Năm 1997, Phạm Văn Trùy, sinh năm 1952, trú quán Tổ 3, Khu 3, phường Quán Toan (quận Hồng Bàng), đối tượng có lệnh truy nã về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản ngay sau khi gây án đã nhanh chân “bỏ phố lên rừng”, thay tên đổi họ, làm lại giấy tờ tùy thân, sống ẩn dật như “ma trơi” ở nơi “rừng xanh núi đỏ” huyện miền núi Bắc Quang, tỉnh Hà Giang suốt 26 năm. Kẻ phạm tội đã chắc mẩm thời gian và vỏ bọc hoàn hảo sẽ xóa nhòa tội lỗi của y. Nhưng không, y vừa bị Công an phường Quán Toan (quận Hồng Bàng) bắt giữ, di lý an toàn về Hải Phòng để xét xử trước pháp luật!
Trung tá Hoàng Xuân Hiển, Trưởng Công an phường Quán Toan cho biết, thời gian có lẽ đã phủ một lớp bụi dày trên tập hồ sơ về Phạm Văn Trùy, đối tượng bị Công an quận Hồng Bàng truy nã về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Nhưng không vì thế mà cán bộ chiến sỹ Công an phường quên nhãng nhiệm vụ phải truy bắt bằng được đối tượng phạm tội về quy án. Trung tá Hoàng Xuân Hiển cho biết, để dò tìm tung tích của Trùy, Công an phường đã nhiều lần nắm bắt nguồn tin quần chúng cung cấp, cử cán bộ chiến sỹ đi xác minh tại quê của Trùy (huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình), lặn lội ở khu vực các tỉnh biên giới giáp Campuchia… nhưng đều không tìm thấy dấu vết của Trùy.
Đến đầu tháng 10 năm 2023, nhận được tin quần chúng cung cấp về nhân dạng một người khá giống với Phạm Văn Trùy, hiện đang ở tỉnh Hà Giang, ngay lập tức Ban chỉ huy Công an phường đã tiến hành xác minh bước đầu nguồn tin, báo cáo lãnh đạo Công an quận Hồng Bàng cho triển khai kế hoạch truy bắt Phạm Văn Trùy.
Ngày 24/10/2023, tổ công tác của Công an phường Quán Toan gồm: Trung tá Hoàng Xuân Hiển, Trưởng Công an phường, Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Trưởng Công an phường, Trung tá Nguyễn Minh Lê, Đại úy Đào Văn Mạnh và Đại úy Phạm Minh Ngọc lên đường đi tỉnh Hà Giang.
Khó khăn lớn nhất mà tổ công tác gặp phải, Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Trưởng Công an phường Quán Toan cho biết, đó là vùng đất cao nguyên đá Hà Giang quá dài rộng, đến đâu cũng chỉ thấy rừng xanh núi đỏ, không biết đối tượng lẩn trốn nơi nào. Rất may, được sự phối hợp nhiệt tình của Công an tỉnh Hà Giang, sáng 24/10, tổ công tác đã tiếp cận được địa bàn xã Tân Thành, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang, nơi được cho là Phạm Văn Trùy đang lẩn trốn tại đây.
Đồng chí Trưởng Công an xã Tân Thành nhiệt tình phối hợp với tổ công tác rà soát từng chi tiết để xác định đối tượng có xuất hiện tại địa bàn xã hay không. Qua kiểm tra có 1 người khá giống nhân dạng, nhưng ông ta lại tên là Phạm Văn Trường, sinh năm 1950 đang sống cùng vợ là Bùi Thị Mận, sinh năm 1950. Điều trùng hợp là ông Trường và bà Mận đã sinh sống ổn định ở Tân Thành từ khi thành lập xã, năm 1997, cũng trùng với thời điểm bỏ trốn của Phạm Văn Trùy.
Để tiếp cận đối tượng, tổ công tác quyết định hóa trang thành “Đoàn cán bộ Phòng Tài nguyên Môi trường” huyện Bắc Quang đi khảo sát, kiểm tra công tác trồng rừng tại xã Tân Thành. Chiều ngày 25/10/2023, sau khi đi bộ nhiều km đường rừng, cuối cùng tổ công tác cũng gặp được Phạm Văn Trường khi ông ta đang vác rựa đi phát cây trong rừng.
Với vai trò là “cán bộ tài nguyên môi trường” huyện Bắc Quang, tổ công tác đã tiếp cận với Trường và theo Trường về nhà. Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng là người gốc ở phường Quán Toan, vừa nhìn thấy Trường và nghe giọng nói của ông ta, anh đã nhận ra những nét quen thuộc, bèn quyết định đánh bài ngửa. Nhấp xong ngụm trà, Trung tá Hùng đặt vấn đề: “Chúng tôi không phải là cán bộ Phòng tài nguyên môi trường huyện mà là cán bộ Công an Hải Phòng làm việc với ông Phạm Văn Trùy theo lệnh truy nã của Công an quận Hồng Bàng từ năm 1997. Nếu ông là Phạm Văn Trùy thì hãy theo chúng tôi lên trụ sở Công an xã Tân Thành để giải quyết”. Nói rồi, Trung tá Hùng nhắc lại những người quen cũ, cùng làm ăn, các bị cáo đồng bọn trong vụ án lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản với Trùy ở khu vực Hùng Vương, Quán Toan ngày trước, giờ đã thi hành án xong về địa phương để thăm dò… Một thoáng bất ngờ, Phạm Văn Trường (tức Phạm Văn Trùy) buông một câu: “Tôi cũng biết thế nào cũng có ngày này. Tôi đúng là Phạm Văn Trùy”.
Tại trụ sở Công an xã Tân Thành, Phạm Văn Trùy lần đầu tiên khai nhận, vào những năm 90 của thế kỷ 20, ông Trùy tham gia vào Tổ hợp tác xã “Đường 5” của xã Hùng Vương (huyện An Dương cũ) chuyên nghề buôn bán vật liệu xây dựng gạch, cát, đá, xi măng… tại khu vực bến bãi ven sông Cấm, thuộc địa bàn phường Hùng Vương ngày nay. Đến năm 1994, phường Hùng Vương được thành lập, HTX “Đường 5” bị giải thể nhưng Phạm Văn Trùy và một số người khác vẫn tiếp tục khai thác bến bãi không phép, buôn bán vật liệu xây dựng rồi mắc công nợ. Ngày 29/4/1997, Phạm Văn Trùy bị Công an quận Hồng Bàng ban hành quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, “đánh hơi” thấy việc xử lý của cơ quan Công an, Trùy cùng vợ con đã nhanh chân bỏ trốn khỏi địa phương. Ngày 15/5/1997, Công an quận Hồng Bàng đã ra lệnh truy nã đối với Phạm Văn Trùy.
Phạm Văn Trùy khai thêm, sau khi bỏ trốn, ông ta và vợ con “xé lẻ” ra mỗi người đi một nơi để tránh sự truy tìm của Công an. Lang thang nhiều tỉnh, thành khác nhau, cuối cùng vợ chồng ông Trùy, bà Mận ở lại xã Tân Thành, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang khi đó xã vừa thành lập.
Tại miền núi Tân Thành, Bắc Quang, Trùy mua lại đất đồi, dựng nhà ở, lều quán bám đường liên tỉnh, vừa phát cây trồng rừng, vừa buôn bán hàng lâm thổ sản Hà Giang ở mặt đường sinh sống qua ngày. Để che mắt cơ quan Công an, Phạm Văn Trùy làm lại Giấy chứng minh nhân dân với tên mới là Phạm Văn Trường, đổi năm sinh từ 1952 thành 1950. Thời gian trôi đi, Trường (tức Trùy) với bỏ bọc hiền lành, làm ăn cần cù, chịu khó. Thậm chí có thời kỳ, cán bộ UBND xã Tân Thành còn vận động ông ta tham gia công tác đoàn thể ở địa phương, nhưng sợ lộ thân phận, Phạm Văn Trùy lấy lý do sức khỏe yếu, không dám nhận…
Phạm Văn Trùy khai thêm, sau 26 năm, ông ta nghĩ thời gian đã lâu, có thể Công an quận Hồng Bàng và Công an phường Quán Toan đã “quên”, không nhớ ra. Cũng có lúc, ông ta muốn về Hải Phòng để đầu thú nhưng ngại phải “ăn cơm tù”, ngại mất mặt với họ hàng làng xóm ở quê nên cố mai danh ẩn tích ở xóm núi Tân Thành, hy vọng Công an không thể tìm ra mình…
Tối 26/10/2023, Tổ công tác Công an phường Quán Toan đã di lý an toàn đối tượng Phạm Văn Trùy về Hải Phòng, bàn giao cho Công an quận Hồng Bàng để phục hồi điều tra, giải quyết theo quy định của pháp luật. Đường Quốc lộ 5 cũ hôm ấy đã lên đèn, nhà cửa, hàng quán của nhân dân 2 bên đường đèn sáng rực rỡ, xe chạy nối đuôi nhau, cuộc sống thật bình yên. Các chiến sỹ Công an phường Quán Toan cũng thở phào nhẹ nhõm. Việc truy bắt thành công đối tượng trốn truy nã suốt 26 năm qua thể hiện quyết tâm làm sạch địa bàn và là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Công an phường Quán Toan, đơn vị đầu tiên trong cả nước hoàn thành mục tiêu xây dựng “Công an phường điển hình, kiểu mẫu về an ninh, trật tự và văn minh đô thị”.
