Cụ ông 77 tuổi ở Hải Phòng ngừng tuần hoàn trong 2 giờ, khả năng duy trì sự sống rất thấp được gia đình xin về nhà lo hậu sự đã “sống lại” nhờ kỹ thuật hồi sức thần kinh hạ thân nhiệt chỉ huy.
Thông tin cho Báo Sức khỏe và Đời sống, lãnh đạo Bệnh viện Việt Tiệp (Hải Phòng) cho biết, Khoa Hồi sức theo yêu cầu (HSTYC) của Bệnh viện vừa cứu sống một cụ ông 77 tuổi ngừng tuần hoàn trong 2 giờ nhờ kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy.
Bệnh nhân N.Đ.N, 77 tuổi, trước đó được chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp và đã được đặt stent mạch vành. Trong quá trình đặt stent, người bệnh xuất hiện ngừng tim và được cấp cứu ngừng tuần hoàn trong 2 giờ.
Khi thấy tình trạng người bệnh nặng, gia đình cụ N.Đ.N đã thống nhất, xin cho người bệnh về nhà. Thậm chí gia đình còn làm xong thủ tục với công ty mai táng sẵn sàng lo hậu sự cho cụ.
Khi về nhà, người bệnh vẫn tiếp tục được thở máy, duy trì thuốc vận mạch. Tuy nhiên, thấy hình ảnh nhịp tim trên monitor vẫn còn nên người thân đã quyết định đưa cụ trở lại viện, vào Khoa Hồi sức theo yêu cầu (HSTYC), Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp.
Tại Khoa HSTYC, cụ N.Đ.N vẫn trong tình trạng hôn mê sâu, Glasgow: 3 điểm, đồng tử 2 bên giãn 5mm, mất hết các phản xạ, vân tím rải rác toàn thân, nhịp tim: 130 chu kỳ/phút, HA: 70/40mmHg đang duy trì ba thuốc vận mạch liều tối đa, SP02: 70%, phổi nhiều ral ẩm, ral nổ. Xét nghiệm thể hiện tình trạng toan máu nặng, suy đa tạng với điểm SOFA: 16 điểm (tiên lượng tử vong > 90%).
Xác định tình trạng người bệnh rất nặng, cơ hội duy trì sự sống rất thấp, các bác sĩ trực đã trao đổi, giải thích cho gia đình người bệnh cần tiếp tục các can thiệp chuyên sâu để cứu sống cụ Theo đó, bệnh nhân N.Đ.N được kip cấp cứu của Khoa thực hiện các bước can thiệp chuyên sâu; lọc máu liên tục, đặt thiết bị thăm dò huyết động bằng phương pháp PiCCO. Đặc biệt, người bệnh được tiến hành hạ thân nhiệt chỉ huy.
Sau 72 giờ tiến hành hạ thân nhiệt chỉ huy, người bệnh được ngừng thuốc an thần để đánh giá lại tri giác. Kết quả cho thấy, tri giác của bệnh nhân N.Đ.N đã được cải thiện, người bệnh có đáp ứng với kích thích, cả kip cấp cứu mừng vì bao nỗ lực đã cho kết quả tốt.
Người bệnh tiếp tục được điều trị, theo dõi và xử lý bệnh. Sau 63 ngày nằm viện, cụ N.Đ.N được ra viện trong tình trạng phục hồi tri giác, vận động hoàn toàn, có thể tự phục vụ sinh hoạt cá nhân.
Đánh giá về ca bệnh vô cùng đặc biệt này, ThS.BSCKII Nguyễn Văn Lữ, Trưởng Khoa Hồi sức theo yêu cầu chia sẻ: “Hạ thân nhiệt chỉ huy là kỹ thuật hồi sức thần kinh tiến bộ đã được chứng minh có hiệu quả trong việc bảo vệ và hồi phục chức năng thần kinh ở những người bệnh ngừng tuần hoàn qua hai nghiên cứu lớn là TTM 1 và TTM 2 (Targeted Temperature Management).
Hạ thân nhiệt đã được chứng minh có hiệu quả giúp cho người bệnh ngừng tuần hoàn có nhiều cơ hội sống hơn. Các báo cáo trên thế giới đã chứng minh hiệu quả của liệu pháp này giúp giảm tỷ lệ tử vong xuống 14% và giảm di chứng tàn phế xuống là 11%. Kết cục thần kinh tốt được quan sát thấy ở 85% số người sống sót ở Hoa Kỳ và lên đến 95% số người sống sót ở các nước Châu Âu.
Kết quả thần kỳ ở người bệnh N.Đ.N là sự phối hợp giữa niềm tin của gia đình, sự làm chủ các kỹ thuật chuyên sâu trong chuyên ngành hồi sức của Khoa Hồi sức theo yêu cầu Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp cũng như sự chăm sóc tỉ mỉ, chân tình từ người nhà người bệnh và nhân viên trong khoa“, bác sỹ Nguyễn Văn Lữ chia sẻ.
Ngừng tuần hoàn là tình trạng tim ngừng hoạt động hoặc hoạt động không có hiệu quả. Tử vong và tàn tật sau ngừng tuần hoàn là những mối đe dọa cho sức khỏe cộng đồng. Mặc dù đã có những tiến bộ trong quá trình điều trị, tỷ lệ sống sót ở người bệnh sau ngừng tuần hoàn còn thấp. Tại Hoa Kỳ ghi nhận dưới 6% người bệnh ngừng tuần hoàn ngoài viện và 24% người bệnh ngừng tuần hoàn trong viện sống sót sau khi xuất viện.
Hạ thân nhiệt giúp giảm chuyển hóa cơ thể, giảm nhu cầu tiêu thụ oxy, cải thiện tình trạng thiếu máu, giảm sản sinh các chất oxy hóa tự do để bảo vệ não và các mô, cơ quan. Người bệnh được hạ thân nhiệt diễn ra qua 4 giai đoạn: Giai đoạn cảm ứng: dùng chế độ làm lạnh nhanh ở mức tối đa, nhanh chóng đưa nhiệt độ cơ thể xuống mức nhiệt độ đích là 33ºC trong thời gian ngắn nhất. Giai đoạn duy trì: duy trì nhiệt độ đích 33ºC trong 24 giờ. Giai đoạn làm ấm: dùng chế độ làm ấm nâng dần nhiệt độ cơ thể lên 37ºC, cần làm ấm chậm, tốc độ 0,25ºC/giờ. Giai đoạn bình thường hóa thân nhiệt: duy trì 37ºC trong 24 giờ.
Minh Lý
