu của Hải Phòng đến năm 2025 sẽ có 100% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 4 huyện đạt chuẩn NTM nâng cao, 4 huyện đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và TP Hải Phòng hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Với quyết tâm tập trung nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, xây dựng hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn đảm bảo đồng bộ, hiện đại, gắn với quá trình đô thị hóa. Đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng NTM thông minh. Từ đó tiếp tục thực hiện hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững. Đảm bảo môi trường, cảnh quan nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn. Đời sống nông thôn giàu bản sắc văn hóa truyền thống, đưa nông thôn trở thành nơi đáng sống.
V. Huy
