6 tháng đầu năm 2018, Thanh tra Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TBXH) thực hiện thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật lao động tại 55 đơn vị. Qua thanh tra phát hiện 736 sai phạm, trong đó nhiều doanh nghiệp, tổ chức vi phạm vì không tổ chức huấn luyện an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) theo quy định.
Lái xe nâng tại cảng đòi hỏi nghiêm ngặt về huấn luyện ATVSLĐ.
Biết vẫn vi phạm
Đơn cử như Công ty TNHH xây dựng và vận tải Hoàng Trường, ở phường Anh Dũng (quận Dương Kinh) hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng, san lấp mặt bằng và thi công các công trình giao thông đường bộ, sản xuất và thi công các công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp. Trong 10 nội dung công ty chưa thực hiện, hoặc thực hiện chưa đầy đủ do Đoàn kiểm tra của Sở LĐ-TBXH chỉ ra tại cuộc kiểm tra cuối tháng 4-2018, có nội dung chưa tổ chức huấn luyện ATVSLĐ cho gần 90 lao động trong công ty. Trong khi theo quy định thì số lao động này phải phân chia thành nhiều nhóm để huấn luyện ATVSLĐ. Các trường hợp khác như: ông Đỗ Văn Thịnh, Tổng giám đốc Công ty TNHH vận tải Tiến Mạnh; ông Takashi Suzuki, Giám đốc Công ty TNHH da giày Nhật Hùng bị Thanh tra Sở LĐ-TBXH xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, lý do không tổ chức huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động…
Qua công tác thanh tra, kiểm tra cho thấy, có tình trạng doanh nghiệp, đơn vị, tổ chức, cá nhân người sử dụng lao động biết các quy định huấn luyện ATVSLĐ, nhưng vẫn vi phạm, lơ là, thiếu quan tâm. Có doanh nghiệp lấy lý do văn bản pháp luật thay đổi nhiều chưa kịp cập nhật; có doanh nghiệp cho rằng công việc đặc thù liên tục, khó tập trung người lao động nên tổ chức giám sát đột xuất, nhắc nhở người lao động mà không tổ chức huấn luyện… Qua thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy nhận thức và ý thức chấp hành của người sử dụng lao động về các quy định của pháp luật trong lĩnh vực ATVSLĐ chưa cao, nhất là đối với người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nhiều doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị cắt giảm một phần chi phí cho công tác ATVSLĐ.
Ngăn chặn các vi phạm
Việc không tổ chức huấn luyện về ATVSLĐ của doanh nghiệp, người sử dụng lao động dễ dẫn đến hậu quả người lao động thiếu hiểu biết, thiếu các kỹ năng bảo đảm an toàn khi lao động. Hậu quả lớn nhất là người lao động gặp tai nạn, bị thương tích, thậm chí tử vong. Số liệu thống kê 6 tháng đầu năm 2018 của Sở LĐ-TBXH cho thấy, tổng số tiền các doanh nghiệp chi phí cho 10 vụ tai nạn lao động và tai nạn giao thông (đã được điều tra, kết luận, bao gồm cả một số vụ của năm 2017) là hơn 2,75 tỷ đồng. Các doanh nghiệp còn phải hoàn tất các thủ tục để giải quyết chế độ, quyền lợi cho người bị nạn và 26 thân nhân của họ được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội với kinh phí nhiều tỷ đồng. Rõ ràng chi phí để giải quyết tai nạn và các chế độ liên quan cao gấp nhiều lần chi phí cho công tác huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động.
Có một thực tế, khi thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp là ra vi phạm, trung bình mỗi doanh nghiệp, tổ chức có hơn 13 sai phạm (736 sai phạm/55 đơn vị). Lực lượng thanh tra, kiểm tra của Sở LĐ-TBXH và các đoàn kiểm tra liên ngành thành phố nhiều nhất mỗi năm cũng chỉ thanh tra, kiểm tra được không quá 300 doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị trong khi toàn thành phố có đến hơn 3 vạn doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị ở các loại hình kinh tế. Ngoài thanh tra, kiểm tra trực tiếp, Sở LĐ-TBXH phát phiếu tự kiểm tra về pháp luật lao động mỗi năm khoảng 500-800 doanh nghiệp. Việc tự kiểm tra phụ thuộc vào ý thức tự giác của doanh nghiệp là chính. Vì vậy, để hạn chế các vi phạm pháp luật về lao động, cần tuyên truyền, phổ biến các văn bản, các quy định, hướng dẫn về công tác ATVSLĐ tới người lao động và chủ sử dụng lao động. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhất là với những doanh nghiệp có nguy cơ cao về mất an toàn lao động để kịp thời phát hiện vi phạm, qua đó hướng dẫn chấn chỉnh các doanh nghiệp, ngăn chặn, xử lý kịp thời, hạn chế hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Huyền Chi – Báo Hải Phòng 13/8/2018
