Chuyện về đội quân cảnh khuyển

Trong cuộc chiến đấu tranh phòng chống tội phạm, bên cạnh hình ảnh những CBCS Công an mưu trí, quả cảm, bất chấp hiểm nguy đương đầu với cái ác, cái xấu, chúng ta luôn thấy đâu đó có bóng dáng của “đội quân” đặc biệt. Đó là những “chiến binh” cảnh khuyển CATP đã có công rất lớn trong việc giải mã những mắc xích quan trọng, giúp lực lượng chức năng xác định phương hướng điều tra chính xác để khám phá nhanh các vụ án, nhất là những vụ án nghiêm trọng, tính phức tạp cao, có thời điểm tưởng chừng như rơi vào bế tắc…

Chiến công … tiếp chiến công

Ngay từ những ngày đầu được thành lập, dưới sự huấn luyện, chỉ huy tài tình của lực lượng Quản lý, huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ (ĐVNV) CATP, “đội quân” cảnh khuyển đã trở thành một bộ phận không thể tách rời của LLVT nói riêng, nhân dân toàn thành phố nói chung, đóng góp quan trọng vào chiến thắng chống chiến tranh phá hoại của Đế quốc Mỹ, là hậu phương vững chắc chi viện cho tiền tuyến miền Nam.

Hòa bình lập lại, cuộc chiến đấu tranh phòng chống tội phạm lại đẩy lên một mức cao hơn. Những băng ổ nhóm tội phạm nguy hiểm như: cướp, giết, hiếp…, có vũ khí hoạt động làm đảo lộn cuộc sống yên bình của người dân thành phố.

Thượng tá Trần Thịnh Cường – Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Trưởng phòng PK02 chia sẻ: Nhờ chú trọng khai thác hiệu quả khả năng ưu việt của chó nghiệp vụ là giám biệt nguồn hơi, truy tìm dấu vết hơi, phát hiện các chất ma túy, thuốc nổ, tham gia truy bắt đối tượng phạm tội… nên lực lượng Quản lý, huấn luyện, sử dụng ĐVNV – CATP lúc này được huy động tối đa vào công tác phòng chống tội phạm.

Và với sự có mặt của những “binh khuyển” rất nhiều vụ án nghiêm trọng, những băng ổ nhóm tội phạm manh động, cực kỳ nguy hiểm đã nhanh chóng sa lưới.

Điển hình có thể kể đến cuối năm 1964, tại quả đồi thuộc địa bàn huyện đảo Cát Hải xảy ra vụ án nghiêm trọng. Nạn nhân là một phụ nữ trẻ trên đường đi lên đồi lấy củi đã bị đối tượng khống chế hãm hiếp rồi bóp cổ cho tới chết. Hiện trường vụ án chỉ để lại 1 vết lõm trên mặt đất bên cạnh nạn nhân. Thời điểm đó chưa có kỹ thuật sang hơi như bây giờ.

Đội ngũ cán bộ huấn luyện đã đào chỗ đất lõm nơi có dấu vết của hung thủ để lại cho vào hộp rồi sử dụng chó nghiệp vụ phân tích, so sánh với nguồn hơi của một số đối tượng ghi vấn. Bằng sự nhanh nhạy, tinh tường của mình, chú Brát của đồng chí Đỗ Quang Khám đã phản ứng chính xác với một trong số các đối tượng nghi vấn. Qua đó giúp Cơ quan điều tra nhanh chóng phá được vụ án trên.

Hay minh chứng cho sự dũng mạnh của những “binh khuyển” CATP, nỗi khiếp sợ của các loại tội phạm là khi đội quân này được huy động tham gia bắt cướp. Dưới sự chỉ huy của các huấn luyện viên, bằng sự dũng mạnh, dày dạn kinh nghiệm của mình, các “binh khuyển” của đã giúp lực lượng chức năng truy bắt thành công băng cướp liên tỉnh có tàng trữ trái phép lựu đạn, súng AK, súng B40 do anh em đối tượng tên Đông, Động khét tiếng một thời cầm đầu đã gây ra một loạt các vụ cướp đặc biệt nghiêm trọng dịp Tết Nguyên đán 1983-1984…

“Thân – hòa”… yếu tố quyết định

Đáng chú ý có rất nhiều vụ án vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy chỉ cần sử dụng chiếu túi nilon (để gói ma túy) kích thước nhỏ, gần như không hấp thụ hơi nhưng chó nghiệp vụ vẫn phản ứng chính xác với chủ nhân của các túi đó. Có những vụ án tưởng chừng như đi vào ngõ cụt vì nguồn hơi còn lại không đáng kể do thời gian quá lâu hoặc bị nước rửa trôi nhưng chó nghiệp vụ vẫn phát hiện ra được.

Trung tá Bùi Văn Tho – Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát Quản lý, huấn luyện & sử dụng động vật nghiệp vụ, Phòng PK02 – CATP, người có 25 năm gắn bó trong lực lượng Quản lý, huấn luyện, sử dụng ĐVNV – CATP, không giấu được niềm tự hào, vui mừng chia sẻ:

Đến thời điểm hiện tại, khả năng đặc biệt này của những “khuyển binh” ma túy ngày càng được khẳng định. Trunh bình mỗi năm, lực lượng quản lý, huấn luyện, sử dụng ĐVNV – CATP đã sử dụng chó nghiệp vụ tham gia điều tra hàng chục vụ án đạt tỷ lệ chính xác cao, tạo được lòng tin, uy tín đối với các cơ quan tiến hành tố tụng.

Hay gần đây nhất là vụ án xảy ra ngày hồi 22h50 ngày 12-10-2019 tại Cảng Hàng không Quốc tế Cát Bi. Vào thời điểm này, khi tiến hành soi chiếu hành lý xách tay, kiểm tra trực quan, nhân viên soi chiếu và kiểm tra viên Hải Quan phát hiện trong con gấu của hành khách Lee Jaehoon, sinh 1967, quốc tịch Hàn Quốc và Cù Thị Nguyệt, sinh 1991, quốc tịch Hàn Quốc – Việt Nam, có 266 viên nén nhỏ màu xanh lá cây, xanh nước biển ghi là ma túy tổng hợp, 1 gói nilon nhỏ bên trong có chứa tinh thể màu trắng ghi là ma túy.

Tiến hành đấu tranh, 2 đối tượng trên đều không thừa nhận số ma túy tên là của mình. Vì các đối tượng là người nước ngoài cần phải điều tra, xác minh nhanh chóng nên Cơ quan CSĐT phòng PC04 đã báo cáo các cơ quan cấp trên xin sử dụng chó nghiệp vụ giám định mùi hơi để so sánh mẫu vật thu được và mùi hơi của 2 đối tượng trên.

Theo đó, 2 chú nghiệp vụ là Jake, 5 tuổi của huấn luyện viên Nguyễn Hải Bình và Zich, 6 tuổi của huấn luyện viên Vũ Hồng Sơn được sử dụng để tiến hành giám biệt.

Qua nhiều lần giám biệt mẫu vật thu được và mùi hơi của 2 đối tượng trên kết quả cho thấy là không đồng nhất. Nhờ kết quả đó đã giúp cơ quan CSĐT chuyển hướng điều tra, đấu tranh khai thác đối tượng, nhanh chóng truy tìm ra được đối tượng chính của vụ án.

Chia sẻ về quá trình huấn luyện, sử dụng hiệu quả “đội quân” tinh nhuệ trên, cũng như các tiền bối đi trước khác, Thượng úy Bùi Văn Vinh, sinh 1991, cán bộ Đội Quản lý, huấn luyện, sử dụng ĐVNV, phòng PK02, CATP (Người vừa giành giải Nhất vòng Sơ khảo cụm 1 và giải Nhì vòng Chung kết toàn quốc hội thi Chó nghiệp vụ của lực lượng CAND lần thứ 4, do Bộ Tư lệnh CSCĐ tổ chức vào cuối  tháng 5 và đầu tháng 6 vừa qua, ở nội dung thi “Chuyên khoa phát hiện ma túy”, bật mí:

Ngoài những tố chất đặc biệt sẵn có của từng chú chó nghiệp vụ yếu tố then chốt quyết định đến sự thành công của quá trình huấn luyện không có gì khác ngoài tình yêu ngành, yêu nghề, yêu động vật. Phải gắn bó, yêu thương chú chó nghiệp vụ của mình như một người bạn tri kỷ, người đồng chí, đồng đội luôn kề vai, sát cánh bên mình.

Bởi lẽ, huấn luyện ĐVNV là công việc vô cùng gian nan, vất vả, có nhiều điều thú vị mà yếu tố nguy hiểm cũng luôn rình rập. Chỉ có tình yêu nghề mới giúp mỗi huấn luyện viên (HLV) có đủ nghị lực, niềm tin, nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, gắn bó với nghề.

Và để trở thành một HLV giỏi, lành nghề thì yếu tố cần và đủ chính là xây dựng, hình thành cho được mối quan hệ “Thân – hòa” với chú chó của mình. Mỗi “binh khuyển” đều được tham gia huấn luyện và tốt nghiệp khóa đào tạo cùng với chủ nhân của nó. Do đó, từ trên trường huấn luyện, HLV phải làm tốt công tác “Thân – hòa”, phải nắm bắt, hiểu rõ được đặc tính, tính cách của “người bạn” mà mình trực tiếp quản lý, huấn luyện.

Vừa vuốt ve, cưng nựng chú Mick, màu đen, giống đực, thuộc dòng chó Labrador, rất ham vật, ham lục lọi, chịu ngửi, thân thiện; có thần kinh tốt, khả năng phán đoán, nhận biết cao, phù hợp với chuyên khoa đặc định ma túy của mình, Thượng úy Bùi Văn Vinh chia sẻ:

Quá trình huấn luyện phải tuân theo lịch trình nghiêm ngặt, từ dễ đến khó. Chế độ chăm sóc, ăn uống, nghỉ ngơi của chó theo quy định và sở thích của từng con. Đặc tính từng chú là khác nhau nên việc xếp chuyên khoa huấn luyện và thời gian huấn luyện là khác nhau. Thường sau 6 tháng được huấn luyện tại trường, về đơn vị tiếp tục được huấn luyện thêm khoảng 6 tháng là chó nghiệp vụ đã có thể nhận nhiệm vụ.

Đặc biệt, chó có tính cách hệt như những đứa trẻ. Vừa đáng yêu lại khó chiều chuộng. Khi huấn luyện, chú làm đúng thao tác phải có hình thức khen thưởng, khích lệ kịp thời (cho ăn, vuốt ve). Khi có biểu hiện mệt mỏi, uể oải phải ngừng huấn luyện, không được ép tập mà cho chó đi dạo chơi để tạo hưng phấn…

Làm được những điều trên thì người HLV đã thành công trong việc huấn luyện ra những “chiến binh” trung thành, đủ khả năng hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Khánh Chi