Theo kế hoạch, tại kỳ họp thứ 7 sắp tới, HĐND thành phố khóa 15 sẽ thông qua nghị quyết về cơ chế hỗ trợ vật tư để cải tạo, nâng cấp đường, ngõ xuống cấp trên địa bàn các quận, góp phần chỉnh trang đô thị, xây dựng thành phố Hải Phòng xanh, văn minh, sạch đẹp. Đáng chú ý, với cơ chế này, kinh phí ngân sách bỏ ra không nhiều nhưng lại khơi dậy được nguồn lực lớn trong xã hội phát triển thành phố.
Cải tạo đường ngõ tại phường Gia Viên, quận Ngô Quyền.
Ảnh: Hoàng Phước
Chủ trương đúng, hợp lòng dân
Chủ trương này bắt nguồn từ ý kiến cử tri nội thành tại nhiều cuộc tiếp xúc đại biểu HĐND thành phố. Cử tri phản ánh, thời gian qua, việc hỗ trợ xi măng xây dựng đường thôn xóm, đường nội đồng ở ngoại thành mang lại kết quả vượt bậc. Đến nay, hầu hết địa phương cơ bản hoàn thành xây dựng đường giao thông nông thôn, mang lại sự đổi thay rõ rệt về diện mạo nông thôn. Nhiều người nhận xét, về nông thôn Hải Phòng bây giờ, đường bê tông phẳng, đẹp, xe máy, ô tô chạy thẳng ra cánh đồng không gặp phải bất cứ trở ngại gì; cơ giới hóa nông nghiệp vì thế thuận tiện hơn. Trong khi đó, tại nội thành, có rất nhiều đường, ngõ nhiều năm không được cải tạo, nâng cấp, nhiều “ổ gà, ổ voi” lồi lõm, lụt lội, thiếu ánh sáng… Thống kê sơ bộ, quận Hồng Bàng có 119 ngõ xuống cấp với tổng chiều dài 13 km; quận Lê Chân có 131 ngõ, chiều dài 35 km; quận Ngô Quyền có 131 ngõ, chiều dài 35 km; quận Hải An có 120 ngõ, chiều dài 27 km. Bề rộng của các ngõ chỉ khoảng 2 -3 m. Trăn trở vấn đề này, đồng chí Lê Văn Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố triệu tập cuộc họp khẩn với lãnh đạo UBND thành phố, các ngành, các địa phương, bàn và tìm cách xử lý. Phương án đưa ra nhận được sự đồng tình của đại đa số lãnh đạo các ngành, địa phương. Đó là thành phố tiếp tục áp dụng cơ chế hỗ trợ xi măng cải tạo nâng cấp đường, ngõ nội thành như từng áp dụng với chương trình xây dựng nông thôn mới. Ngay sau đó, quận Hồng Bàng được chọn thực hiện thí điểm và tiếp theo, các quận hưởng ứng, làm theo. Đến nay, phong trào này trở nên sâu rộng trong các quận của thành phố.
Theo Phó chủ tịch UBND quận Hồng Bàng Dương Đình Ổn, đây là chủ trương hợp lòng dân, được mong đợi từ lâu bởi nhiều năm nay, do eo hẹp về nguồn vốn ngân sách đầu tư nâng cấp đường ngõ, các ngõ ngách nội thành hầu như không được cải tạo, nâng cấp, nhiều nơi xuống cấp nghiêm trọng. Người dân phản ánh, kiến nghị liên tục nhưng quận chưa thể đáp ứng. Vì thế, quyết định của thành phố được triển khai rất nhanh chóng. Hiếm có chủ trương lớn nào chỉ ngày một ngày hai được thực hiện nhanh chóng với sự tham gia của đông đảo tầng lớp nhân dân như vậy.
Khơi thông nguồn lực trong nhân dân
Theo lãnh đạo Sở Tài chính, cơ chế hỗ trợ vật tư (xi măng, gạch lát vỉa hè, bóng đèn chiếu sáng và cây xanh) để cải tạo, nâng cấp đường ngõ xuống cấp là cơ chế, chính sách đặc thù của thành phố, thuộc thẩm quyền của HĐND thành phố. Từ thực tế triển khai tại một số quận đạt hiệu quả cao, nhân dân hào hứng, đồng tình, UBND thành phố quyết định giao Sở Tài chính chủ trì xây dựng đề án để HĐND thành phố thông qua nhằm cụ thể hóa, có cơ chế, chính sách, nhân rộng và nâng cao hiệu quả, không chỉ cải tạo, nâng cấp đường, ngõ, mà còn mở rộng cải tạo, nâng cấp vỉa hè; lắp đặt đèn chiếu sáng, trồng cây xanh trên một số tuyến phố.
Cũng theo Sở Tài chính, trên cơ sở tổng hợp nhu cầu của các địa phương, dự kiến kinh phí thực hiện cải tạo, nâng cấp ngõ, ngách, vỉa hè, lắp đặt điện chiếu sáng, trồng cây xanh trên địa bàn các quận năm 2018 khoảng 237 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách thành phố dự kiến chi khoảng 117 tỷ đồng, còn lại 120 tỷ đồng do nhân dân đóng góp. Như vậy, ngân sách chỉ bỏ ra gần 50% nhưng bù lại có được nhiều công trình khang trang, sạch đẹp trong các khu phố. Do đó, đây được coi là nguồn vốn “mồi” quan trọng, là động lực để khơi dậy nguồn lực tiềm tàng trong nhân dân.
Thực tế triển khai trong thời gian qua tại các quận cho thấy, kinh phí hỗ trợ xi măng chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ nhưng người dân rất hào hứng đóng góp để mua cát, đá, thuê nhân công làm ngõ. Nhiều hộ hiến hàng chục m2 đất để mở rộng ngõ. Nhiều gia đình tự nguyện đóng góp hàng trăm triệu đồng, cá biệt có gia đình đóng góp 500 triệu đồng. Số gia đình đóng góp 1-5 triệu đồng đếm không hết. Vì thế, toàn thành phố có hàng trăm ngõ được cải tạo, nâng cấp khang trang, sạch đẹp, nhân dân vui mừng phấn khởi. Tổng trị giá xây dựng các ngõ lên tới hàng nghìn tỷ đồng.
Với kết quả này, khi kỳ họp thứ 7, HĐND thành phố khóa 15 thông qua nghị quyết về cơ chế hỗ trợ vật tư để cải tạo, nâng cấp đường, ngõ xuống cấp, thành phố sẽ tiếp tục khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa các nguồn lực trong nhân dân, doanh nghiệp. Các quận tiếp tục rà soát, lên phương án cải tạo vỉa hè, thành phố sẽ hỗ trợ gạch lát hè, còn lại nhân dân đóng góp. Cũng như vậy, thành phố hỗ trợ bóng đèn chiếu sáng, hỗ trợ cây xanh…, còn lại nhân dân tự lo. Khi Nhà nước và nhân dân cùng làm, đây sẽ là giải pháp hữu hiệu giải bài toán khó lâu nay vì “ngân sách không có tiền”, góp phần xây dựng đô thị Hải Phòng ngày càng xanh, sạch, đẹp, hiện đại, văn minh.
Hồng Thanh – Báo Hải Phòng ngày 04/7/2018
